Werk geheime diensten onder vuur

Aanleiding voor hun verzoek is een rapport van David Kay, voormalig hoofd van Amerikaanse wapeninspecteurs in Irak. Daarin staat dat er nog steeds geen massavernietigingswapens zijn gevonden in Irak. En dat terwijl de aanwezigheid van dergelijke strijdmiddelen de belangrijkste reden was voor de VS en Groot-Brittannië om Irak aan te vallen. Een oorlog die politieke steun kreeg van Nederland.

De Amerikaanse en de Engelse diensten hebben hun werk mogelijk dus niet goed gedaan. De Nederlandse inlichtingendiensten wellicht evenmin. En dat terwijl zij de Nederlandse regering tijdens de besluitvorming over Irak van informatie voorzagen. Ze baseerden zich daarbij deels op eigen bronnen, maar vooral op hun zusterdiensten.

Karimi en Koenders willen daarom van het kabinet weten of dit aanleiding vormt tot een onderzoek naar het werk van deze instanties. Premier Balkenende vindt dat niet nodig.

Zijn weigering doet niets af aan de belangrijke rol die de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) het afgelopen jaar speelden. Bij de afweging die het kabinet in maart vorig jaar maakte om de oorlog tegen Irak politiek te steunen, was informatie over de aanwezigheid van massavernietigingswapens cruciaal. Doorslaggevend was de vermeende aanwezigheid van massavernietigingswapens in Irak echter niet om de aanval op Hussein en de zijnen te steunen. Het belangrijkst was "vooral de voortdurende niet-naleving door Irak van door de Veiligheidsraad opgelegde, dwingende ontwapeningsverplichtingen."

De regering ging er in maart vorig jaar overigens wel van uit dat Irak "nog steeds de intentie heeft zijn massavernietigingswapencapaciteit te behouden en die bovendien op een geschikt moment uit te bouwen." Dat bleek volgens de minister uit tal van inlichtingenbronnen, zoals informatie van inlichtingendiensten van andere NAVO-lidstaten en uit eigen bronnen van MIVD en AIVD. Bots voorganger De Hoop Scheffer onderstreept dat die diensten de informatie van de VS en Groot-Brittannië "zorgvuldig" hebben getoetst, voordat de regering deze informatie bij haar uiteindelijke oordeelsvorming betrok.

Bij die toetsing zetten Karimi en Koenders hun vraagtekens. Er zijn nog steeds geen aanwijzingen voor massavernietigingswapens in Irak. De conclusie zou daarom kunnen zijn dat de inlichtingendiensten hebben gefaald. In de VS en het Verenigd Koninkrijk zijn inmiddels onderzoeken gestart naar de gang van zaken. PvdA, GroenLinks en SP willen ook hier zo'n onderzoek.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen