Geen stress, maar gescheurde aorta

1. geschil

Wikkend en wegend; dat is veelal de manier waarop artsen een diagnose proberen te stellen bij een patiënt. Al even vaak is het de wijze waarop medische tuchtcolleges vervolgens nagaan of de arts daarbij verwijtbaar gehandeld heeft.

Het beoordelen van de werkwijze van een huisarts op de Wadden bezorgt het tuchtcollege veel hoofdbrekens. Meer dan de arts, die tamelijk zelfverzekerd vaststelt dat zijn patiënte bovenmatig gestrest reageert op een zakelijk conflict.

Met haar partner is de patiënte afgereisd naar het eiland om samen met goede vrienden te overleggen over de aankoop van een schilderij. De beraadslaging ontaardt in een conflict. Voor de patiënte is dat te veel van het goede. Ze wankelt op haar benen en dreigt het bewustzijn te verliezen, waarna een bezorgde echtgenoot een ambulance belt, die haar naar de huisarts brengt. Deze constateert: lage bloeddruk, lage pols- frequentie, hoofdpijn en pijn in mond, kaak, hals en nek. Ook haar gezichtsvermogen is aangetast.

De arts hoort het verhaal over het uit de hand gelopen overleg aan en dient oxazepam toe, een kalmerend middel. Hij houdt de patiënte uit voorzorg in de praktijk, terwijl de echtgenoot weggaat om de terugreis te organiseren. Van de geplande bootreis komt echter niets terecht. Nadat het stel is vertrokken, verergeren de klachten bij de vrouw dusdanig dat beiden besluiten rechtsomkeert te maken. De huisarts constateert uitvalsverschijnselen in het rechterbeen en alarmeert vrijwel meteen een traumahelikopter, die de vrouw naar het ziekenhuis brengt. Daar wordt ze met spoed geopereerd aan een gescheurde aorta; iets waar de arts geen moment aan heeft gedacht.

De vrouw overleeft de levensbedreigende aandoening, maar houdt last van restverschijnselen, waaronder hersenletsel. Tuinieren en lezen gaat niet meer, lopen moeilijk. Ingespannen werken is er, vanwege de kwetsbaar blijvende aorta, niet meer bij.

Wat bij de tuchtrechter ter discussie staat, laat zich raden: de vraag of de arts al meteen bij het eerste bezoek een gescheurde aorta had moeten constateren én of de vrouw er dan zonder kleerscheuren vanaf gekomen zou zijn. Vertoonde ze wel echt symptomen van een emotionele stressreactie? En was het onmiddellijk inschakelen van de traumahelikopter niet veel beter geweest?

Voor de patiënte en haar man lijdt dat geen twijfel: zij vinden het handelen van de arts ruim beneden de maat. De arts in kwestie denkt daar anders over. Hij vindt de verwijten aan zijn adres onterecht.

2. standpunten

Voor de tuchtrechter voeren de vrouw en haar echtgenoot aan dat de arts zich doof hield voor hun waarschuwingen. Zo wimpelde hij hun opmerking af dat de patiënte al tijden met hoge bloeddruk kampte en misschien was getroffen door een TIA. Bovendien troffen ze bij aankomst een verlaten praktijk aan: de huisarts zat nog in zijn 100 meter verderop gelegen woning aan de lunch.

Dat laatste was een vervelend misverstand met zijn assistente, zo voert de huisarts aan. Het verwijt van desinteresse blijft hij onterecht vinden. De symptomen die hij aantrof, pasten precies bij het verhaal over de emotionele ruzie. Bovendien hield hij de patiënte uit voorzorg in zijn praktijk terwijl de echtgenoot de terugreis voorbereidde. In de tussentijd namen hij of zijn assistente regelmatig een kijkje bij haar. Bij haar vertrek was ze zichtbaar opgeknapt.

Bij het tweede bezoek, toen de klachten waren verergerd, zag hij onmiddellijk de ernst van de situatie in en regelde hij een traumahelikopter.

3. oordeel

Dat de huisarts geheel foutloos heeft gehandeld, gaat er bij het tuchtcollege niet in. Hoofdpijn en een lage pols kunnen inderdaad symptomen zijn van stress, maar het aangetaste gezichtsvermogen van de vrouw en de pijn in hals en kaak hadden reden moeten zijn om verder te zoeken, staat in de uitspraak. Ook had de arts bloeddruk en hartslag voor de terugreis moeten controleren. Deels is het college het dan ook met de klagers eens: de arts trok te snel conclusies en bleef daar ten onrechte bij.

Kern van de grieven is echter dat een doortastender optreden van de arts de gezondheidsschade zou hebben beperkt. Dat valt zeker niet uit te sluiten, maar ook niet te bevestigen, constateert het college. De arts heeft het risico op gezondheidsschade wel vergroot, maar of hij het letsel had kunnen voorkomen, is niet meer na te gaan. Zodoende resteert een ongebruikelijk besluit: de klacht is gegrond, maar er volgt geen sanctie; iets wat slechts bij drie op de honderd gegrond verklaarde klachten gebeurt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen