Gebruik geen geweld

Gebruik geen geweld. Ik vind het bijzonder dat ik, werkzaam als predikant in een organisatie (de Koninklijke Landmacht) die soms geweld gebruikt, hierop moet reageren. Bijzonder ook omdat ook in de Bijbel geweld gebruikt en soms zelfs gebóden wordt. Bijzonder omdat de Bijbel soms de boodschap geeft om ‘de andere wang toe te keren’. Bijzonder omdat vlak na de zondeval de eerste dode valt door geweld en de stem van zijn bloed van de aardbodem roept (Gen. 4:10).

Andere wang
Laat ik beginnen om te zeggen dat geweld nooit iets oplost. Wanneer twee volken elkaar bestrijden, komt er misschien een overwinnaar. De ander is per definitie de verliezer die daarna geknecht en gefrustreerd verder moet. Het geknechte volk zal wachten op een kans op wraak en naar mogelijkheden om zichzelf uit het juk los te maken. Het gebruik van geweld leidt onlosmakelijk tot verder geweld. Wie naar het Midden-Oosten kijkt, zal moeten toegeven dat geweld vrijwel altijd leidt tot een spiraal van geweld. De een wil de ander terugslaan en dan liefst harder raken dan je zelf geraakt bent. Escalatie van geweld is doorgaans onontkoombaar. Ik denk dat christenen deze regel daarom ook ter harte kunnen nemen. De regels die de Heere Jezus geeft (Matth. 5:38-48), wijzen geweld als middel af. Veeleer klinkt het gebod zoals ik dat zelf ontving bij mijn bevestiging als krijgsmachtpredikant: ‘Heb lief ’.
De oproep van de Heere Jezus is tot dé-escalatie van geweld. Geen klap terug maar de andere wang. Geen gevecht om de rok, maar geef de mantel. Niet één mijl gaan, maar twee mijlen. Niet de vijand haten, maar liefhebben en hen zegenen die u vervloeken. Wie dit op zich in laat werken, kan meegaan met de oproep ‘gebruik geen geweld’. Wees niet degene die geweld gebruikt als middel om je doel te bereiken. Wees niet degene die anderen aanzet tot geweld. Wees diegene die probeert geweld te beteugelen.

Gecontroleerd gebruik
Toch valt er meer te zeggen. Ds. H.G. Abma geeft in zijn uitleg van het zesde gebod (in het boek Tien woorden ethiek) ruimte om geweld te gebruiken als verdediging. Wie weerloos is in deze gebroken wereld, nodigt anderen uit om geweld tegen je te gebruiken. Dat treft niet alleen jezelf maar ook degenen die je lief zijn. Reformatorische christenen hebben altijd ruimte gezien tot zelfverdediging en verzet (denk aan de Tweede Wereldoorlog). In onze tijd zien we dat onder andere de Nederlandse krijgsmacht in Afghanistan geweld als middel gebruikt om rust en stabiliteit te krijgen in het toegewezen gebied. De achtergrond is niet de onderdrukking van een volk, maar veelmeer het creëren van een situatie waarin sprake kan zijn van wederopbouw. Los van de vraag of deze missie slaagt, lijkt het mij dat de Bijbel ruimte geeft tot dit ‘gecontroleerd gebruik van geweld’.
Er valt geen eenduidige reactie te geven op deze oproep. Laten christenen in beginsel afzien van geweld. Laten christenen nooit zelf de eersten zijn die geweld gebruiken. Tegelijk kan het gebruik van geweld een hoger doel dienen, namelijk bevrijding van weerlozen en onderdrukten. Wie dankt niet voor het ‘geweld’ dat de geallieerden gebruikten om ons te bevrijden? Zo werd het een middel in Gods hand. Laat Zijn Geest ons dan leiden in deze dingen tot de dag waarop er geen geweld meer zal zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen