Gezelschap op ontmoetingsdagen

Agenda

In 1979 verhuisde veehouder H. Boon van de Veluwe naar het Friese Westergeest. Kerkelijk sloot het gezin zich aan bij de hervormde gemeente te Kollum en later te Driesum. Doordeweeks kerkten ze regelmatig bij de vrije gereformeerde kerk van Twijzel, waar ds. K. van den Belt voorging, en bij de hervormde evangelisatie in Hardegarijp. Nu daar een hersteld hervormde gemeente is, is Boon daar ouderling.

Friesland bleek kerkelijk geen Veluwe te zijn, zegt Boon, in zijn woning in Zwaagwesteinde. „Oprecht geestelijk leven was er weinig. Je moest echt op zoek naar Schriftuurlijk-bevindelijke prediking.”

In 1983 werd in gebouw Rotonde te Zwaagwesteinde de eerste ”gezelschaps- of ontmoetingsdag” gehouden. Het werd traditie om ieder jaar tweemaal bij elkaar te komen. „Er was bij sommigen geestelijke behoefte om gelijkgezinden te ontmoeten en te spreken. Dat is ook een van de doelstellingen, om met elkaar de schriftuurlijk-bevindelijk waarheid te beluisteren en om met elkaar te spreken over, nou ja, zeg maar: „Hoort wat mij God deed ondervinden, wat Hij gedaan heeft aan mijn geest.” Het zijn vaak de stillen in den lande, die in een hoekje zitten te luisteren en in de pauze soms de vrijmoedigheid ontvangen om ook wat te zeggen.”

Voorzichtig

In de beginjaren was er na de inleiding van de sprekers alle ruimte voor anderen om het woord te vragen. Daar is Boon iets voorzichtiger mee geworden. „Als mensen iets willen zeggen of iets willen vragen, dan moet dat wel gebeuren aan de hand van datgene wat gesproken is. Als ik de dag open, vraag ik altijd of er mensen zijn die iets willen zeggen. Dan vraag ik ook of ze van de Heere vernomen hebben dat ze mogen vertellen wat Hij aan hun ziel gedaan heeft. Er moet wel orde blijven.”

Zodra er discussie ontstaat, grijpt Boon in. „Discussies stichten niet. Als ik dat merk, dan stop ik en geef ik een psalm op. Daarmee zijn we weer op de plek, want in een psalm ligt alles verklaard.”

Op de eerste bijeenkomst spraken de eerwaarde heren G. W. Nijhof en J. de Boer. Beiden zouden nog vele malen in Zwaagwesteinde spreken, naast voorgangers als ds. W. Roos, ds. H. Zweistra, ds. C. L. Onderdelinden en ds. D. C. Flapper. Op de komende ontmoetingsdag, in oktober, spreken D. J. van Keulen en J. de Boer.

Kerkmuren kennen we niet, zegt Boon. „Het gaat niet om een kerk, maar om Gods Kerk en om de waarheid. En de ontmoetingsdagen mogen ook niet gaan concurreren met het kerkelijk leven.”

Rond de twintig

In de beginjaren trokken de bijeenkomsten in Zwaagwesteinde zo’n zestig, zeventig bezoekers. Dat aantal is teruggelopen tot rond de twintig. „Alles wordt minder”, zegt Boon. „Dat zie je ook hier. Als het bezoekersaantal nog verder zou teruglopen, denk ik dat we van tweemaal per jaar teruggaan naar eenmaal per jaar. Hoewel, dat zou wel jammer zijn. Financieel hebben we nooit zorgen gehad. Dat kleine koppeltje mensen doet nogal wat in de collectezak. Wat ervan overblijft, is bestemd voor de stichting Jafeth, die kinderhulp verleent in Brazilië.”

De bezoekers komen uit de breedte van het kerkelijk leven, van christelijke gereformeerden tot oud gereformeerden. „En alles wat daartussen ligt. We zijn eensgezind en in vrede bij elkaar. Het gaat er maar om dat God aan Zijn eer komt. We besluiten ook altijd met Psalm 72:11: Zijn Naam moet eeuwig de eer ontvangen.”

Jongeren

Op dit moment is Boon (77) het enige bestuurslid van de Zwaagwesteinder ontmoetingsdagen. „Ik kijk uit naar een opvolger, maar zie er geen. Als er niet een keer een ander komt, houdt het op. Maar de Heere weet ervan. Er moeten er nog worden toegebracht tot de schare die eenmaal zalig wordt. De ernst daarvan drukt zwaar op mijn ziel.”

Het doet hem wel goed dat er enkele jongeren zijn die de bijeenkomsten bezoeken. „Je kunt soms merken dat de Heere werkt in de harten van jongeren. Sommigen zijn begerig naar het Woord, willen horen hoe de Heere werkt in het hart van een zondaar, willen horen hoe dat gáát. Je moet altijd maar goed luisteren of het Gods werk is, of dat het eigen werk is. Er is veel verschil tussen Godsvreze en godsdienst.”

