Van der Staaij is strohalm kwijt

Nederland zou zich „volstrekt isoleren”, zei Van der Staaij in 2000 in het Kamerdebat over het homohuwelijk. Deze benadering was misschien wel de strohalm van de SGP’er, als de regering niet zwichtte voor zijn juridische en historische bezwaren. Nederland liep niet voorop, zei hij, maar stond alleen. Ons verlichte landje koos voor de „eilandpositie.” De hele wereld zou zijn hoofd schudden.

Deze maand is dit debat vijftien jaar geleden. Strikt genomen is er nog weinig in Van der Staaij’s redevoering –die zijn partij als brochure verspreidde– verouderd. Vanuit de scheppingsorde en de geschiedenis blijft de openstelling van het huwelijk een experiment.

Op één punt had Van der Staaij de kwestie echter totaal verkeerd ingeschat. Nederland heeft veel navolging gekregen. Vooral de laatste vijf jaar is het hard gegaan. Nederland is niet meer de ”gekke henkie” van de wereld.

De grote klap kwam deze zomer. Toen stelde het Amerikaanse hooggerechtshof dat het huwelijk een recht is dat ook homoseksuelen in alle deelstaten genieten.

Van der Staaij beriep zich nog op de Hoge Raad, de Raad van State en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens om te zeggen dat de gelijkberechtiging van burgers helemaal niet logisch uitloopt op het huwelijk voor mensen van gelijk geslacht. Maar dat was toen. Na de uitspraak van het Amerikaanse hof valt dat niet meer vol te houden. Voor westerse landen is het homohuwelijk nu de (politieke) norm.

Dit keert de bewijslast om. Landen die aan het klassieke huwelijk vasthouden, moeten dat ineens gaan uitleggen. In Duitsland is er maar één partij (de Union van CDU/CSU) die de verandering van het huwelijk tegenhoudt, en ook daar groeit de onenigheid.

Voor politici is het homohuwelijk een manier om zich te profileren als tolerant. Dat maakt de kwestie harder. Het is geen kwestie meer van voor of tegen, maar van goed of fout. Premier Cameron noemde tegenstanders binnenskamers „neanderthalers”, zo lekte onlangs uit. Het zijn geen mensen met wie je geduld hebt. Voor slavenhandelaars en racisten heb je immers ook geen respect.

De Amerikaanse ambtenaar Kim Davis weet waar dit op uitdraait: je gaat de gevangenis in als je vasthoudt aan je geweten.

Intussen is zo’n gevangenschap trouwens riskant voor de homo-emancipatie. Voor het grote publiek is het homohuwelijk immers een zaak van vrijheid. Politici kakelen dat na, hoewel ze weten dat de staat een dwingende rechtsgemeenschap is. De staat kan vrijheden erkennen en beschermen, maar niet voortbrengen. Laat de burger oppassen zodra de staat over vrijheid begint.

Het is jammer voor Van der Staaij, maar zijn internationale strohalm is hem door de gang van zaken uit handen geslagen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen