Protest tegen The Passion
Rooms-katholieken hebben vanouds hun passiespelen. Het roomse geloof kenmerkt zich door beeldendienst en de uitbeelding van Christus’ lijden en sterven past daar goed in. De Hervorming brak radicaal met deze traditie, maar in rooms-katholieke streken wist dit gebruik zich hier en daar te handhaven. Bekend zijn de passiespelen van Oberammergau. In Nederland wordt elke vijf jaar in het Limburgse Tegelen een passiespel opgevoerd.
Inmiddels zijn er ook allerlei films over het leven van de Heere Jezus verschenen. Grote bekendheid kreeg enkele jaren geleden de film “The Passion of the Christ”. Met name in evangelische kring worden dergelijke films gezien als een eigentijds evangelisatiemiddel. Mensen kijken nu eenmaal liever naar een film, dan dat ze naar een preek luisteren. Honderdduizenden zo niet miljoenen mensen over heel de wereld zouden ‘door het zien van dergelijke films tot geloof zijn gekomen’. Nu moeten we niet uitsluiten dat mensen door het bekijken van een dergelijke film stil gezet zijn op de levensweg. Dat zij daardoor gebracht zijn onder de bediening van het Woord en dat dit geleid heeft tot hun waarachtige bekering. God kan met een kromme stok een rechte slag slaan, zo zei men vroeger wel eens. Maar dat neemt niet weg dat hier wel degelijk sprake is van een kromme stok. Het besef van de heiligheid van God, van de ernst van de zonde en de diepte van het lijden en sterven van Christus ontbreekt hier. Welk mens die daar ook maar enige indrukken van heeft, zou het aandurven om in zo’n film de rol van de Zoon van God te spelen! De toenemende acceptatie van dergelijke presentaties, ook onder mensen die zich Bijbelgetrouw noemen, wijst op een voortgaande vervreemding van de Bijbelse boodschap. In Nederland heeft met name de EO bijgedragen aan deze betreurenswaardige ontwikkeling. In de beginjaren van deze omroep was er nog een zekere terughoudendheid om Bijbelse verhalen in dramavorm te brengen. Dat is nu volstrekt voorbij. Een tijd lang kregen nieuwe EO-leden een DVD van “The Passion of the Christ” als welkomstcadeau.
Gouds spektakel
Voor dit jaar staat er in Gouda een groot spektakelstuk gepland. De dag voor Goede Vrijdag zal er - als God het niet verhoedt - op de Markt in Gouda The Passion worden opgevoerd. Bekende Nederlandse popartiesten zingen hun hits, onderbroken door filmfragmenten en een verteller die passages voordraagt uit het lijdensverhaal. Het geheel wordt op de tv uitgezonden. De gemeente Gouda ziet dit als een unieke kans om de stad op de kaart te zetten. Geen wonder dat hiertegen protest gerezen is. Samen met de Goudse SGP hebben de plaatselijke predikanten van de gereformeerde gemeente en de gereformeerde gemeente in Nederland zich in een brief gericht tot het college van B en W, waarin ze verzoeken om geen vergunning voor dit evenement te verlenen. Ook al zal het niet de intentie zijn van de initiatiefnemers, ‘de essentie van het lijdensen opstandingsevangelie verwordt daarmee tot een vermaakgebeurtenis’, zo schrijven zij. Het is inderdaad de plicht van de kerk om op te komen voor de eer van God. Om protest aan te tekenen tegen de ontheiliging van wat voor haar heilig is. Niet alleen landelijk dient dat te gebeuren, maar ook op lokaal niveau. Daarbij geldt uiteraard dat je niet overal op kunt reageren. Sommige zaken zijn echter te erg om zo maar te laten passeren. Als het gaat om de ontheiliging van Gods Naam waarschuwt de catechismus (vraag 99) er voor dat wij ons niet ‘met ons stilzwijgen en toezien zulke schrikkelijke zonden deelachtig maken’. Ook de overheid als Gods dienares mag en moet daarop worden aangesproken.