Geestelijke honger

In Lunteren woont G. van Veldhuizen, een van de organisatoren van de jaarlijkse ontmoetingsdagen in de Open Hofkerk in Ede. Op woensdag 9 september wordt de ontmoetingsdag voor de 35e keer gehouden. Sprekers zijn ds. C. L. Onderdelinden, ds. F. Mulder, ds. A. den Hartog en ds. H. Zweistra.

De eerste dag, in 1981, trok meer dan duizend belangstellenden. Dat aantal is door de jaren heen teruggelopen tot rond de 300. „Het bezoekersaantal van 300 is al lang redelijk stabiel”, zegt Van Veldhuizen, die samen met A. van Weelden met het initiatief begon. „De mensen komen uit het hele land. We zien soms weer nieuwe gezichten, ook jongeren. Ik ben geen keurmeester, maar ik verneem onder jongeren wel weer een geestelijke honger naar de waarheid.”

In 1981 spraken ds. K. Veldman, de heer H. de Bode, ds. W. Roos en ds. W. J. op ’t Hof. Dat was in de gereformeerde kerk in Lunteren. Toen die te klein werd, week men uit naar de grotere Open Hofkerk in Ede. De laatste jaren spreken daar ook voorgangers uit de Gereformeerde Gemeenten (ds. F. Mulder) en uit de vrije oud gereformeerde gemeenten (ds. J. Goudriaan en ds. C. L. Onderdelinden). „We willen de kerkmuren het liefst maar wat slechten.”

„We waren in 1981 verontrust over het kerkelijk leven”, zegt Van Veldhuizen, terugblikkend. „Alles gleed zo ver af. Ook toen al vond iedereen dat het zo’n donkere tijd was, maar de avondmaalstafels raakten steeds voller. Dat was niet goed met elkaar te rijmen. We waren er bezorgd over en we zijn het nog steeds, maar willen ons ook nergens boven verheffen. Met elkaar zijn we de afhankelijkheid kwijtgeraakt. Er is te veel geleerdheid, we denken het wel zelf te kunnen.”

Gestolen

De eerste bijeenkomsten in Ede werden ”gezelschapsdagen” genoemd. „Maar een van de kerkgangers zei toen eens dat we dat begrip hadden gestolen van het gezelschapsleven. Op gezelschappen kwamen de gekenden des Heeren bij elkaar om samen te spreken over de gangen van Gods Kerk. We zijn geen hartenkenner en durven niet te zeggen dat alle bezoekers in Ede het nieuwe leven kennen. Daarom zijn we later gaan spreken over ontmoetingsdagen.”

Tijdens de Edese dagen was er vroeger ruimte voor bezoekers om zelf ook wat te zeggen. Daar is Van Veldhuizen, evenals Boon, terughoudender mee geworden. „We willen voorkomen dat iemand een kwartier aan het woord is. De laatste jaren zetten we een emmer bij de kansel, daarin kunnen bezoekers hun briefjes met vragen kwijt. Die worden dan aan het begin van de middagbijeenkomst beantwoord.”

De vragen die gesteld worden, moeten wel gaan over het geestelijk leven. „Het gaat ons om de dingen waar mensen mee lopen, gewetensvragen en vragen vanuit het hart. Ik zeg altijd: Twistvragen horen hier niet thuis, neemt u die maar weer mee naar huis.”

Van Veldhuizen vindt ambtelijk toezicht op de ontmoetingsdagen nodig. „Heel bewust hebben we er altijd de kerkenraad van de hervormde gemeente te Harskamp bij betrokken. Sinds de totstandkoming van de Protestantse Kerk in Nederland is dat de kerkenraad van de hersteld hervormde gemeente in Harskamp. We willen niet concurreren met het kerkelijk leven en willen ook geen kerkje binnen de kerk worden. Voordat een ontmoetingsdag begint, wordt er in de consistorie om een zegen gevraagd en we vinden dat een ambtsdrager dat moet doen.”

Waarheid

Voor Van Veldhuizen (lid van de vrije oud gereformeerde gemeente in Ede, Schaapsweg) zijn de kerkmuren niet hoog, zegt hij. „Er wordt wel veel over kerkmuren gevochten, maar we kunnen ons beter druk maken over het behoud van de zuivere waarheid. Op onze ontmoetingsdagen mag je wel eens iets merken van geestelijke vruchten. Als er nooit vruchten zouden zijn, was het al lang voorbij geweest.”

Van Veldhuizen is 83 jaar. „Het zou zoetjesaan tijd worden dat ik ermee stop. Maar ik vond het moeilijk om afscheid te nemen.”

Hierden en Waarder

De eerwaarde heer J. de Boer (75) in Rijnsburg spreekt al bijna 35 jaar op ontmoetingsdagen, hier en daar in het land. De Boer is kerkelijk verbonden aan de hersteld hervormde gemeente in Katwijk aan Zee. Hij heeft (beperkte) preekbevoegdheid voor de hersteld hervormde gemeente in Scheveningen en doet pastoraal werk in Scheveningen en in Haarlem.

Al in 1981 werd De Boer gevraagd te komen spreken op een eerste ontmoetingsdag in Harderwijk. Dat initiatief was een gevolg van gezelschapsdagen die de eerwaarde heer A. de Redelijkheid jaarlijks hield in Ouderkerk aan den IJssel. Na diens overlijden, in 1979, bleven enige bezoekers van die dagen behoefte houden om elkaar ergens te ontmoeten. De plaats van bijeenkomst werd Harderwijk, in het kerkje van de Nederlandse Protestantenbond. Later week men uit naar een zaaltje van de hervormde kerk in het naburige dorp Hierden.

De eerwaarde heren De Boer (toen wonend in Vaassen) en G. W. Nijhof gingen daar voor. De eerste dag trok rond de honderd bezoekers. Het initiatief waaierde een beetje uit over het land. In 1997 werd er in Haastrecht ook een ontmoetingsdag gehouden. Later week men uit naar Waarder. Recent koos deze groep een zaal van de hervormde kerk in Reeuwijk-Dorp als nieuwe plaats van bijeenkomst.

Voorgangers in Haastrecht waren wijlen ds. J. van Rossem, de eerwaarde heer D. J. van Keulen en kandidaat E. van Ittersum. Naast Hierden en Reeuwijk-Dorp kwam er in Almkerk nog een derde initiatief van de grond. In Almkerk gingen regelmatig J. de Boer en de predikanten D. C. Flapper, J. D. Heikamp en A. J. Britstra voor.

Doelstellingen

De Boer in Rijnsburg ziet een aantal doelstellingen voor ontmoetingsdagen. „Er zijn mensen die doordeweeks graag samenkomen rond Gods Woord, om zodoende geestelijke kennis te ontvangen. We praten niet over kerken of dominees en we vragen ook niet waar mensen kerkelijk thuishoren. Het gaat ons niet om dogma’s of leerstellingen, maar om de dingen van het hart, om het bevindelijke leven. En we mogen weleens vaststellen dat de onderlinge gemeenschap warm wordt ondervonden.”

Vroeger kwam het op ontmoetingsdagen wel voor dat mensen persoonlijk getuigenis gaven van het werk van God in hun leven, zegt De Boer. „Naar aanleiding van de meditaties die uitgesproken werden, kwamen mensen met vragen en sommigen mochten vertellen wat de Heere aan hun ziel had gedaan. Dat gebeurt helaas niet zo vaak meer. De Heere werkt gelukkig nog wel, maar we merken dat het nabije leven minder wordt.”

Eenzaamheid

De Boer ziet veel eenzaamheid om zich heen. „Op ontmoetingsdagen probeer je ook voor zulke mensen wat te betekenen, dat ze anderen leren kennen, in de pauze nieuwe contacten opdoen. We zien zelfs vriendschappen ontstaan. Zulke dagen versterken de saamhorigheid.”

Ontmoetingsdagen staan wat in de schaduw van het kerkelijk leven. „Maar we willen ons zeker niet tegen de kerk afzetten”, zegt hij. „Onder de bezoekers zijn wel mensen die tot de thuislezers behoren. Mensen lopen met geestelijke vragen, hebben behoefte aan een gesprek. In een sfeer van gelijkgezinden is het soms wat gemakkelijker om daarover te spreken dan na afloop van een kerkdienst.”

Wat is de kern van de boodschap die De Boer brengt? „Dit: „Gijlieden moet wederom geboren worden.” En ook deze: „Het is nog de welaangename tijd. Dus: bekeert u, bekeert u.” Het is onze dure plicht mensen op te roepen tot bekering. Dat is een bevel Gods dat om gebed vraagt.”

Ontmoetingsdagen trekken vooral veel ouderen. „Jongeren zien we weinig. Toch denk ik dat de ontmoetingsdagen er wel zullen blijven, want we zien nog steeds nieuwe gezichten.”

Agenda

HIERDEN

locatie: kerkelijk centrum, Zuiderzeestraatweg 149

datum: woensdag 26 augustus

aanvang: 10.15 uur

sprekers: eerwaarde heren J. de Boer (Rijnsburg) en D. J. van Keulen (Voorthuizen)

ALMKERK

locatie: rouwcentrum, gereformeerde kerk vrijgemaakt, Voorstraat 7

datum: een nog niet bekende zaterdag in september of oktober

aanvang: 10.15 uur

sprekers: nog niet bekend

REEUWIJK-DORP

locatie: zaal van hervormde kerk, Kerkweg 2

datum: woensdag 21 oktober

aanvang: 10.15 uur

spreker: eerwaarde heer J. de Boer (Rijnsburg).

ZWAAGWESTEINDE

locatie: gebouw Rotonde, Schoolstraat 32

datum: zaterdag 3 oktober

aanvang: 10.15 uur

sprekers: eerwaarde heren J. de Boer (Rijnsburg) en D. J. van Keulen (Voorthuizen)

EDE

locatie: Open Hofkerk, Hoflaan 2

datum: woensdag 9 september

aanvang: 10.00 uur

sprekers: ds. H. Zweistra (Nederhemert), ds. F. Mulder (Rhenen), ds. C. L. Onderdelinden (Rijssen), ds. A. den Hartog (Ochten)

Dit artikel werd u aangeboden door: Reformatorisch Dagblad

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen