Sneller dan gedacht terug bij het ‘oude normaal’
Op Prinsjesdag zal het kabinet het ongetwijfeld in alle toonaarden bezingen. De zeven magere jaren hebben we achter de rug, de economische groei trekt aan tot niveaus waarvan iedereen dacht dat die voorlopig niet zouden terugkeren.
De Nederlandsche Bank (DNB) had, op basis van gunstige ramingen, begin juni de crisis al uitgeluid. Het Centraal Planbureau (CPB) bevestigde vorige week de positieve ontwikkeling: dit jaar neemt het bruto binnenlands product (bbp), de maatstaf voor de omvang van de economie, met 2 procent toe en in 2016 zelfs met 2,4 procent. Dat zijn percentages die sinds 2007 niet meer in beeld verschenen.
Enkele dagen later publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) het cijfer over het tweede kwartaal. Dat kwam met 0,1 procent ternauwernood aan de goede kant van de streep uit. Daarvoor viel echter een duidelijke oorzaak aan te wijzen: de regering heeft de gaskraan wat verder dichtgedraaid om de provincie Groningen te beschermen tegen aardbevingen. Dat betekent productieverlies en kost ons met z’n allen een beetje welvaart. Los van deze weloverwogen beleidskeuze staan de seinen op groen voor een stevige groeispurt.
Kijk bijvoorbeeld naar de verkopen van de winkeliers. De omzet van de sector overtrof die van dezelfde maand in 2014 met bijna 5 procent, de grootste stijging sinds juli 2008. „De weg omhoog is definitief ingeslagen”, jubelde belangenorganisatie Detailhandel Nederland.
De consument geeft weer geld uit. De voorgaande drie jaren hield hij de hand op de knip. De eerste tekenen van een economische ommekeer dankten we dan ook volledig aan de export. De handel met het buitenland vormde het enige lichtpuntje. Maar inmiddels kent de opleving een breed draagvlak. Consumptie en investeringen, die eveneens op een laag pitje stonden, leveren voluit hun bijdrage. Door dit alles kan het kabinet op Prinsjesdag een feestbegroting presenteren, met een bedrag van 5 miljard euro aan lastenverlichting.
Het is hard gegaan. Op de derde dinsdag van september vorig jaar schreef het CPB nog: „Dat duidt erop dat het herstel broos is en dat er geen sprake is van groeipercentages van 2 procent of meer, die voor het begin van de crisis gewoon waren.” Afgelopen maart projecteerde genoemde instelling voor 2016 een expansie van 1,8 procent. Daarna trad een verdere en flinke verbetering op. We zien het vaak: bij een verslechterende conjunctuur moeten de ramingen nogal eens, door tegenvallers, naar beneden worden aangepast, terwijl zich bij een opwaartse lijn juist dikwijls meevallers aandienen.
In de huidige situatie, met een ongedachte sprint omhoog, spelen twee factoren een belangrijke rol. De inzinking van de olieprijs –meer dan gehalveerd– stimuleert de bedrijvigheid, en de daling van de euro ten opzichte van de dollar maakt onze producten op de wereldmarkt goedkoper.
De malaise dus eindelijk voorbij, twee recessies –in 2009 en in 2012/2013– achter ons gelaten. In het bericht over de geactualiseerde berekeningen constateert het CPB: „De economie is nagenoeg terug op het niveau van voor de crisis die in de tweede helft van 2008 uitbrak.” Dat geeft nog eens aan hoe hard we getroffen zijn door de mondiale financiële crash en alles wat daarna volgde. Per saldo komt het neer op zo’n zeven jaren van stilstand, geen groei, een pauze in –wat we gewend waren– de voortdurende welvaartstoename.
Uiteraard zijn de cijfers van het planbureau prognoses en geen realisaties. Risico’s zijn er altijd, nu bijvoorbeeld de terugval in China. Onvoorziene gebeurtenissen kunnen het plaatje in ongunstige zin bijkleuren. Maar met deze kanttekeningen erbij mogen we concluderen dat het pad naar boven weer openligt. En het meest opmerkelijke daarbij is het tempo waarin we die weg inslaan.
Het CPB somberde immers niet als enige over de groeiperspectieven voor de periode van herstel. In het verleden, in het ‘oude normaal’, zoals het weleens werd aangeduid, was 2 procent of hoger niet ongebruikelijk. Maar in het ‘nieuwe normaal’ zou dat er niet langer in zitten. Dat we toch zo snel alweer rond de 2 uitkomen, mag daarom zeker een verrassing heten.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 22 augustus 2015
Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 22 augustus 2015
Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's