Geen concessies meer over voor Palestijnen

De gesprekken tussen Israël en de Palestijnen zijn onder Amerikaanse leiding hervat. De VS en de EU hameren er voortdurend op dat beide partijen pijnlijke concessies doen. Die partijen verschillen echter zeer in macht en positie. Het is een cruciale vraag welke concessies de Palestijnen nog kunnen of moeten doen.

Het nationale grondgebied van Israël beslaat al 78 procent van het oorspronkelijke mandaatgebied Palestina, bijna de helft meer dan het VN-verdelingsplan uit 1947 voorzag. Zelfs in de meest optimistische scenario’s omvat een toekomstige Palestijnse staat nooit meer dan 22 procent van Palestina. De eerste en grootste Palestijnse concessie was dat PLO-leider Arafat deze „op de grond geschapen feiten” accepteerde door in 1988 een tweestatenoplossing te aanvaarden.

In 1949 stemde Israël in met VN-resolutie 194. Die bepaalde dat Palestijnen die van 1947 tot 1949 verdreven of gevlucht waren het recht op terugkeer toekwam. Israël is deze verplichting nooit nagekomen. Integendeel, na 1948 werden geleidelijk honderden Palestijnse dorpen met de grond gelijkgemaakt. Het achtergelaten land werd geconfisqueerd, zonder compensatie. De kans dat de terugkeer alsnog zijn beslag krijgt, is nihil. Dat is een tweede opgelegde ’toegeving’ van Palestijnse kant.

Een derde gedwongen concessie betreft Palestijns land waar Israël vanaf 1967 nederzettingen is gaan bouwen, in strijd met het internationaal recht. Inmiddels wonen er ruim 500.000 Joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem. Alsof dit een objectieve vanzelfsprekendheid is gaat Israël ervan uit dat het ‘helaas’ onmogelijk is om alle nederzettingen in het kader van een vredesakkoord te ontruimen. Daarom moeten de Palestijnen maar accepteren dat Israël delen van het gebied behoudt en dat zij gecompenseerd zullen worden met ”vergelijkbare” oppervlakten Israëlisch grondgebied.

Een vierde opgelegde toegeving betreft Jeruzalem, dat volgens de VN onder internationaal gezag had moeten komen. Tijdens de oorlog van 1967 annexeerde Israël Oost-Jeruzalem. De VN-Veiligheidsraad, het Internationaal Gerechtshof en de gehele internationale gemeenschap benadrukken dat die annexatie in strijd is met het internationaal recht. Desondanks blijft Israël de verhuizing van Joodse burgers naar Oost-Jeruzalem bevorderen en Palestijnse inwoners wegdrukken. Hierdoor lijkt het vrijwel uitgesloten dat een toekomstige Palestijnse staat geheel Oost-Jeruzalem als hoofdstad zal krijgen.

Dan is er de vanzelfsprekende voorwaarde dat een levensvatbare Palestijnse staat een aaneengesloten grondgebied moet hebben. Dat kan slechts via een fysieke verbinding tussen de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. Dit zou, afgezien van veiligheidsaspecten, geen onderwerp van eindeloze onderhandelingen horen te zijn. Maar ook hier verlangt Israël, als het al tot zo’n corridor komt, een hoge prijs, onder meer door de eis dat deze meegerekend wordt bij het Palestijnse grondgebied.

Een laatste punt betreft de veiligheid van Israël en een Palestijnse staat. Terecht wil Israël zekerheid over zijn veiligheid. De vraag is echter wat hiervoor redelijkerwijs nodig is. Israël eist dat Palestina gedemilitariseerd wordt, dat zijn luchtmacht het Palestijns luchtruim kan gebruiken en dat het Israëlische leger in de Jordaanvallei kan blijven. Dit zijn voorwaarden die voor iedere zelfstandige staat onaanvaardbaar zijn. Een Palestijnse staat heeft daarnaast evenveel recht op veiligheid, zoals garanties dat de tot de tanden gewapende Israëlische buurman niet te pas en te onpas binnenvalt.

Dit alles laat zien wat een onmogelijke opgave de Palestijnse onderhandelaars wacht. Zij moeten de belangen behartigen van een klein volk dat sinds 46 jaar bezet wordt door een land met een van de sterkste strijdmachten ter wereld en dat onvoorwaardelijk gesteund wordt door de VS, de enige militaire supermacht.

Het voorgaande onderstreept de dringende noodzaak voor de EU om zich doortastend in te zetten voor een oplossing die ook voor de Palestijnen aanvaardbaar is. Dat betekent een akkoord dat de Palestijnen het absolute minimum geeft waar zij op recht hebben: geen vierkante meter minder dan 22 procent van het oorspronkelijke Palestina, Oost-Jeruzalem als hoofdstad, een corridor tussen Gaza en de Westelijke Jordaanoever en een rechtvaardige oplossing van het vluchtelingenvraagstuk.

Wat Israël betreft: integrale nakoming van het internationale recht en eerder aangegane verplichtingen is geen concessie, maar het minimum dat het behoort te doen.

De auteurs zijn respectievelijk adviseur EU-beleid Israël/Palestina en voorzitter van Een Ander Joods Geluid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen