Uit de Brievenbus.
SARDIS, 3 Januari 1912.
Waarde Vrind.
Gij verbaast u, dat wij de scheidingslijn tusschen ethischen en gereformeerden zoo diep laten gaan en zoodoende zoo'n breede klove veroorzaken tusschen beide groepen, in onze Herv. Kerk saamlevend. Maar dat moet u nu wezenlijk niet zoo grootelijks verwonderen, want in werkelijkheid is het toch niet anders. Gij behoort toch niet tot die onnoozelen die gelooven — Wat zooveel ethischen zeggen — dat er tusschen een ethische prediking en een gereformeerde prediking geen ander verschil is, dan dat de eerste afgewisseld wordt door éen of twee gezangen, terwijl bij de laatste alleen het psalmboek wordt gebruikt? Want een ethische prediking zonder gezangvers zou voor een gereformeerd mensch óok ten eenenmale onaannemelijk zijn!
Een ethische kent den mensch niet zooals deze gekend moet worden, naar uitwijzen van Gods Woord en naar de onderwijzing welke de H. Geest geeft aan ieder ontdekten zondaar.
En daarom kent de ethische ook het werk van Gods verkiezende genade niet, noch de verzoenende kracht van Christus' bloed, noch het wederbarende werk van den H Geest.
't Begin in den mensch is al verkeerd, en daarom is de voortgang en het einde niet goed. Iets wat wij nu niet alleen zeggen.
Maar de ethischen zelf zeggen, wanneer ze eens uit den hoek komen, onomwonden en tamelijk scherp, dat zij uit een héel ander beginsel leven dan de gereformeerden en dat er dan ook eigenlijk van een eerlijk samenwonen en samenwerken met de gereformeerden geen sprake kan zijn.
De ethischen moeten de gereformeerden allerverschrikkelijkste menschen vinden, omdat die gereformeerden een allerverschrikkelijkst evangelie brengen! (waar de mensch zoo leelijk buiten komt te staan); en de gereformeerden moeten van de ethischen getuigen, dat zij niet spreken naar Gods Woord, maar een evangelie naar den mensch brengen (waar de mensch zoo mooi in 't midden komt te staan).
Neen, ze verschillen te veel in hun beschouwingen en levensrichting.
Wat Dr. Bronsveld b.v. in zijn laatste „kroniek" in „de Stemmen van waarheid en vrede", wanneer hij in de lijst van medewerkers aan „de Stemmen des tijds" 6 „gereformeerden" naast 5 „ethischen" opmerkt, deze zinnetjes uit de pen haalt: „vanwaar bij de gereformeerde Heeren, die hier optreden, zulk een syncretisme (om „ethischen" in de redactie op te nemen)? Zijn zij nu ook belijders geworden van een christendom boven geloofsverdeeldheid? Of zal men in deze „Stemmen" elkander gaan bestrijden en den leerling van Prof. Baljon laten kampen met den discipel van Dr. Hoedemaker? "
Dr. Bronsveld vindt het een onmogelijk iets, dat een Hoedemakeriaan en een kritisch ethisch theoloog samen aan éen tijdschrift zijn vérbonden.
Zoodat het dan heusch niet zoo vreemd van óns is, dat wij zeggen: ze behooron niet bij elkander, de gereformeerden en de ethischen; zeer zeker niet in onze gereformeerde Kerk, met haar gereformeerde belijdenisschriften.
Hun leer-en levensbeschouwing verschilt te veel.Wat de een leert, kan de ander voor geen geld leeren. Waarbij de een leeft, kan de ander het niet uithouden.
En zoo zijn we van zelf gekomen bij de kwestie van de bijbelcritièk, waarover ik u beloofde iets te zullen schrijven.
Waarbij het spreekt als een boek, dat ik even iets ga zeggen over de brochure door Ds. Hulsman van Groningen geschreven, getiteld: het Ethisch beginsel en de Ethische richting, uitgegeven bij P. Noordhoff te Groningen, prijs f 0.60
Een brochure, groot formaat, royaal gedrukt, keurig uitgevoerd — waarin voor de ethischen heel wat staat, dat hen misschien alles behalve aangenaam is.
Maar laat mij voor 't oogenblik den brief afbreken en laten we afspreken D.V. de volgende week de rest!
Groetend t.t.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 5 januari 1912
De Waarheidsvriend | 4 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 5 januari 1912
De Waarheidsvriend | 4 Pagina's