Missionaire motieven
De organisatoren van dit spektakel zijn, behalve de gemeente Gouda, de EO, de PKN, de RK Kerk en het Nederlands Bijbelgenootschap. Afgedacht van de gemeente Gouda, doen zij dit vanuit missionaire motieven. Op eigentijdse wijze willen zij het lijdensevangelie onder de aandacht brengen van een breed publiek. In ons sterk geseculariseerde land is er immers een grote onbekendheid met de betekenis van Goede Vrijdag en Pasen. Zou dat gegeven niet veel van onze bezwaren weg moeten nemen? In ieder geval moeten we dat zeker in onze beschouwingen betrekken. Maar missionaire motieven maken een dergelijke presentatie van het lijden en sterven van Gods Zoon, zoals nu in Gouda op stapel staat, nog niet aanvaardbaar. Mensen kunnen een geweldige ijver hebben om hun geloof uit te dragen, een gedrevenheid waar wij een voorbeeld aan kunnen nemen. Maar dat wil nog niet zeggen dat ze daarmee op het goede spoor zitten. Gij omreist zee en land om één Jodengenoot te maken en als hij het geworden is, zo maakt gij hem een kind der hel, tweemaal meer dan gij zijt, zo hield Christus de schriftgeleerden en de Farizeën voor (Matth. 23:15). Dat is een aangrijpende tekst. Ongetwijfeld is er in onze tijd een ontstellende vervreemding van God en Zijn dienst. Veel mensen doen nergens meer aan. Anderen zijn op hun manier nog wel enigszins godsdienstig, hetzij christelijk of anderszins. Maar uit hun doen en laten blijkt duidelijk dat ze van het evangelie van zonde en genade niets moeten hebben. De vraag dringt dan ook (of zou althans moeten dringen) hoe wij deze mensen kunnen bereiken met het Woord des levens. En dat in het besef dat alleen God machtig is hen in het hart te grijpen. Kan en mag dat met eigentijdse middelen en methoden? Het ligt er maar aan wat je daartoe rekent. Wezenlijk is dat er sprake is van een Bijbelse normering. Dan valt er veel af wat eigentijds genoemd wordt. Want wat in deze verworden wereld normaal gevonden wordt, zou wel eens radicaal in strijd kunnen zijn met Gods geboden. Ook hier geldt: wordt dezer wereld niet gelijkvormig. Met de opvoering van The Passion brengt men het lijdensevangelie als een vorm van amusement. Zo wil men mensen bereiken, die anders geen interesse zouden hebben. Is dat positief? Of moeten we zeggen dat daarmee wel een aantal mensen bereikt wordt, maar dat de boodschap die je ze meegeeft niet de boodschap is van de Bijbel. Voor die laatste conclusie is inderdaad alle reden. Bij veel eigentijdse missionaire activiteiten wordt het geloof vooral aangeprezen als iets dat vernieuwend, bevrijdend en inspirerend werkt. Iets wat het leven rijker en completer maakt. Maar de vraag hoe een arm, verslagen zondaar met een heilig en rechtvaardig God verzoend kan worden, zo’n vraag komt niet meer aan de orde.
Vorm en inhoud
Ook hier staan vorm en inhoud niet los van elkaar. Een Schriftuurlijke verkondiging van het evangelie, of die nu gericht is op de eigen gemeente of op buitenstaanders, brengt ook in de woordkeus en verdere vormgeving de diepe ernst van de boodschap tot uitdrukking. We staan immers in rekening met een heilig en rechtvaardig God, Die de minste van de zonden niet door de vingers ziet. Maar Die ook een weg heeft uitgedacht, waardoor diepschuldige zondaren, door het offer van Zijn Zoon aan het kruis gebracht, met Hem verzoend kunnen worden. Zo’n boodschap wordt niet gepresenteerd als een amusementsprogramma. Bij een oppervlakkig christendom, dat een evangelie naar de mens brengt, ligt dat heel anders. Daar zoekt men naar een eigentijdse en aansprekende presentatie. Anders trek je tegenwoordig maar weinig mensen. Popmuziek, film, drama en dans worden daarbij ingezet. De boodschap moet immers kunnen concurreren met allerlei vormen van werelds vermaak.
Op die manier wordt een boodschap gebracht waarin niet alleen het wezenlijke ontbreekt van waar het in het evangelie om gaat. Gemakkelijk krijgt zo’n boodschap ook een profaan karakter. Er is onvoldoende eerbied, zelfs voor de allerheiligste dingen. Die worden gebracht in een kader dat volstrekt ongepast is. Dat kan zelfs reden zijn om de overheid te vragen om aan dergelijke evangelisatieactiviteiten niet mee te werken. Het is wel erg dat dit moet, maar het is niet anders. Zouden christenen mogen zwijgen wanneer het lijden en sterven van Christus gepresenteerd wordt als een spektakelstuk, als een vorm van amusement!
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 17 maart 2011
De Saambinder | 16 Pagina's