Voor Jong en Oud.

Uit het leven.

Zondagmorgen, negen uur. Vrouw Kluister is juist opgestaan en wrijft zich de stijve gewrichten, die haar pijn doen. De Zaterdag is een zware werkdag voor haar: twee werkhuizen; het eerste van 's morgens zes tot 's middags vier, dan nog 'n winkelhuis, waar ze voor twaalven niet klaar komt en als ze thuiskomt is daar ook altijd wat aan kant te maken.

Liesje is handig; ze kookt en poetst en strijkt, maar ze is pas dertien.... vóór tweeën komt de moeder hier 's Zaterdagnachts niet in bed.

Ze is rijzig van statuur, maar de rug buigt al even door van 't slavend zwoegen; als jong meisje noemde men ze „knap", maar de smartetrekken vervormden haar gelaat, mager van ontbering; de vroolijke oogen van voorheen, die zoo guitig schitteren konden, waarin zonnestraaltjes flitsten, zijn overwaasd door 'n nevel van ellende. Alleen de weelde van 't warm-bruine, golvende haar is niet vergaan en zelfs hier op den Achterwal, waar de werksters en losse arbeiders wonen, bleef haar iets bij uit den stand, waarin ze grootgebracht werd; iets dat indruk maakte, zoodat de buurtjes haar half spottend, half in ernst „de juf" noemden.

De armoede in 't vertrek is aangrijpend. 'n Ruwe tafel, twee stoelen, 'n bank en 'n hoekkastje, is al 't meubilair. Elk spoor, zelfs van armelui's weelde wordt gemist, geen wekker, geen pul, geen spiegeltje, geen prent zelfs in 'n lijst — niets.

't Staat alles bij „oome Jan".

't Is de oude historie. Kluister werkt goed, maar drinken kan ie nog beter en zoo zijn ze langzaam weggezakt, in 't moeras der armoede; van de straat naar de steeg en van de steeg hier naar den Achterwal, waar de armoede trots en schaamte afschudde.

Lang heeft ze tegengesparteld, om niet de anderen gelijkvormig te zijn, wreef haar meubeltjes schoon, poetste 't metaal wat op, bedekte den rotten vloer met 'n kleed, honderdmaal bestopt, waakte jaloersch over haar goed servies, las 'n krant...

Tot haar ziekte kwam, tien weken achtereen en ze haar huis zag leegdragen naar de „Bank"; de droesem van den beker der ellende haar in den mond spoelde.

Toen was de wanhoop gekomen en sloeg haar neer als met zware vlerken. Ze bedacht de dagen van ouds, toen ze, zingend vogelken in de gaarde, huppelend in den groeten moestuin bij 't ouderlijk huis; slechts 's levens zoet proefde... aan de eerste huwelijksjaren, eer haar man zich in den dienst van koning alcohol verslingerde ... haar smart vond zelfs geen tranen voor 't schrille contrast...

Toch had ze zich weer opgericht.

De kinderzegen richtte haar op. Theo, de oudste jongen, knaap van vijftien jaar, kreeg 'n baas; waar-ie vier gulden 's weeks maakte, die hij trouw bij moeder bracht. Mien vond 'n dagdienstje; had wat verval; bracht elken stuiver thuis ... om de meubeltjes weer te halen.

Toen was ze'r zélf ook op uitgegaan, kreeg werkhuizen, spaarde zich met de kinderen 't brood uit den mond; alles ging op 't boekje; nog enkele weken dan kan ze haar gedoe terughalen en dan zoekt ze 'n ander huisje; gaat ze wég, hier uit dezen poel van liederlijkheid, van beestigheid vandaan.

God maakt haar nog rijk in heur kinderen ...

Kluister is in den grond niet kwaad. Of liever laf. Zijn vrouw, vroeger gedwee, waakt als 'n leeuwin over haar verdiensten. Stil snuffelt hij wel eens rond naar geld voor zijn - onleschbaren dorst, maar 't staat alles veilig op de spaarbank. Erom vragen durft hij niet; de drank ontzenuwde hem. Hij drinkt van z'n eigen geld bij de vrouw van z'n baas „op de pof" en wat er na 't afrekenen, aan 't eind der week rest is niet veel.

Hij ging vandaag al vroeg de deur uit. 't Gezin heeft er zich mee verzoend. Mien komt en er is straks, voor 't eerst sinds weken, kleingoed bij de koffie. Kluister is voor vrouw en kinderen 'n zware kluister, dien ze na zich sleepen moeten, maar als hij versuft z'n puf lichaam in z'n stoel laat zakken of op tafel hangt, hikkend van drankvolte, opgeblazen van jeneverdampen, dan hebben ze moeite hun weerzin te verbergen.

De liefde vlood; achting kan niet geboden aan 'n verachtelijke.. . Kluister heeft zichzelf onttroond en den schepter zijner heer­schappij verbroken.

Zijn vrouw heeft zich gewasschen en gekleed, gaat naar de kast voor 't ontbijt... Plotseling slaakt ze 'n angstkreet; schrik doorhuivert haar; ze moet zich vasthouden, om niet neer te storten.

Woest grijpt ze 'n kistje, zet het op tafel, 't Zijn haar laatste schatten; een kerkboek; wat kleingeld, 't spaarbankboekje, al de beleenbriefjes in 'n bundeltje bijeen. Theo heeft nacht en dag den sleutel, maar 't kistje is open, met geweld het slot verbroken ...

Dat heeft hij gedaan, haar man, vanmorgen vroeg, als zij nog sliep!

Haastig grijpt ze naar den inhoud: bijbel en spaarboekje liggen daar; het geld en de briefjes zijn wég. Ineens begrijpt ze alles! 't Geld verdrinkt hij; de briefjes verkoopt hij; gister kwam hij thuis zónder loon ...

Met de handen voor 't gelaat, wild-schreiend, zit de arme vrouw aan tafel. Zóo vindt haar Mien, die 'n dagje uit is; zoo vindt haar Theo, die naar de kerk ging en ze schreien met haar; van smart, van woede, van wanhoop ...

Des avonds dregde de politie 'n man uit de gracht, die er in drankwaanzin ingestapt was; te zat zelfs om te roepen.

Hij ging heen „zonder begeerd te zijn"; „naar zijne eigene plaats."

't Riool der zonde, waarin hij zich wentelde, had hem uitgespuwd in den oceaan der eeuwigheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen