Dieven?

Tien jaar van zijn leven investeerde hij in een theologische studie. Een zware belasting naast werk en een (op)groeiend gezin. Preekstoel en pastorie lonkten. God had geroepen. Overduidelijk. Grote vreugde toen hij eindelijk de kansel op mocht. Enige tijd later volgde beoordeling van zijn preekkunde. Eveneens door mannen die zich geroepenen en verkorenen wisten.

Zuiverheid in de leer en een hoog bevindelijk gehalte kenmerkten het werkstuk van de kandidaat. De commissie velde evenwel een hard oordeel. Plagiaat. Het doek viel, want een dief hoort niet op de kansel.

Bezig met een kleine studie over de epistels van Petrus en Judas vielen mij opmerkelijke overeenkomsten tussen beide brieven op. Wie heeft gestolen van wie? Of hadden beiden een gezamenlijke bron?

Lang geleden schreef ds. J. J. Buskes over Job. Spoedig daarna verscheen ”Antwoord uit het onweer” van prof. dr. K. H. Miskotte. In beide publicaties bevindt zich een bijna identieke pagina. Roofde Miskotte van Buskes? Bezondigde hij zich aan ordinair plagiaat? Vandaag zou hij erom geschorst worden. Wat bleek? Beide gerenommeerde theologen ‘leenden’ een fragment uit een preek van een vergeten collega. Zonder bronvermelding. Weliswaar enigszins ‘hertaald’, maar niettemin...

Buskes schreef nadien: „Wie een preek voorbereidt wordt weleens getroffen door uitspraken en vondsten van anderen die je onmogelijk in je eigen woorden weergeven kunt. Ze zouden er alleen maar door aan kracht verliezen.”

Een student deed examen bij Abraham Kuyper. Voorzichtig informeerde de hooggeleerde hoeveel procent van de preek vrucht van eigenstandig denken was. De proponent antwoordde: „Ik schat 95 procent, professor”, waarop Kuyper reageerde: „Ik kom niet verder dan 5 procent. De rest haal ik elders.”

Rovende en stelende dominees, het was in de komkommertijd even een nieuwsitem. Grote woorden vielen. „Geestelijke luiheid is uit de boze.” Helemaal mee eens. Laat dominee met vaste regelmaat in de diepzee van Gods Woord duiken. Verfrissend voor hemzelf en voor de gemeente. Maar ook dit: doel van de preek is niet dat dominee bewonderd wordt om studiezin en originaliteit.

Studeren en mediteren. Gun hem er de tijd voor. En schiet die er een keer bij in? Dan liever goed gekozen plagiaat dan Bijbelkwakzalverij of erger. Pronken wij met andermans veren? Zijn we geestelijk lui? Aap, kip of papegaai? Rover of dief? Laten we een beetje barmhartiger zijn voor elkaar en ons drukker maken over de vele ketterijen die altijd maar weer de kerk binnensluipen. Soms zelfs met een keurige gereformeerde jas aan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen