Stilte rond excuses Nederland

Het verwachte leger van journalisten en mogelijke oproerkraaiers kwam niet opdagen bij de Nederlandse ambassade in Jakarta vanochtend. Voor een half gevulde zaal zei ambassadeur De Zwaan „dat de Nederlandse regering zich bewust is een bijzondere verantwoordelijkheid te hebben voor de Indonesische weduwen van slachtoffers van standrechtelijke executies zoals begaan door Nederlandse militairen. Namens de Nederlandse regering bied ik excuses aan voor deze excessen.”

Met de excuses hoopt de regering bij te dragen aan de afsluiting van een „moeilijke periode” voor deze groep, die „zo direct is getroffen door het geweld tussen 1945 en 1949.” „De Nederlandse regering wil de blik graag gezamenlijk met Indonesië op de toekomst richten. Indonesië en Nederland, Indonesiërs en Nederlanders hebben elkaar veel te bieden”, zo eindigde De Zwaan zijn toespraak.

De Nederlandse regering besloot eind augustus tot het aanbieden van de excuses. Ze zijn onderdeel van een schikking tussen de staat en de weduwen wier mannen standrechtelijk zijn geëxecuteerd, waarbij de weduwen, in Rawagede en Zuid-Sulawesi, op een schadevergoeding van 20.000 euro konden rekenen.

Kort voor de belangrijke toespraak zat De Zwaan om de tafel met familieleden van de tien weduwen uit Zuid-Sulawesi. Door ouderdom konden de weduwen zelf niet naar Jakarta komen. „Maar ik ga volgende week naar Zuid Sulawesi om de weduwen en hun families te ontmoeten,” beloofde De Zwaan.

Tegenover het ANP noemde de Nederlandse historicus Gert Oostindie de excuses vanmorgen uitzonderlijk. „Het is voor het eerst dat Nederland zonder terughoudendheid zegt: Dit had nooit mogen gebeuren onder Nederlandse vlag.” Oostindie is directeur van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), dat onder meer onderzoek doet naar de oorlog in Indië. „Nederland heeft bijvoorbeeld nooit excuses aangeboden voor de slavenhandel”, tekende Oostindie aan.

Ondanks de historische importantie van de gebeurtenis leek er in Indonesië maar weinig aandacht te bestaan voor de Nederlandse verontschuldigingen. Vlak voor de ambassade stonden vanmorgen verkeersagenten rijbewijzen te controleren van mensen op een motorfiets.

‘s Ochtends schonk de Indonesische nieuwszender Metro TV weliswaar enige aandacht aan de kwestie, maar de berichtgeving raakte volledig ondergesneeuwd door ander nieuws. Zo was er gisteren een agent doodgeschoten door vier onbekende mannen op nog geen kilometer van de Nederlandse ambassade. Sommigen vrezen dat er terroristen achter de schietpartij zitten. Zondagavond reed een 13-jarige jongen in een sportauto op een snelweg in Jakarta zes mensen dood. Het is dit nieuws dat de berichtgeving beheerste.

De weinige Indonesische journalisten die wel aanwezig waren, toonden zich teleurgesteld dat ze de familieleden van de weduwen niet in Jakarta konden interviewen. „We hebben simpelweg niets te zeggen”, zei een ouder mannelijk familielid die kort het woord voerde.

De Nederlandse ambassadeur nam wel de tijd voor de media. „Soms is het heel belangrijk om terug te kijken, om elkaar recht in de ogen te kunnen kijken om samen vooruit te gaan”, zei hij.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen