Staat en Maatschappij.

Van terugwerkende kraeht.

Een der lezers van ons blad, die met instemming heeft kennis genomen van onze mededeeling, dat een wetsontwerp tot verhooging der rijkssubsidie voor bouwkosten van bijzondere scholen reeds het departement van Binnenlandsche Zaken heeft verlaten, verklaart zich daarover wel dankbaar, maar niet geheel voldaan. Dit laatste vindt dan daarin zijn reden, dat er niet aan schijnt gedacht te worden, om die verhooging der subsidie van terugwerkende kracht te verklaren. Eisch van billijkheid zou zijn, dat bij de in aantocht zijnde regeling niet alleen die scholen met de hoogere subsidie zullen gebaat worden, die in de toekomst staan gebouwd te worden, maar de wet ook zal ten goede komen aan de reeds bestaande scholen, van welke de meeste nog onder grooten financieelen zorg gebukt gaan.

Het komt ons van genoegzaam belang voor, nog even bij dit punt stil te staan.

En dan willen wij beginnen met er aan te herinneren, dat zooals op dit oogenblik de financieele verhouding tusschen het Rijk en de gemeente ten aanzien der uitkeering voor het lager onderwijs geregeld is, voor den bouw der Openbare School van Rijkswege 1/4 der bouwkosten wordt uitgekeerd. Meer dan een gelijk bedrag aan de Bijzondere School uitkeeren zal moeilijk gaan, want zou men er toe besluiten om over dit één vierde heen te gaan, dan zal dit meerdere ook aan de gemeenten behooren te worden toegekend; en men zal moeten toegeven, dat voor het oogenblik ten minste dé schatkist zulk een uitgave niet gedoogt.

Wij mogen dus voor de Bijzondere School rekenen op eene uitkeering van één vierde der bouwkosten.

Nu is er tweeërlei weg open, om ten deze eene regeling te treffen.

Of men kan de subsidie in kapitaal aan de school uitkeeren, of wel een hoogere subsidie kan verleend worden voor de localiteit.

Slaat de regeering den eersten weg in, dan staat het vast, dat alleen de scholen, die in de toekomst zullen gebouwd worden, van de subsidie zullen profiteeren, maar volgt de regeering het andere stelsel, dan zal de subsidie ook aan de bestaande scholen ten goede komen. Het jaarlijks uit te keeren bedrag zal dan in het laatste geval zoo groot moeten zijn, dat rente en aflossing met één vierde van het bouwkapitaal werd in overeenstemming gebracht.

Waar de zaken nu zoo staan, als wij hierboven aangaven, daar zou het ons als het meest wenschelijke voorkomen, dat de subsidie voor de localiteit werd verhoogd, waardoor dan alle scholen werden gelijk gesteld.

Tot moeilijkheden voor nieuw op te richten scholen zou dit stelsel niet leiden, immers als men weet, dat rente en aflossing gegarandeerd zijn, zal er wel bouwkapitaal te verkrijgen zijn.

Welke keuze de regeering nu doen zal, is nog niet bekend. Wij hopen, dat, wanneer het wetsontwerp bij de Staten-Generaal wordt ingediend, onze schoolbesturen, ook die van de reeds bestaande scholen, zullen tevreden zijn. Mr. Heemskerk is gelukkig bekend met het feit, dat de verhooging der subsidie voor localiteit nog geen weelde zal zijn,

Beneden peil.

Het peil van het algemeen politiek debat in de Tweede Kamer stond ditmaal niet bijster hoog.

Zondert men de financieele beschouwingen uit, dan waren de beraadslagingen zelfs zeer poover.

Het waren geen groote lijnen, die door de linkerzijde getrokken werden, maar zij zocht hare kracht in het te berde brengen van allerlei futiliteiten; en als terugslag op de redevoeringen der oppositie kon, gelijk van zelf spreekt, de regeeriug haar beleid niet zóó doen uitkomen, als wel gewenscht ware geweest.

Vooral had men het van Links gezet op het uitoefenen van critiek ten aanzien van die handelingen van het Ministerie, welke het bewijs leverden, dat het Kabinet het standpunt der Christelijke levensbeschouwing beleed. In het bijzonder ging de grief tegen de benoemingen.

Dat ook een burgemeester of notaris van Rechtsche richting benoemd wordt, blijft voor de vrijzinnigheid nog altijd iets absurds. Alleen slechts bij Links vindt men de geschikte elementen voor zulke ambten.

Evenmin kon men het zetten, dat het Ministerie toonde belang te stellen in het bevorderen der Zondagsrust, door nl. het postverkeer te beperken en den treinenloop te verminderen zoowel als door verschillende bij den Staat in dienstbetrekking zijnde personen de gelegenheid te verschaffen des Zondags de Kerk te bezoeken. Zoo ook achtte men het misplaatst, dat vooral in den laatsten tijd van regeeringswege bemoeienis werd gemaakt met de geestelijke belangen van leger en vloot.

Over dit alles nu heeft men in de Kamer heel wat geredeneerd en menig uur werd van den nationalen tijd zoek gemaakt, om het Kabinet over zijn opkomen voor het doen doorwerken der Christelijke levensopvattingen de les te lezen.

Dat daarbij niet altijd met den noodigen eerbied over de beginselen van andersdenkenden gesproken werd, viel ook dit keer weer te constateeren. Er waren zelfs oogenblikken, dat men zich van Links niet geneerde om met het heilige te spotten en met de Christelijke beginselen den draak te steken.

Lokte dan zulk optreden hevige protesten uit, en brachten deze de Kamer af en toe in zeer rumoerige stemming, het is zelden voorgekomen dat de Kamer zich zoo aan eigen waardigheid vergreep als ditmaal het geval

Met recht kan men van de gehouden redevoeringen getuigen, dat de Linkerzijde weet in groote beginselen klein te zijn.

Het politiek debat stond dit jaar verre beneden peil.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen