Adeldom verplicht
De verkiezingen zijn achter de rug. De prognosebureaus waren de grootste verliezers; ze 'verloren' de meeste zetels als het gaat om het verschil tusen verwachting en uitkomst. De tweede grote verliezer was Den Uyl. Nimmer te voren was het kabinetsbeleid en derhalve het nieuw te vormen kabinet zó inzet van de verkiezingen geweest als thans. Het ging bijna letterlijk om Den Uyl of Lubbers. Den Uyl zoog de kleine linkse partijen leeg en... verloor.
Het CDA werd onbetwiste winnaar, deels door stuivertje wisselen met de VVD, deels ook door het aantrekken van stemmen van klein rechts, zoals dat tegenwoordig heet; een ongelukkige benaming die echter altijd nog sympathieker is dan Staphorster variant.
De kleine partijen waren derhalve óók verliezers, hoewel ze als nooit te voren vooraf in het beeld waren geweest en druk gespeculeerd was met de gedachte dat een CDA-VVD kabinet wel eens de steun van 'klein rechts' nodig zou kunnen hebben. In ieder geval werd voor de verkiezingen minzaam gesproken, overlegd of gediscussieerd met de lijsttrekkers van de drie kleine christelijke partijen. Maar dan kwam wel telkens om de hoek kijken het voor deze partijen belangrijke element van de grote ethische vragen en beslissingen waarvoor we staan, met name de kwestie van de wetgeving op de euthanasie.
Niet afgedaan
Het zou wel bijzonder pijnlijk zijn als die kwestie nu gemakkelijk zou worden afgedaan. Niet dat het nu al zo gemakkelijk ligt, maar in een periode van vier jaar kan veel gebeuren.
Duidelijk is dat er zeer fundamentele verschillen ook rezen tussen CDA en VVD, net voor de verkiezingen, op het punt van de euthanasie. Lubbers wist toen de zaak nog te bezweren maar een initiatiefwetsontwerp van de VVD loog er niet om. De VVD wil gewoon liberalisering van de euthanasie en is daarin geen haar beter dan de PvdA. Daarom heb ik er ook steeds grote moeite mee gehad mee te gaan met de gedachte dat de coalitie, namelijk tussen CDA en VVD, voor het christelijk karakter van onze samenleving — of voor de restanten van dat christelijke karakter — zo belangrijk of doorslaggevend is. Van de VVD valt niets goeds te verwachten als het gaat om de grote christelijke waarden. De hele verkiezingscampagne was dan ook vooral gericht op de sociaal-economische kwestie. De (vorige) coalitie komt bepaald de eer toe dat men ons land in dit opzicht weer uit het slop mocht halen door een fors ombuigingsbeleid en we mogen dankbaar zijn dat (als) dat beleid kan worden voortgezet. Ongetwijfeld hebben velen mede daarom Den Uyl uit het Catshuis willen houden. Al moet ook niet onderschat worden welke wrevel en weerstanden Den Uyl heeft opgeroepen met zijn veelbesproken IKON interview rondom de paasdagen, waarin hij niet mis te verstane uitlatingen over het christendom deed. Daarom werd terecht gevreesd dat een kabinet met een PvdA als dominant het voortouw zou kunnen gaan nemen voor ingrijpende veranderingen als het gaat om waarden, die voor christenen onopgeefbaar zijn.
Verplichtingen
Intussen geldt dat adeldom verplicht. Het CDA heeft een enorme verantwoordelijkheid naar zich toegekregen als het gaat om de vraag wat de C in haar naam méér betekent dan een bepaalde visie op de sociaaleconomische kwestie. Zal het CDA zich ook hard durven en willen maken als het gaat om een euthanasiewetgeving die de toets der Schrift kan doorstaan? Of zal het toch op één of ander compromis uitlopen daar waar geen compromis mag zijn? Op het moment dat ik dit schrijf luiden de berichten dat bij vorming van een nieuwe CDA-VVD coalitie in het geding is dat de VVD de zaak vrij wil laten en dat het CDA de kwestie in het kabinetsprogram wil opnemen. We zijn benieuwd waarop het uitloopt. Het CDA heeft juist ook door het stuivertje wisselen van zetels met de VVD de verantwoordelijkheid van duidelijk benadrukken van de christelijke identiteit op vitale punten naar zich toegekregen.
We zijn dan ook benieuwd hoe christelijk het CDA zich zal opstellen in vitale kwesties waarin het gebod Gods in het geding is. Nee, we verwachten echt niet dat het CDA direct op de lijn van de kleine rechtse partijen zit. Maar én de discussies voor de verkiezingen én de verkiezingsuitslag leggen op het CDA een grote verplichting. Aan een kleurloos midden hebben we geen behoefte.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 29 mei 1986
De Waarheidsvriend | 16 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van donderdag 29 mei 1986
De Waarheidsvriend | 16 Pagina's