Verslag van de werkzaamheden van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond

1. Inleiding
Het was voor het hoofdbestuur een intensief en belangrijk verenigingsjaar. Behalve in de maand juli is elke maand vergaderd, Meer dan in andere jaren werden extra vergaderingen gehouden. De hértaling van de liturgische formulieren, de nota Zingen naar de Schriften en het regelen van de opvolging van dr. ir. J. van der Graaf, vroegen om aparte vergaderingen. We waren benieuwd wie op de advertentie voor de vacature van een nieuwe algemeen secretaris zouden reageren. Het dagelijks bestuur is zorgvuldig en integer in nauw overleg met het hoofdbestuur met de vacature omgegaan.
Met waardering spreken we over de dames die op het bureau haar werk doen. Dat werk gebeurt in de luwte met voortvarendheid en betrokkenheid, in uitstekende verhoudingen met de algemeen secretaris en het hoofdbestuur.
Ds. H. Roseboom trad vorig jaar toe tot het hoofdbestuur.

2. Overlijden ds. Anthonius van Brummelen
Met diepe ontroering namen we in de kring van het hoofdbestuur kennis van het overlijden van ds. Anthonius van Brummelen. Op 1 december 1999 is hij in Huizen overleden. Bijna dertig jaar maakte hij deel uit van het hoofdbestuur en van 1995 tot 1998 hanteerde hij de voorzittershamer. Hij deed het op een wijze die hem karakteriseerde: bescheiden en voorzichtig. Hij zal in onze herinnering blijven als een dienaar des Woords, wiens hart lag in de verkondiging van de veelvuldige wijsheid Gods. Vanuit deze centrale dienst heeft hij ook de kerk in bredere verbanden en daarin ook de Gereformeerde Bond mogen dienen met de gaven die hem door zijn Zender waren geschonken. Vrijwel het voltallige hoofdbestuur is aanwezig geweest bij de begrafenis, velen met echtgenote. We gedenken aan zijn vrouw, dochter en schoonzoon en kleinkinderen.

3. Andere fase voor dr. ir. J. van der Graaf
Van der Graaf koos ervoor de taak van algemeen secretaris ter wille van tijdige opvolging en de continuïteit van het werk over te dragen en nog een poosje als studiesecretaris verder te gaan. Op D.V. dinsdag 29 augustus 2000 willen we bij de overgang van Van der Graaf van de ene naar de andere plaats stilstaan. Dat moment willen we graag markeren. We hopen dat hij met zijn nieuwe taak de kerk in het algemeen en de Gereformeerdé Bond in het bijzonder mag dienen. .

4. Wisseling algemeen secretaris
Het hoofdbestuur heeft in de Waarheidsvriend twee keer een advertentie geplaatst met een profielschets voor de vacature van algemeen secretaris. Voor 1 september dienden sollicitanten zich schriftelijk aan te melden bij de bestuurssecretaris. Het hoofdbestuur heeft drs. P. J. Vergunst te Apeldoorn benoemd. De heer Vergunst werd op 2 juli 1960 geboren in een hervormde pastorie te Ede. Nadat hij in 1978 in Rotterdam zijn vwo-opleiding aan de reformatorische scholengemeenschap Guido de Brés had voltooid, studeerde hij Nederlandse taal- en letterkunde aan de Rijks Universiteit te Leiden, met als bijvak kerkgeschiedenis aan de theologische faculteit. Vanaf 1 september 1983 was hij werkzaam bij het Reformatorisch Dagblad, waar hij sinds 1987 hoofd was van de supplementsredactie. De benoemde maakt vanaf mei 1995 deel uit van het hoofdbestuur. In dat jaar trad hij ook toe tot de redactie van de Waarheidsvriend. De heer Vergunst is getrouwd en is vader van vier kinderen.
Op de vergadering in maart van het hoofdbestuur zette de heer Vergunst zijn handtekening onder de arbeidsovereenkomst, Daarmee heeft hij zich definitief als algemeen secretaris verbonden aan het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond. Op 1 april is zijn dienst onder ons begonnen. In overleg hebben we samen gekozen voor een langere tijd van inwerken en samenwerken. Van der Graaf zal per 1 september D.V. overgaan van het algemeep secretariaat naar het studiesecretariaat. Tot die tijd blijft hij eindverantwoordelijkheid dragen voor alles wat zich op het bureau voordoet. Daarna neemt Vergunst de werkzaamheden van het algemeen secretariaat over. Zijn plaats is dan op het bureau van de Gereformeerde Bond, terwijl Van der Graaf zijn werkzaamheden voor de Gereformeerde Bond vanuit de studeerkamer bij zijn huis zal verrichten.

5. Afscheid penningmeester
In het begin van 2000 heeft zich de wisseling van het penningmeesterschap voltrokken. Daarvoor is heel wat overleg en instructie nodig geweest. De scheidende penningmeester heeft er alles aan gedaan om zijn opvolger goed te informeren. Met grote nauwkeurigheid heeft ir. L. van der Waal, daarbij zeer intensief bijgestaan door zijn echtgenote, het penningmeesterschap van de Gereformeerde Bond 27 jaar vervuld. We danken de heer Van der Waal en zijn vrouw voor alles wat zij voor ons hebben gedaan. Wij wensen hun toe dat de nu vrijkomende tijd een fijne en gezegende tijd mag worden. Een tijd waarin andere onderwerpen en activiteiten hun belangstelling mogen hebben. .

6. Nieuwe penningmeester
Ing. C. van der Louw is na een periode van inwerken nu officieel onze penningmeester. Vanaf 1 februari wordt het penningmeesterschap, ook in de praktijk, door hem verzorgd. Hij heeft zich goed bezonnen op deze omvangrijke taak. We hebben als hoofdbestuur het vertrouwen dat dhr. Van der Louw zijn verantwoordelijke taak stipt zal vervullen.

7. Schrijven aan hervormde synode
Het hoofdbestuur heeft in juni met een schrijven bij de hervormde synode aangedrongen op een hérbezinning, waarin eerlijk de vraag onder ogen wordt gezien of op deze wijze de weg naar vereniging moet worden vervolgd. We willen er geen onduidelijkheid over laten bestaan, dat we de vorming van de ene arbeidsorganisatie, zonder dat er sprake is van één ambtelijke structuur daarboven, heilloos achten voor de kerk. Bij het pleiten voor hérbezinning werden de volgende punten genoemd:

1. Hérbezinning dient zich (opnieuw) te richten op de grondslag van de kerk.
2. Hérbezinning dient schuldbelijdenis in zich te hebben vanwege het beeid, dat de kerk naar binnen en dus ook naar buiten vertoont.
3. Hérbezinning dient zich ook te richten op de vraag hoe het samengaan van de kerken in de gemeenten wordt gewaardeerd.
4. Nog steeds is er in de kerk diep onbehagen over het feit, dat enkele jaren geleden de federatiegedachte geen kans van bezinning heeft gekregen, ondanks het feit, dat vele classicale vergaderingen daarop hebben aangedrongen.

8. Motie De Visser/ Van Heijst
Het hoofdbestuur heeft in zijn voorstellen betreffende de invulling van de motie De Visser/Van Heijst sterk gericht op het bewaren van de plaatselijke gemeente bij de grondslag van de gereformeerde belijdenis. In concrete besluiten is dit op de hervormde synode van november 1999 ook tot uitdrukking gebracht, in belangrijke mate vanwege door het hoofdbestuur gedane voorstellen. De proponentsformule van predikanten, waarmee zij instemming betuigen met louter het gereformeerd belijden, de ringen van gemeenten, die zich aan het gereformeerd belijden gebonden weten en de in te stellen raad voor het gereformeerd belijden komen tegemoet aan de gedane voorstellen. De bezinning daarop gaat nog voort, met name inzake de classis.

9. Regionale avonden
Het hoofdbestuur heeft mede onder de verantwoordelijkheid van de afdelingen van de Gereformeerde Bond regionale bijeenkomsten georganiseerd. Voor deze avonden is uitgangspunt de brochure 'Hervormd Gereformeerd'. Het doel van de regionale avonden is de bevordering van het onderlinge gesprek. De jaarvergadering is vanwege het aantal bezoekers en de tijdsduur niet geschikt voor een langdurig overleg tussen het bestuur en de leden. In Wezep en Nieuw-Lekkerland zijn zulke ontmoetingen in een goede sfeer verlopen. Bijeenkomsten in Assen en Leeuwarden volgden. De opzet om kleinschalig met de leden van de Gereformeerde Bond en belangstellenden te communiceren blijkt een gelukkige greep.

10. Brief van het bestuur van de afdeling Leiden e.o.
Het bestuur van de afdeling Leiden e.o. van de Gereformeerde Bond schreef een brief aan het hoofdbestuur en aan alle afdelingen. Het bestuur van deze afdeling is de overtuiging toegedaan, dat zij die niet met de verenigde kerk mee kunnen gaan, daarvoor volstrekt legitieme argumenten bezitten. Zij wil evenwel diegenen, die wel imet de verenigde kerk mee zullen gaan, daarbij niet hinderen. Het behoort naar de mening van de afdeling Leiden e.o tot de taak van het hoofdbestuur om leden van de Gereformeerde Bond en kerkenraden van Gereformeerde Bondssignatuur adequaat voor te lichten over de keuzemogelijkheid om hervormde gemeente, die mede de Nederlandse Hervormde Kerk constitueert, te blijven, of mee te gaan naar de nieuwe verenigde kerk. Door niets te zeggen over de keuzemogelijkheid wordt impliciet gesuggereerd, dat leden van de Gereformeerde Bond en gemeenten van Gereformeerde Bonds signatuur verplicht mee moeten naar de verenigde kerk, hetgeen volgens de afdeling pertinent onjuist is.

11. Antwoord van het hoofdbestuur aan afdeling Leiden e.o.
Het hoofdbestuur heeft besloten de brief van de afdeling Leiden e.o. tweeledig te beantwoorden, namelijk op basis van confessionele en van formele argumenten. Wat het confessionele argument betreft, moet het hoofdbestuur zeggen, dat de gereformeerde belijdenis geen twee typen kerk belijdt. Ze spreekt wel over ware en valse kerk. Tot heden hebben we nog nergens de verenigde kerk, die zich aandient, zwaarwegende bezwaren ten spijt, horen aanduiden als valse kerk. Het. hoofdbestuur kan dat ook niet, omdat de gereformeerde belijdenisgeschriften in de grondslag van de verenigde kerk zijn opgenomen en daarop beroep mogelijk is. Onze belijdenis spreekt over de algemene christelijke kerk, oyer de kerk als openbaring van het lichaam van Christus. Op grond van deze belijdenis is het niet mogelijk om twee typen kerken naast elkaar te legitimeren. Het hoofdbestuur kan krachtens het statuut van de Gereformeerde Bond, dat op de Schrift en de gereformeerde belijdenis is gegrond, geen tweedeling van de kerk legitimeren. Naar ons oordeel heeft de afdeling Leiden e.o. de scheiding al geaccepteerd, zelfs nog voordat er een verenigingsbesluit is genomen.
Het hoofdbestuur heeft ook een formeel argument. Het moet een misvatting heten, dat gemeenten, ook al worden die soms in het spraakgebruik benoemd als gemeenten van Gereformeerde Bondssignatuur, gehouden zijn aan het statuut van de Gereformeerde Bond. Het moet dus ook onjuist worden geacht, dat het hoofdbestuur gemeenten kan verplichten aangaande de beslissing die men neemt ten aanzien van het al of niet meegaan naar een verenigde kerk.
Het hoofdbestuur realiseert zich, dat er met de afdeling Leiden e.o. een diepgaand verschil van inzicht bestaat over het voortzetten van de Nederlandse Hervormde Kerk bij het niet meegaan met de verenigde kerk. We wijzen het voorstel van de afdeling om een tweedeling van de kerk te erkennen in alle beslistheid af. Omdat de afdelingen van de Gereformeerde Bond in kennis zijn gesteld, is het antwoord van het hoofdbestuur ook verzonden naar de afdelingen van de Gereformeerde Bond.

12. Open brief aan synode van de Gereformeerde Kerken
Geschokt heeft het hoofdbestuur kennisgenomen van de uitkomst van het beraad van de synode van de Gereformeerde Kerken op maandag 3 april 2000 inzake de visie op de verzoening van prof. dr. C. J. den Heyer en de behandeling van de bezwaarschriften, die de synode hebben bereikt. Naar de diepe overtuiging van het hoofdbestuur gaat prof. Den Heyer meer dan 'onzorgvuldig' om met de Schriften van het Nieuwe Testament en daarin met de persoon en het werk van Christus en de inspiratie van de Heilige Geest. Daarom schaadt hij met zijn publicaties over de verzoening het geloof van de gemeente. Het hoofdbestuur doet aan de synode een hartstochtelijke oproep zich te keren tegen dwalingen, die het hart van het Evangelie raken. Wat hebben wij als kerken nog voor een boodschap, als Jezus Christus niet meer is de Heiland, Verlosser van zonde en schuld?

13. Adhesiebetuiging
Naar aanleiding van de ingrijpende ontwikkelingen binnen de Gereformeerde Kerken in Nederland inzake de belijdenis van de verzoening in onze Heere Jezus Christus zijn drs. M. A. van den Berg (Zoetermeer), ds. W. van Gorsel (Bergambacht), dr. J. Hoek (Veenendaal), drs. P. Koeman (Barneveld) en drs. A. J. Kunz (Hollandscheveld), op initiatief van drs. W. Chr. Hovius (Apeldoorn) in een ad hoc beraad bijeengekomen. In onderling overleg is besloten een Open Brief te verzenden aan de Generale Synode van de Nederlandse Hervormde Kerk en in afschrift aan het moderamen van de gezamenlijke vergadering van de synoden. Tevens is besloten de brief aan alle kerkenraden en besturen van evangelisatieverenigingen toe te zenden met de vraag adhesie te willen betuigen. Naar de overtuiging van de ondertekenaars is het niet verantwoord dat onze kerk het overleg en de besprekingen ter realisering van het SoW-proces voortzet wanneer niet eerst een heldere belijdende uitspraak inzake het verzoeningswerk van Christus is gedaan. Het hoofdbestuur wekt kerkenraden van harte op adhesie met dit schrijven te betuigen.

14. Brief aan minister van volksgezondheid, welzijn en sport
In september schreef het hoofdbestuur een open brief aan mevrouw dr. E. Borst-Eilers minister van volksgezondheid, welzijn en sport. In deze brief schaarden we ons in de rij van allen, die reeds fundamentele kritiek hadden geleverd op bepaalde kabinetsvoorstellen. Het betreft de voorstellen van het kabinet om in een laat stadium, na 24 weken, het afbreken van zwangerschap mogelijk te maken en om jongeren vanaf 12 jaar het recht op zelfbeschikking te geven inzake euthanasie. Het hoofdbestuur constateert in deze voorstellen een ingrijpende en aangrijpende verschuiving ten opzichte van de christelijk-historische traditie in ons land en in onze Westerse cultuur.
In haar antwoord stelt de minister dat het respect voor menselijk leven en de beschermwaardigheid van het leven voor het kabinet het uitgangspunt zijn voor het beleid op het terrein van de medische ethiek. De opvattingen over de wijze waarop aan dit respect en die beschermwaardigheid invulling moet worden gegeven, lopen echter uiteen. Het kabinet respecteert ten volle de levensovertuiging van mensen dat zij niet zelf over het leven mogen oordelen, dat het leven door God is gegeven en dat de mens daarover niet oordele, dat het lijden behoort bij het leven en ook tot het einde toe doorgemaakt moet worden. Het is aan de individuele persoon zelf om te oordelen hoe hij zijn lijden zal dragen. Evenzeer respecteert het kabinet de opvatting van mensen dat zij bij ondraaglijk lijden zelf hun wil mogen bepalen inzake het einde van hun leven en zelf aan mogen geven dat zij niet verder meer willen lijden.

15. Bidstond 31 oktober 1999
Het hoofdbestuur vond de Hervormingsdag bij uitstek geschikt om de specifieke noden van kerk en volk voor Gods Aangezicht te brengen. De zondag van 31 oktober zou het karakter van een nationale biddag kunnen hebben. In verband met de nood van onze tijd zowel op kerkelijk als maatschappelijk terrein is verootmoediging en gebed nodig. Elke zondag is eigenlijk een dienst van Woord en gebed. Maar moeten we op Hervormingsdag niet bedroefd zijn? De nood van de kerk is ontzettend. Waar is haar getuigenis? Het wordt belemmerd door ingezonkenheid en verdeeldheid. De meerderheid van ons volk gaat bewust voorbij aan de verkondiging van het Evangelie. De invloed van Gods Woord wordt minder. In onze samenleving bevinden we ons op een hellend vlak. Er zijn reusachtige verschuivingen in normen en waarden. Onze regering heeft wetsvoorstellen ingediend die de grenzen van abortus en euthanasie nog meer verleggen. Ook de voorstellen die ingaan op het homohuwelijk wijzen op een samenleving die God kwijt is. Vol bezorgdheid vragen we ons af waar we als kerk en samenleving zullen eindigen. Alle hervormd-gereformeerde predikanten en kandidaten met preekbevoegdheid en hulppredikers hebben de oproep tot gebed toegestuurd gekregen met een aantal richtlijnen voor de prediking. Het voorstel was om over Habakuk 3 vers 2 te prediken. De oproep is ook ter kennisname gezonden aan deputaten en andere instanties van andere kerken.

16. Promotie
Op 11 oktober is ds. P. de Vries, hervormd predikant te Elspeet gepromoveerd op een proefschrift, getiteld 'Die mij heeft liefgehad', de betekenis van de gemeenschap met Christus in de theologie van John Owen (1616-1683). Dr. De Vries verdedigde zijn proefschrift aan de Theologische Universiteit van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Apeldoorn. Prof. dr. W. Van 't Spijker en prof. dr. J. W. Maris waren zijn promotor en copromotor.

17. Werkzaamheden van prof. dr. A. de Reuver te Utrecht en dr. W. Verboom te Leiden
Prof. De Reuver begint zijn werkverslag met een impressie van persoonlijke aard. Hoe langer hoe meer komt hij bij ondervinding aan de weet dat het wetenschappelijk bedrijf bij lange na niet louter liefhebberij is, maar vooral bestaat uit noeste arbeid die energie, volharding en kritische betrokkenheid vergt. Ook in de wetenschap ga je als christen de kruisweg. De begeleiding van eindscriptiës voor het doctoraalexamen nam de nodige tijd in beslag. Het aantal promovendi groeide nog wat uit. De toename van de werkdruk dwingt hem zijn tijd goed te bewaken. Dit geldt niet alleen voor het houden van lezingen, maar ook voor zijn preekrooster. Vooral dit laatste gaat De Reuver aan het hart. Want hij heeft nog steeds de overtuiging dat het eigenlijke zich niet primair voltrekt vanaf de katheder, maar op en onder de kansel.
Dr. W. Verboom heeft met veel plezier de colleges Gereformeerd Protestantisme gegeven. Hij behandelde thema's uit de Heidelbergse Catechismus en de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Bijna ieder college uur was er sprake van een indringend gesprek naar aanleiding van hetgeen hij aanreikte. Samen met de collega's van de kerkelijke opleiding mocht hij op een intensieve wijze optrekken met de studenten.
In het studiejaar 1998/1999 heeft hij mogen werken aan het persklaar maken van het boek 'Kostbaar belijden', over de NGB. Er was voor hem veel vergaderwerk.
Verboom ervaart de verhouding met het hoofdbestuur als bijzonder positief en stimulerend, vooral omdat we van hart tot hart met elkaar van gedachten kunnen wisselen: De werkverslagen van De Reuver en Verboom zijn weer aan de kerkenraden toegezonden.

18. Contacten met de studenten
Nu dr. A. van Brummelen ons is ontvallen, heeft dhr. C van der Louw zijn plaats ingenomen. Hij en ds. A. Baas onderhouden de persoonlijke contacten met een groot aantal studenten. De meeste contacten houden verband met de aanvraag van een studietoelage of van een H.O.B.-toelage (Hulp Opbouw Bibliotheek). De gesprekken vinden in Wezep plaats.

19. Ontmoetingsdag met onze theologiestudenten
Op 21 december was de jaarlijkse ontmoetingsdag van het hoofdbestuur met studenten in de theologie. De dag werd gehouden in De Schakel te Nijkerk. Ongeveer 120 studenten namen deel. In de morgenbijeenkomst refereerde dr. W. Verboom over het thema Gereformeerde ecclesiologie. In de middagbijeenkomst spraken ds. G. D. Kamphuis over Ontwikkelingen in zake het ambt en dr. ir. J. van der Graaf over De kerk in de samenleving vandaag In de referaten werd het thema behandeld vanuit het gereformeerd belijden en gehouden tegen het licht van de ontwikkelingen van vandaag. De studenten kregen 'De theologie van de Heidelbergse Catechismus' en 'Kostbaar belijden, de theologie van de Nederlandse Geloofsbelijdenis'. Beide boeken zijn geschreven door dr. W. Verboom.

20. Oriëntatie- en Studieweek
Zowel de oriëntatiedagen als de studieweek werden gehouden in 'Mennorode' te Elspeet. De oriëntatiedagen waren op maandag 23 en dinsdag 24 augustus. Deze dagen zijn bedoeld voor de aankomende studenten in de theologie. Ze kunnen op deze wijze alvast wat kennismaken met de verschillende vakgebieden van de godgeleerdheid. Vanuit een oriëntatie in de gereformeerde theologiebeoefening wordt richting gegeven bij de vele vragen die in de vakgebieden spelen. De studieweek was van maandag 23 tot en met vrijdag 27 augustus met als hoofdthema: De persoon en het werk van de Heilige Geest. Drs. W. Chr. Hovius en zijn vrouw functioneerden als gastheer en gastvrouw.

21. Dies Natalis G.T.S.V. Voetius

Op 7 oktober hield de G.T.S.V. Voetius haar honderdste Dies Natalis. Overdag in de Domkerk en 's avonds in het Jaarbeursgebouw. In een referaat en twee coreferaten werd stilgestaan bij het thema 'Breng dank aan de Eeuwige': over de plaats van de dankbaarheid in de geloofsbeleving van het gereformeerde deel van kerkelijk Nederland. De hoofdlezing werd verzorgd door dr. B. Plaisier, de coreferaten door prof. dr. A. de Reuver en prof. dr. Th. Zweerman.
Namens het hoofdbestuur hebben ds. G. D. Kamphuis, de algemeen secretaris en ds. J. Harteman de bijeenkomst in de Dom te Utrecht bijgewoond.
Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan werd een gedenkboek uitgegeven. In de afgelopen honderd jaar hebben zich vele gebeurtenissen rondom de vereniging afgespeeld. De gedenkboekcommissie heeft zich uitgebreid in de geschiedenis van de G.T.S.V. Voetius verdiept.

22. Schoon schip 2001
In december vroeg het hoofdbestuur aandacht voor een brief van ds. H. van den Belt c.s. Zij leggen met hun cri de coeur de vinger op een zere plek. Het betreft een poging om verandering aan te brengen in het steeds vroegere tijdstip waarop begonnen wordt met het afspreken van preekbeurten. Het voorstel is om voortaan vanaf de 1e maandag in september de preekbeurten voor het volgende jaar te regelen. Het hoofdbestuur wil proberen een zo breed mogelijk draagvlak voor dit initiatief te creëren De afspraak is, dat we in dit jaar een lijst publiceren van voorgangers die hun afspraken voor een volgend jaar pas vanaf september zullen maken.

23. Contacten met IFES
IFES-Nederland fungeert als een platform voor ontmoeting en uitwisseling tussen alle aangesloten studentenverenigingen/ bloedgroepen. Het gaat om uitwisseling van visie, praktijkervaring en ideeën zowel als onderlinge bemoediging. De algemeen secretaris heeft het jaarlijkse beraad van IFES met vertegenwoordigers van de kerken bijgewoond.

24. Predikantenconferentie
Op woensdag 5 en donderdag 6 januari van dit jaar werd de jaarlijkse conferentie voor predikanten van de Gereformeerde Bond gehouden. De conferentie was in Hydepark te Doorn en genoot een grote belangstelling. Op de eerste dag hield na de opening van ds. G. D. Kamphuis drs. A. G. Knevel uit Bussum een causerie over het thema 'De Evangelische Omroep - identiteit en beleid'. 's Middags was er een referaat van dr. A. Noordegraaf uit Ede over het thema De Christologie bij prof. dr. A. van de Beek met een coreferaat van prof. dr. A. van de Beek. Hierover kwam een diep en theologisch hoogstaand gesprek. Op donderdag 6 januari hield prof. dr. J. van Bruggen uit Kampen een referaat over het thema Het ambt bij prof. dr. C. Graafland met een coreferaat va dr. J. Hoek uit Veenendaal. Prof. Graafland zou zelf reageren op het referaat van prof. Van Bruggen maar was door ziekte verhinderd. Dr. Hoek heeft hem kunnen en willen vervangen, 's Middags waren er referaten van ds. P. L. de Jong, Rotterdam en ds. C. van Duijn, Amsterdam over het thema: De prediking in de context van de stad. In de daarop volgende bespreking bleek grote betrokkenheid op het thema bij de predikanten, of men nu stadspredikant was of niet. Al met al beleefden de predikanten twee goede dagen van fundamentele bezinning en hartverwarmende ontmoeting.

25. Promovendiberaad
Twee keer per jaar komt het promovendiberaad bijeen. Dit beraad heeft ten doel mensen te stimuleren bij hun promotiestudie. De bedoeling van deze ontmoetingen is om aan elkaar te vertellen waar je mee bezig bent, elkaar daarop te bevragen, ervaringen uit te wisselen, elkaar te stimuleren en met elkaar af te spreken hoe je als vakgroep verder wilt in het beraad.

26. Ambtsdragersvergaderingen
Op de vrijdagavonden 3 en 10 september werden de regionale ambtsdragersvergaderingen gehouden. Aandacht werd gegeven aan het thema Ambtelijke verantwoordelijkheid voor de prediking en de prediker. De bezinning vond plaats n.a.v. de recent verschenen uitgave 'De boodschap en de brug'. Op elk van de bijeenkomsten werd de inleiding verzorgd door een lid yan het hoofdbestuur, terwijl een predikant van de regio de leiding van de vergadering had.

27. Conferentie inzake de prediking
Opnieuw belegde het hoofdbestuur op 5 en 6 november in Dalfsen een tweedaagse conferentie inzake de prediking. Ongeveer 130 predikanten waren aanwezig. Ds. G. D. Kamphuis verzorgde de opening. Prof. dr. C. Graafland hield een domineespreek. Drie predikanten en een niet-predikant reageerden via korte voordrachten op de prediking en de uitgangspunten van prof. Graafland. Het waren dr. W. Verboom, ds. J. Belder en ds. J. Harteman. De heer J. W. van Bart werd als niet-predikant bereid gevonden een reactie te geven. Op de tweede dag werden drie inleidingen gehouden over de prediking en de Pinkstergeest. Ds. R. H. Kieskamp sprak over 'De Pinkstergeest en de voorbereiding van de preek'. Dr. G. van den End refereerde over 'De Pinkstergeest en de leer'. Ds. A. Visser hield de laatste inleiding met het thema 'De Pinkstergeest en het leven'. We kijken terug op een spontane conferentie met fijne ontmoetingen.

28. Contacten met evangelisaties
Er is overleg geweest met afdelingen en evangelisaties in Almere, Zwijndrecht, Lemmer, Waarde, Wormerveer, Kollum en Leek.

29. Gesprek met C.K. Nijkerk
Het hoofdbestuur heeft met een delegatie van de centrale kerkenraad van Nijkerk een gesprek gevoerd. De verontrusten bleken niet meer bereid om een vierde wijkgemeente zonder perforatie te accepteren. De centrale kerkenraad is niet bereid om een vierde wijkgemeente te vormen met perforatie. Aan beide kanten staan de hakken in het zand. De kloof is niet meer te overbruggen. Het hoofdbestuur heeft grote zorg over ontwikkelingen als in Nijkerk.

30. Overleg Grote steden
Op zaterdag 1 april waren ongeveer zeventig ambtsdragers van hervormd gereformeerde wijkgemeenten in grote of middelgrote steden uit het hele land in Groningen op bezoek bij de hervormd gereformeerde wijkgemeente aldaar. Het was de tiende bijeenkomst die het Overleg Grote Steden, uitgaande van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond, had belegd. Ds. H. C. Marchand gaf een rondleiding door de kerk. Oud-ouderling B. M. Tobi vertelde iets van de geschiedenis van de wijk. Ds. A. J. Zoutendijk, oud-predikant van Groningen hield de ambtsdragerspreek. De dag in de Martinikerk in Groningen werd als een bemoediging en indrukwekkend beleefd.

31. Contacten met het buitenland
a. Hongarije.
Dr. ir. J. van der Graaf bezocht van 17 t/m 27 april 1999 Hongarije en Roemenië. Hij maakte van deze reis een uitvoerig verslag. Van der Graaf is er zelf door verrijkt en constateert dat zijn bezoeken met de daar gehouden lezingen betekenis hebben voor de broeders en zusters in Hongarije.
b. Frankrijk.
Op 14 september werd in Ede de bijeenkomst van het Frans Beraad gehouden. Het Frans Beraad is een jaarlijks bijeenkomend platform van organisaties die actief zijn ten behoeve van de Franstalige wereld. Doel: kennisnemen van elkaars werk om overlappingen te voorkomen. Het neemt geen besluiten en bemoeit zich niet inhoudelijk met het werk van een andere stichting.
Ds. G. D. Kamphuis en de algemeen secretaris waren aanwezig op het zilveren jubileum van de Faculté Libre de Théologie Réformée in Aix en Provence.
Vanuit Nederland heeft men in de week na Pasen de traditionele Pastorale de Dijon bezocht. In 1999 waren er ongeveer 60 personen, tien minder dan in 1998. Vanuit Nederland waren er dertien deelnemers. Via bemiddeling van de Gereformeerde Bond waren er drie Oost-Europese studenten. Dit jaar was niemand van het hoofdbestuur in de gelegenheid de Pastorale bij te wonen. In de toekomst is het de bedoeling dat vanuit het hoofdbestuur zeker iemand deelneemt.
c. Amerika.
Drs. C. Blenk is uitgenodigd als 'bonder' mee te gaan met een gereformeerde delegatie naar de Christian Reformed Churches in America (CRC) Hij maakte een fascinerende reis. In de Waarheidsvriend van 9 maart 2000 schreef hij een reisverslag onder de titel 'Op het spoor van emigranten'.

32. Contact met Deputaten Christelijke Gereformeerde Kerken
Op 25 november had een delegatie van het hoofdbestuur in Apeldoorn met de Deputaten Eenheid van de gereformeerde belijders in Nederland der Christelijke Gereformeerde Kerken een zinvolle ontmoeting. In dit gesprek hebben we de wederzijdse pijn die er was sinds het besluit van de synode van de Christelijk Gereformeerde Kerken uitgesproken en is er een basis gelegd voor onbevangen ontmoetingen voor de toekomst. Het hoofdbestuur is dankbaar dat we elkaar weer in een goede gezindheid hebben mogen ontmoeten.

33. Gesprek met E.O.
De E.O. heeft een besloten bespreking gevoerd met een dertigtal predikanten uit de kring van de Gereformeerde Bond. Tijdens deze bespreking is openhartig gesproken over het beleid van de Evangelische Omroep. De bespreking was op hoog niveau en positief kritisch.

34. Theologische Hogeschool 'Johannes Caivijn'
Het werk van de Theologische Hogeschool kende een goede voortgang. Vanuit het hoofdbestuur participeren ds. H. van Ginkel en ds. H. J. Lam in het Algemeen Bestuur van de THGB. Ook de overige bestuursleden worden door het hoofdbestuur benoemd. Dr. P. Vermeer te Epe is voorzitter van het AB. Dr. J. Hoek en drs. T. van de Lagemaat, beiden te Veenendaal, vormen als directeur en coördinator interne zaken de studieleiding. Telkenjare wordt het jaarverslag van de school op een hoofdbestuursvergadering besproken in aanwezigheid van een delegatie van de THGB. Laatstelijk vond dit gesprek plaats op 18 november 1999. Aan de orde kwamen toen onder meer de volgende aandachtspunten: werkgelegenheid, afstudeerprofielen, doorstroommogelijkheden naar theologische faculteiten, externe kwaliteitszorg.
Met de Christelijke Hogeschool Ede wordt nauw samengewerkt, alsmede (in de vto) met 'de Wittenberg' in Zeist.
De THGB verzorgt naast velerlei cursussen de volgende opleidingen:
a) een vierjarige opleiding tot godsdienstleraar tweede graad (GL, dto)
b) een driejarige opleiding tot godsdienstleraar eerste graad of een Hogere Kaderopleiding Theologie (dto)
c) een vierjarige opleiding tot kerkelijk werker (Godsdienst Pastoraal Werk, vto en dto).
De belangstelling voor GPW is groot, die voor GL-tweede graad redelijk en voor GL-eerste graad matig.

35. Eleos
Eleos, stichting gereformeerde geestelijke gezondheidszorg, is als opvolger van GLIAGG, GLIBW en GPZ geworteld in de gereformeerde gezindte. Ze is daaruit ontstaan en wordt daardoor gedragen. GLIAGG De Poort maakt een doorstart in de nieuwe Stichting Eleos. Hoewel Eleos mede vanwege haar toelating als ABWZgefinancierde instelling een open zorgaanbod heeft, vormt de gereformeerde gezindte de doelgroep. Uit deze gegevens blijkt de noodzaak van een goede relatie tussen achterban en instelling. Het hoofdbestuur is lid van de Raad voor de Achterban.

36. Kerkhistorische Commissie
Tijdens het zgn. 'breed beraad' in 1996 over SoW bleek dat de één zich beriep op het verbond, maar de ander op de belijdenis. Daarom stelde het hoofdbestuur een commissie in, die moest onderzoeken hoe daar in de gereformeerde traditie over gedacht werd. In deze kerkhistorische commissie participeren ds. M. A. van den Berg, dr. W. Op 't Hof, prof. dr. A. de Reuver, dr. W. Verboom, drs. C. Blenk en prof. dr. Graafland, die in broederlijke zin, ieder met eigen deskundigheid afwisselend bij de deelnemers thuis vergaderden. De commissie nadert nu het spannende einde van haar zoektocht: de eigen tijd. Het conceptboek wordt binnenkort aan het hoofdbestuur overgelegd.

37. Stichting Gereformeerd Jeugdwelzijn (SGJ)
Hét bestuur van de S.G.J. heeft een oriënterende bespreking gevoerd met de hervormd gereformeerde participanten. De HGJB voert dit jaar een actie ten behoeve van de nieuwe behuizing van S.G.J.

38. Commissie liturgische formulieren
Het doopformulier en het huwelijksformulier, in hértaalde vorm, zijn al definitief afgerond. Onlangs zijn het tweede gedeelte van het Avondmaalsformulier, het formulier van de doop aan volwassenen, het bevestigingsformulier voor predikanten en het bevestigingsformulier voor ouderlingen en diakenen behandeld. De commissie zal de gemaakte opmerkingen verwerken en ook nog een keer alle teksten doornemen op consistentie in taal- en woordgebruik.
Daarna zullen de zes hertaalde formulieren, samen met de formulieren van de ban en de wederopneming, aan het hoofdbestuur worden voorgelegd. Wanneer de hértaalde formulieren gereed zijn, zullen deze, met de aanduiding 'Een proeve' worden toegezonden aan hervormd gereformeerde kerkenraden.
De commissie zal ook aandacht geven aan de belijdenisvragen en de inleidende tekst voor het afleggen van openbare belijdenis des geloofs.

39. Uitgaven
1. Hervormd Gereformeerd.
In deze brochure staat de lezing van de algemeen secretaris en het openingswoord van de voorzitter, die gehouden zijn op de jaarvergadering in 1999.
2. De boodschap en de brug.
Dit boek bevat de teksten van de bijdragen op de predikantenconferentie, die op 5 en 6 november 1998 te Dalfsen werd gehouden.
3. Zingen naar de Schriften.
De laatste jaren heeft het hoofdbestuur van vele kanten vragen gekregen over de gemeentezang in de eredienst. De hervormd gereformeerde beweging is gekenmerkt door het zingen van de Psalmen en de Enige Gezangen. Het hoofdbestuur heeft een geschrift uitgegeven onder de titel 'Zingen naar de Schriften', waarin de neerslag wordt gevonden van een langdurige bezinning over het lied in de eredienst, in samenhang met de gereformeerde prediking. Aandacht wordt gegeven aan de bijbelse gegevens, de historische gegevens en aan actuele ontwikkelingen. .

40. Bijbelvertaling
Al geruime tijd vindt in het hoofdbestuur een diepgaande bezinning plaats met betrekking tot de vertaling van de Bijbel, die voor onze tijd nodig en bruikbaar is. Van tijd tot tijd is er overleg geweest tussen een commissie van het hoofdbestuur, bestaande uit prof. dr. A. de Reuver, dr. W. Verboom, dr. ir. J. van der Graaf en dr. G. van den Brink, met het bestuur en/of functionarissen van het Nederlands Bijbelgenootschap. Het hoofdbestuur heeft ook een interkerkelijke commissie uit de gereformeerde gezindte samengesteld, met als doel van advies te dienen met betrekking tot de bijbelvertaling. Deze commissie heeft het hoofdbestuur van een uitvoerig advies voorzien. De nieuwe bijbelvertaling, zoals die door het Nederlands Bijbelgenootschap wordt beoogd en opgezet, zal naar het oordeel van het hoofdbestuur niet de doelgroep bereiken, waarvoor we ons mede verantwoordelijk achten. Bij onze beoordeling in dezen speelt een rol de kwestie van de concordantie in vertalingen, de weergave van de Godsnaam, maar ook allerlei momenten die de syntaxis, alsook de concrete vertaling betreffen. Het hoofdbestuur is van overtuiging dat de nieuwe bijbelvertaling niet de geëigende vertaling voor kerkelijk gebruik zal zijn binnen de gereformeerde gezindte, al mag de mogelijkheid niet worden uitgesloten, dat deze toch hier en daar voor kerkelijk gebruik wordt ingevoerd.
Op grond van deze overwegingen is het hoofdbestuur tot besluit gekomen het initiatief te nemen tot revisie van de Statenvertaling. Voor de uitvoering van een dergelijke revisie zullen mensen worden aangetrokken met deskundigheid inzake de grondtalen en het hedendaags Nederlands. Het hoofdbestuur stelt pogingen in het werk om bij deze revisie ook andere kerken te betrekken.
Het besluit laat onverlet, dat het hoofdbestuur ook positief kritisch wil blijven meedenken inzake de ontwikkelingen van de nieuwe bijbelvertaling. Want de nieuwe bijbelvertaling zal in de Nederlandse samenleving een brede plaats gaan innemen. Daarom achten wij het van groot belang hoe deze vertaling er uiteindelijk komt uit te zien.

41. De Waarheidsvriend
De Waarheidsvriend verscheen in 1999 in een omvang van 861 pagina's. De redactie denkt na over een andere omvang van het blad en een andere papiersoort. Ook buigt zij zich over een nieuwe lay-out.
Sinds een aantal jaren wordt een digitale versie van de Waarheidsvriend samengesteld. De artikelen zijn per jaargang op onderwerp gerangschikt zodat vrij snel iets opgezocht kan worden. Het is de bedoeling ieder jaar een nieuwe cd-rom uit te brengen.
Het hoofdbestuur deed een beroep op de kerkenraden om in de gemeente aandacht te vragen voor de Waarheidsvriend. We mogen ons verheugen in een relatief groot lezersbestand, maar het kan altijd weer beter. Er moet voor worden gezorgd, dat het bestand, gegeven een natuurlijk verloop van abonnees, op peil blijft, ook naar de jongere generatie toe. Ds. H. Russcher kwam in de plaats van ds. A. Baas in de redactie.

42. Theologia Reformata
Als gevolg van het faillissement van drukkerij-uitgeverij Oosterbaan & Le Cointre te Goes, kon het decembernummer van Theologia Reformata niet op tijd verschijnen. Het tijdschrift was begin december geheel persklaar en kon worden gedrukt, toen volkomen onverwacht voor de redactie het faillissement inging. Het is gelukt om in ongeveer een maand een nieuwe drukker-uitgever te vinden, namelijk Drukkerij Zuiderduijn te Woerden waar ook vroeger Theologia Reformata werd gedrukt. .Dr. W. Verboom werd na het overlijden van dr. A. van Brummelen benoemd als voorzitter van de redactie.

43. Oproep tot financiële steun
Toen in 1909 de Gereformeerde Bond (opnieuw) werd opgericht, was het eerste voorstel vanuit de ledenvergadering om een studiefonds in het leven te roepen. Uit dit fonds zouden studenten in de theologie worden gesteund die voor hun studie zelf geen of onvoldoende middelen hadden. Het werden uiteindelijk twee fondsen, een leerstoel- en studiefonds, omdat werd beseft, dat het niet alleen om de studenten ging, maar ook om de docenten. Die dragen immers met hun theologisch onderwijs bij aan de vorming van de aanstaande predikanten. Vanuit het studiefonds zijn in de loop van de jaren honderden studenten financieel gesteund. Uit het leerstoelfonds zijn de bijzondere leerstoelen bekostigd, die door het bestuur van de Gereformeerde Bond in het leven werden geroepen in Utrecht en Leiden. Deze arbeid, die al zovele jaren door de Gereformeerde Bond wordt verricht, mag het hart van alle arbeid worden genoemd, gericht op de doorwerking van het Woord van God en de prediking daarvan in het geheel van de kerk, overeenkomstig de gereformeerde belijdenis.
De Gereformeerde Bond heeft echter in de loop van de jaren veel meer werk ter hand genomen. Gegeven de toegenomen en nog steeds toenemende werkzaamheden zijn de kosten die het totale werk van de Gereformeerde Bond met zich meebrengt, ook flink gestegen. Het hoofdbestuur meende dat de tijd gekomen is om de totaliteit van het werk meer nadrukkelijk onder de aandacht van kerkenraden te brengen. Want de uitgaven zullen de komende jaren nog weer met zo'n 20% stijgen. In een brief aan de gemeenten deed het hoofdbestuur een dringend beroep om het totale werk van de Gereformeerde Bond te gaan ondersteunen of extra te gaan ondersteunen.

44. Ledenbestand
Na de schoning van het ledenbestand blijkt er nog maar een klein aantal niet-betalende leden te zijn overgebleven. Langzaam beweegt het ledenbestand zich weer in stijgende lijn.

45. Wijzigingen statuten Gereformeerde Bond
Op de komende ledenvergadering, 24 mei aanstaande, zal gesproken en gestemd worden over de wijzigingen die het hoofdbestuur voorstelt met betrekking tot de Statuten van de Gereformeerde Bond, het Huishoudelijk reglement voor het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond en het Huishoudelijk reglement voor de plaatselijke en regionale afdelingen van de Gereformeerde Bond. Alle leden zijn over deze voorstellen tot wijziging in februari in een schrijven, dat was gevoegd bij de acceptgirokaart, geïnformeerd. .

46. Zij die van ons heengingen
Ons ontvielen predikanten die onder ons het Woord bediend hebben. Alleen God weet welke vrucht hun arbeid heeft mogen dragen.
'Gedenkt uwer voorgangeren, die u het Woord Gods gesproken hebben; en volgt hun geloof na, aanschouwende de uitkomst hunner wandeling', Hebreeën 13 vers 7.

Ds. H. A. Labrie,               89 jaar
Ds. G. Wursten,                70 jaar
Ds. A. Diepeveen,             68 jaar
Ds. C. van Vliet,                44 jaar
Dr. A. van Brummelen,      71 jaar
Ds. N. A. De Vries,            86 jaar
Ds. B. G. A. van der Wiel, 89 jaar
Ds. D. Heuvelman,            55 jaar
Dr. I. Boot,                         69 jaar
Ds. A. Vlietstra sr.,             67 jaar
Ds. D. N. Verheij,               60 jaar

47. Zij die met emeritaat gingen
Afscheid nemen van een gemeente zonder een andere gemeente te gaan dienen, is een bijzondere situatie. Voortaan behoren we tot de emeriti-predikanten. Die verandering is ingrijpend en ook weer niet zo groot. De grote verandering is dat we geen dienaar meer zijn van een gemeente. Maar we blijven na ons emeritaat dienaar van Jezus Christus. Want een predikant blijft levenslang dienaar van Hem.
Het zijn de volgende predikanten, aangeduid met de laatste gemeente, die zij hebben gediend.

Ds. J. J. Roodsant, Woubrugge (vervroegd emeritaat)
Ds. H. Nap, Ede (vervroegd emeritaat)
Ds. J. Vroegindeweij, Katwijk (vervroegd emeritaat)
Ds. E. M. Bakker, Wezep (vervroegd emeritaat)
Ds. A. Egas, Poortvliet
Ds. C. J. W. Verboom, Bodegraven (invaliditeitsemeritaat)

48. De nieuwe lichting
God schonk ons nieuwe predikanten. Werken in een gemeente is geen ontspanning, maar een inspanning. Een arbeider in Gods koninkrijk mag niet werken volgens eigen richtlijnen en volgens eigen inzicht. God schenkt een gemeente tot opbouw. Het is een onverdiend voorrecht wanneer we predikant mogen zijn. In onszelf zijn we onbekwame arbeiders. Maar de Heere wil ons geploeter nog gebruiken. In 1 Korinthe 15 vers 58 staat dat onze arbeid niet ijdel is in de Heere.
De volgende kandidaten zijn in hun eerste gemeente bevestigd of hebben een beroep aangenomen:
kand. B. C. Haverkamp, Werkhoven
kand. J. C. Klein, St. Philipsland
kand. A. D. L. Terlouw, Willige Langerak
kand. P. van Duijvenboden, Den Bommel
kand. E. Versluis, Molenaarsgraaf
kand. J. Alma, Waspik
kand. K. Klopstra, Nieuwland-Oosterwijk
kand. J. van Dijk, Herwijnen
kand. D. Meijvogel, Loenen aan de Vecht
kand. B. E. Wëerd, Gouderak
kand. J. Joppe, Siijansland
kand. W. Kaljouw, Ingen

49. Afsluiting
Dit jaarverslag wijst er weer op dat een jaar afgesloten is. In een jaar vinden veel gebeurtenissen plaats. Er is geen reden tot triomfalisme en bravoure. Tot onze troost en houvast weten we dat het beleid en de praktijk van de Gereformeerde Bond afhankelijk is van de zegen van God. Dit besef houdt ons ootmoedig en dringt tot gebed. Hoewel Gods hulp voor ons onmisbaar is, zijn we aansprakelijk voor onze werkzaamheden. Niet mensen, maar de levende God oordeelt. Deze werkelijkheid maakt enerzijds ernstig en voorzichtig en geeft anderzijds vrijmoedigheid en slagvaardigheid. Aan het eind van een verenigingsjaar zijn we verwonderd dat de Heere ons nog heeft gespaard en bewaard en ondanks tekortkomingen niet heeft losgelaten. 'Het zijn de goedertierenheden des HEEREN, dat wij niet vernield zijn, dat Zijn barmhartigheden geen einde hebben. Zij zijn allen morgen nieuw, Uw trouw is groot'. Klaagliederen 3: 22 en 23.

J. Harteman

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen