Aanval Syrië vermindert kans op vrede

Ontelbare levenloze lichamen die naast elkaar liggen opgebaard in kleine kamertjes en gangen. De beelden na de gifgasaanval in Syrië schreeuwen om een antwoord van de internationale gemeenschap. Een militaire aanval zal de kans op vrede echter waarschijnlijk verkleinen en de humanitaire ramp verergeren. De ChristenUnie pleit er daarom voor dat minister Timmermans zich uitspreekt tegen militair handelen.

Een chemische aanval mag niet ongestraft voorbijgaan. Inmiddels heeft minister Timmermans laten weten dat hij er „met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid” van overtuigd is dat president Assad verantwoordelijk is. Volgens het principe van de rechtvaardige oorlog verliest een staat zijn soevereiniteit wanneer hij handelingen pleegt die „het morele geweten van de mensheid choqueren.” De chemische aanval heeft dit teweeggebracht, dus zou de internationale gemeenschap met militaire middelen haar morele verantwoordelijkheid kunnen nemen.

Rechtvaardige oorlog

Een cruciale vraag wordt echter tot nu toe vrijwel niet gesteld: wat wordt er eigenlijk bereikt met een militaire aanval? Het concept van de rechtvaardige oorlog, ooit bedacht door filosofen als Hugo de Groot en Thomas van Aquino, stelt ook eisen waaraan voldaan moet zijn. Zo moeten diplomatieke mogelijkheden zijn uitgeput, moet het geweld proportioneel zijn en moeten de initiatiefnemers geleid worden door zuivere motieven.

Maar er is nog een belangrijk aspect: de militaire ingreep moet een gerede kans van slagen hebben. Een kansloze aanval betekent immers het slachtofferen van je eigen militairen en meer in plaats van minder doden. Een aanval die de kans op vrede verkleint, moet alleen al om die reden achterwege blijven. Dan is het middel erger dan de kwaal. Deze uitkomst ligt naar te vrezen valt echter wel in de lijn van de verwachting.

Complexiteit

Je kunt namelijk niet voorbijgaan aan de complexiteit van het Syrische conflict. Het gaat hier niet alleen om monster Assad dat in gevecht is met heldhaftige vrijheidsstrijders. De rebellen zijn niet eensgezind en bestrijden ook elkaar, omdat ze verschillende ideeën hebben over de toekomst van Syrië. Een militaire aanval op het regime van Assad zal de krachtsverhoudingen in het voordeel van de rebellen veranderen.

Maar wie zijn dat eigenlijk? Het Amerikaanse Congres bevroeg de minister van Buitenlandse Zaken, Kerry, juist hierover. Zijn antwoorden waren zeer verontrustend. Volgens Kerry is de Syrische oppositie gedurende de laatste maanden „steeds gematigder geworden” en veel meer dan voorheen „voorstander van het democratische proces en een grondwet die minderheden beschermt.”

Niets is minder waar. Ook uit Amerikaanse veiligheidsbronnen blijkt dat de oppositie verre van gematigd is. De rebellen zijn verantwoordelijk voor standrechtelijke executies, het bestoken van woonwijken en gijzelnemingen. Het prangendste is echter dat niet kan worden uitgesloten dat deze groeperingen ook chemische wapens hebben gebruikt.

Radicaalislamitische strijdkrachten, zoals al-Nusra, vormen een cruciaal onderdeel van het verzet tegen Assad. Zij hebben geen oog voor andersdenkenden, of het nu gematigde moslims zijn, christenen of alevieten. Wanneer het regime-Assad wordt verzwakt door een militaire aanval, is het bijltjesdag voor de geloofsgenoten van Assad, voor christenen en voor iedereen die de jihadisten in de weg staat. Wat is dan het antwoord van Obama, Hollande en Cameron?

Gerechtigheid

Beëindiging van het conflict moet het eerste doel zijn. Hopelijk is het ontmantelen van de chemische wapens waar nu over wordt gesproken daartoe een eerste stap. Alle aandacht dient nu gericht te zijn op het meest recente initiatief binnen de VN-Veiligheidsraad om tot een vreedzame oplossing te komen. Maar zelfs als dat initiatief niet slaagt, moet een militaire aanval op Syrië pertinent worden uitgesloten. Het komt ongetwijfeld voort uit een nobel streven, maar het zal de situatie voor de Syriërs alleen maar verergeren.

Daarna zijn er mogelijkheden om het recht alsnog te laten zegevieren. Bijvoorbeeld door Assad en andere leiders die oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid hebben bedreven voor het Internationaal Strafhof te krijgen. Daar roept het gebruik van chemische wapens zonder twijfel om.

In de Bijbel roept de profeet Amos ons ertoe op om het recht te laten stromen als water en gerechtigheid als een rivier. In dit geval staat militair handelen echter haaks op dat streven.

De auteurs zijn Tweede Kamerlid respectievelijk beleidsmedewerker van de ChristenUniefractie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen