„Wind op land goedkoper dan zonnestroom”

De Tweede Kamer debatteert morgenavond over de voortgang van de bouw van windmolens in Nederland. De rijksoverheid wil het aandeel duurzame energie laten groeien van ongeveer 5 procent nu naar 14 procent in 2020 en 16 procent in 2023. In 2050 moet de energievoorziening helemaal duurzaam zijn.

In het energieakkoord voor duurzaam energiebeleid is afgesproken dat er in 2023 windmolenparken op zee met een vermogen van 4,45 miljoen kilowatt (kW) geïnstalleerd moeten zijn, dat is voldoende voor ongeveer 5 miljoen huishoudens. Om dat doel te halen, zal er nog voor 3,45 miljoen kW aan windmolens op zee bij worden bijgebouwd.

Op land moet in 2023 6 miljoen kW aan windkracht zijn geplaatst. In totaal komt dat neer op 10,45 miljoen kW aan geïnstalleerd windvermogen in 2023.

Maar hoe rendabel is investeren in windenergie momenteel? En was de keuze van de overheid voor meer windenergie wel een goede? Een paar vragen aan Han Slootweg, hoogleraar smart grids aan de TU Eindhoven.

Wat is de stand van zaken rond windenergie?

„In Nederland stonden eind 2013 1975 windturbines op land, volgens de meest recente cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Het totaal opgestelde vermogen op land was 2,479 miljoen kW, vergelijkbaar met dat van twee moderne kolencentrales.

Alle turbines op land samen wekten in 2013 4832 biljoen kilowattuur (kWh) elektriciteit op, genoeg voor de jaarlijkse elektriciteitsbehoefte van 1,7 miljoen huishoudens. In 2014 wekten windmolens op zee 818 biljoen kWh duurzame stroom op, vergelijkbaar met het jaarverbruik van zo’n 275.000 huishoudens.

Windenergie op land en op zee leveren ongeveer 5 procent van het elektriciteitsverbruik van Nederland.”

Hoeveel energie kan één moderne windmolen leveren?

„Een windmolen van de huidige generatie, van 3000 kW, levert per jaar 6 tot 7,5 miljoen kilowattuur (kWh) aan elektriciteit op. Eén turbine levert dus genoeg stroom voor 1800 tot 2200 huishoudens met een gemiddeld jaarverbruik van 3500 kWh.”

Wat kost het om windenergie op te wekken?

„Wind op land kost 6 tot 8 eurocent per kWh. Wind op zee is ongeveer 2,5 keer zo duur en kost 15 eurocent per kWh. Dat komt vooral door dure transformatoren en de lange kabels die onder water moeten worden aangelegd naar de kust.”

Hoeveel subsidie moet daarbij?

„Het idee is dat de overheid de zogeheten SDE+-subsidie verstrekt aan elektriciteitsproducenten om de ”onrendabele top” te dekken, dus dat de overheid met deze subsidie het verschil betaalt tussen de marktprijs van grijze stroom en de kostprijs van duurzame stroom. Voor wind op land betekent dat een subsidie van 3 tot 5 eurocent per kWh, voor wind op zee ligt dat bedrag rond de 10 eurocent per kWh, het dubbele tot het drievoudige per kWh van wind op land.”

In hoeverre kan deze subsidie in de loop van de jaren worden afgebouwd?

„Ik vind het lastig om te speculeren over hoe snel de SDE+-subsidie zal worden afgebouwd; het verschil tussen de marktprijs voor grijze stroom en duurzame elektriciteit is namelijk van veel factoren afhankelijk. Maar daarnaar gissen is ook niet zinvol, omdat de overheid elk jaar opnieuw de hoogte van de subsidie vaststelt.”

Hoe groot is de klimaatwinst van windmolens?

„Per miljoen opgewekte kWh bespaart windenergie in Nederland een uitstoot van 370 tot 550 ton CO2. In totaal is door alle windturbines op land in 2013 een CO2-uitstoot van 2,7 miljoen ton voorkomen.”

Hoe valt de vergelijking van windenergie met zonne-energie uit?

„De kostprijs van wind op land is duidelijk lager dan die van zonne-energie. Die van wind op zee is vergelijkbaar met die van zonne-energie, dus ongeveer 14 tot 15 cent per kWh.”

In hoeverre zijn wind- en zonne-energie onmisbaar in de duurzame energiemix van de toekomst?

„Wind en zon zijn de belangrijkste duurzame energiebronnen voor Nederland. Beide zijn dus volstrekt onmisbaar. In de mix zijn wellicht keuzes te maken waar je meer op wilt inzetten, wind of zon. Misschien is groen gas qua volume nog een optie naast zon en wind, maar goedkoop is dat ook niet echt. Bovendien krijg je te maken met morele vraagstukken, omdat je voor de productie van groen gas energiegewassen moet telen, die concurreren met de voedselvoorziening om schaarse landbouwgrond.”

Hoe ver is de overheid op weg om de vergroening van de energieopwekking te realiseren?

„Als het om duurzame energie gaat, ontbreekt het onze overheid vaak aan concreetheid. Voor 2020, 2023 en voor 2050 is niet eenduidig aangegeven hoe de mix van wind- en zonne-energie en groen gas eruit zou moeten zien om de beoogde percentages te halen.

Alleen voor windenergie zijn er concrete doelen vastgesteld voor 2020. Voor zonne-energie kan ik ze niet vinden. Er staat op dit moment voor ruim 1 miljoen kW aan zonnepanelen opgesteld.

Als je kijkt naar de groeicijfers van de afgelopen jaren denk ik dat de 4 miljoen kW die als doelstelling circuleert weliswaar zeer ambitieus, maar niet op voorhand onmogelijk is.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen