„Hoeveel kilo zit jij in Brussel?”

Sprekend uit de losse pols voor kleine groepen willen politici nog weleens open zijn en zich uitlatingen permitteren die ze in officiële vergaderingen angstvallig achter hun kiezen houden. Europarlementariër Van Baalen had tijdens de zomerschool van ProDemos zo’n vlaag van openheid. Zeven momenten om te markeren en als uitsmijter een cynische grap.

Het eerste wat Van Baalen onthult, is dat hij als VVD’er uitstekend door één deur kan met SP-Tweede Kamerlid Van Bommel. In politiek opzicht zijn de partijen elkaars tegenpolen. Van Baalen: „Hij is mijn favoriete vijand. Tijdens campagnes reisden we vaak samen naar spreekbeurten. Maar dat begrepen kiezers niet. Dat hebben we dus maar afgeschaft.”

Het tweede wat Van Baalen naar voren brengt, is dat het verschil tussen VVD en D66 niet groot is. In Europa zitten de partijen in dezelfde liberale fractie. „Over negen van de tien dingen denken wij hetzelfde. Maar dat zeggen we natuurlijk niet in de campagne!”

Over de vraag hoe de VVD-delegatie van 3 personen invloed uitoefent in de liberale fractie van 85 personen, zegt Van Baalen: „Dat gaat via de krochten van de besluitvorming. Wie niet sterk is, moet slim zijn.”

Als voorbeeld noemt hij de manier waarop de Belg Verhofstadt fractievoorzitter van de Europese liberale fractie werd: „Hij is een federalist. Wij zijn dat niet. De Duitsers onderwierpen hem aan een kruisverhoor in Berlijn. Ik zei: We gaan eten. Ik heb als eis gesteld dat ik de beste woordvoerderschappen wilde hebben voor de Nederlandse liberalen: buitenlandse zaken en uitbreiding van de Unie voor mezelf en energie, industrie, transport, burgerrechten, interne markt en milieu voor de anderen. Verhofstadt heeft alle wensen ingewilligd.”

Tot troost meldt Van Baalen dat het er in de Tweede Kamer zo niet aan toegaat. Hij sneert nog wel even richting de Europese D66’ers: „Die haalden niets binnen, want ze hadden in de media hun steun al toegezegd.”

En de kroeg is –ten vierde– een belangrijke informatiebron. Ambtenaren in Brussel hebben grote macht. „Je moet de ambtenaren kennen die zich met bepaalde dossiers bezighouden. Mijn twee medewerkers moeten daarom naar de kroegen rondom de gebouwen van de Unie. „Zeg, jouw baas doet verkeer, heb je al wat?” Dat soort vragen wordt er dan gesteld.”

De vijfde onthulling: soms komt Van Baalen zijn Duitse partijgenoten te hulp als zij zich terughoudend willen opstellen. „Gezien het oorlogsverleden zijn de oosterburen voorzichtig. Ze vinden het prettig als ik hun moeilijke boodschappen breng en zo nodig met mijn vuist op tafel sla.”

De zesde is dat de zuidelijke lidstaten het niet zo nauw nemen met het thema integriteit en belangenverstrengeling. „Nederlandse parlementariërs stellen geen familieleden aan als personeelslid dat hun ondersteuning biedt. Italianen zeggen: „Waarom zou ik familieleden discrimineren?” En vervolgens stellen ze hun vrouw aan als medewerker.”

De laatste onthulling betreft de manier waarop de Europarlementariër omgaat met alle e-mails die hij krijgt, onder andere van lobbyisten. „Na een eerste scan gooi ik driekwart weg, anders kom ik niet aan werken toe.”

Er zijn nogal wat lobbyisten in Brussel. „Je struikelt erover. Ik ga in ieder geval niet met hen eten; koffiedrinken is ook goed. Als je wilt, kun je een werkontbijt krijgen, daarna een werklunch en tot slot een werkdiner. Sommige parlementariërs vragen dan ook niet: Hoeveel jaar zit jij in Brussel? Maar: Hoeveel kilo zit jij in Brussel?”

Hoe moeten de lobbyisten dan wel te werk gaan? Nadat Van Baalen was uitgesproken, kreeg Sebastiaan Rood het woord. Hij is jongerenvertegenwoordiger Europese Zaken in ons land en vertelde vol vuur wat hij allemaal doet om onder de aandacht te komen van bestuurders en ook van Europarlementariërs.

Het was wel een beetje pijnlijk voor Rood toen Van Baalen tijdens de discussie liet weten nog nooit iets gemerkt te hebben van de lobby door de jongeren. Maar hoe dan wel effectief te lobbyen? De liberaal gaf twee lessen aan de jongerenvertegenwoordiger mee: „Allereerst, stuur een brief die persoonlijk is geadresseerd. Algemene mails verdwijnen snel in de prullenbak. En twee: doe het op het juiste tijdstip, dus net voor moment dat er over het onderwerp waarmee jij wat gedaan wilt hebben, een besluit valt.”

Welke bezoeker van de zomerschool nog niet cynisch was geworden na al de onthullingen, die werd het zeker wel van de ‘grap’ die de Amerikaanse ambassadeur bij de EU, Kennard, maakte toen hij afscheid nam. Van Baalen besloot zijn verhaal daarmee. Iedereen putte zich bij het afscheid uit in vriendelijke woorden voor iemand die ze waarschijnlijk nooit meer zouden ontmoeten. Maar Kennard zelf zei, met een vette knipoog naar het grote afluisterschandaal van de Amerikaanse geheime dienst CIA: „Tot ziens, ik lees uw e-mails wel.”

Dit is het vierde deel van een vijfdelige serie over zomerscholen.

ProDemos 

ProDemos is het huis voor democratie en rechtsstaat. Het informeert burgers over de democratische rechtsstaat en stimuleert hen om hierin een actieve rol te spelen. Dat gebeurt op gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau. Oud-ChristenUnieleider Veling zwaait er de scepter en het ministerie van Binnenlandse Zaken is de grootste subsidieverstrekker.

In Den Haag concentreert het werk van ProDemos zich op en rond het Binnenhof. Jaarlijks komen zo’n 80.000 scholieren, studenten, leden van politieke organisaties, toeristen en andere geïnteresseerden langs bij ProDemos. De bezoekers worden beziggehouden met rondleidingen, debatten, exposities, simulaties en cursussen.

De zomerschool van ProDemos is een aanvulling op het aanbod van Veling en de zijnen en is bedoeld voor volwassenen. Dit jaar gingen de zomerscholen van ProDemos over het Nederlandse kiesstelsel, de democratische controle en over Europa. Voor die laatste dag, enkele weken geleden, was Hans van Baalen, VVD-delegatieleider in het Europees Parlement, uitgenodigd. Daarna vertelde Sebastiaan Rood over zijn werk als jongerenvertegenwoordiger Europese Zaken in ons land. Tijdens het middagdeel konden de bezoekers van de zomerschool kiezen uit een excursie naar het Joegoslaviëtribunaal of een cursus onderhandelen.

Ferdy Beer 

Woonplaats: Hilversum

Leeftijd: 39

Beroep: Sociaal-financieel-juridisch consulent voor Infocentrum GGZ/MEE te Hilversum.

Ambitie: Om in de toekomst een uitstekende juridisch adviseur te worden.

Reden om zomerschool te volgen: Interesse in politiek en recht.

Drie leermomenten: Ontdekken of politiek iets voor mij is, of het Internationaal Strafhof verwant is met mijn werkzaamheden, leren discussiëren en sociale politieke vaardigheden.

Minder geslaagd: Geen rondleiding in de Tweede en de Eerste Kamer.

Jolanda van Hal

Woonplaats: Arnhem

Leeftijd: 26

Beroep: Market analyst trainee.

Ambitie: Om met de stichting HOPE XXL naar de Verenigde Naties te gaan. Binnen HOPE XXL ontwikkelen jongeren over de gehele wereld een toekomstvisie voor de aarde en die gaan ze presenteren aan de VN.

Reden om zomerschool te bezoeken: Ik me wil een mening vormen over de Europese Unie.

Drie leermomenten: Met Van Baalen ben ik het eens dat Europa nog niet klaar is voor een federatie van staten, zoals de VS. Verder heb ik geleerd dat een land als Frankrijk veel gevaarlijker kan zijn voor de toekomst van de euro dan Griekenland. Frankrijk hervormt ook te weinig. Ten slotte vond ik het erg interessant om naar het Joegoslaviëtribunaal te gaan. Ik had me niet gerealiseerd dat het vertalen tijdens een rechtszaak zo belangrijk en ook lastig zou zijn.

Minder geslaagd: Ik had verwacht dat de zomerschool meer kansen zou bieden om inhoudelijk iets te leren of je een mening te vormen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen