Strikte volgelingen van Philpot

Iets ten noorden van Londen ligt Luton. Hier bevindt zich een van de grootste gemeenten van de Strict Baptists. De predikant van Luton, ds. B. A. Ramsbottom (72), is sinds 1971 hoofdredacteur van The Gospel Standard ("de evangeliebanier"). Ferm omschrijft hij, in zijn pastorie aan de Tennison Road, het typerende van de leer die binnen zijn gemeenten wordt verkondigd: "Twee dingen. Allereerst een sterk geloof in Gods vrije soevereiniteit. In de tweede plaats grote nadruk op de noodzakelijke persoonlijke beleving van de waarheid."

Fermer nog: "Wij leren geen aanbod van genade! Ons wordt wel tegengeworpen dat Calvijn wél een vrij aanbod van genade voorstond, maar ik meen stellig dat in Calvijns dagen het aanbod van genade iets anders was dan wat men vandaag wil horen. Het Latijnse woord voor aanbod heeft een andere lading dan ons woord voor aanbod. Het Latijnse woord houdt in: presenteren, tonen. Dus als Calvijn zegt: "Ik bied u Christus aan", dan bedoelt hij dat hij Christus aanwees, toonde, vanuit de prediking van het Evangelie. Calvijn heeft nooit de genade aangeboden vanuit de veronderstelling dat zijn hoorders in staat zouden zijn het aanbod te accepteren of af te slaan. Philpot was een fel tegenstander van het aanbod van genade. Daar had hij in de Church of England genoeg ontsporingen van gezien."

Hyper

Over Philpots prediking zegt ds. Ramsbottom: "Hij sprak schriftuurlijk, érg schriftuurlijk. Hij had veel inzicht in de leer van vrije genade. Hij had de gave om zijn prediking te illustreren aan de hand van het leven van alledag. Hij vertelde geen verhaaltjes, maar hij preekte wel actueel. Hij bracht ook helder onderscheid aan tussen ware en valse godsdienst. Wanneer hij dwalingen aan de kaak stelde, kon hij heel heftig zijn, maar hij werd vriendelijk en zachtmoedig zodra het ging over de eerste beginselen van het nieuwe leven. Philpot handelde uiterst behoedzaam met de kleinen in de genade."

Philpot wordt wel uitgemaakt voor hypercalvinist. "Ik houd niet van dat woord", zegt ds. Ramsbottom. "Maar Philpot heeft de genade niet iedereen aangeboden. Ben je dan hypercalvinist? Of ben je dan een getrouw dienstknecht des Heeren?

Strict Baptist-gemeenten erkennen de kinderdoop niet. "Gedoopt worden alleen diegenen die getuigenis kunnen geven van het werk des Heeren in hun leven. Zij die kunnen spreken over een waar geloof in de Zoon van God. Met andere woorden, mensen die wedergeboren zijn." Als er iemand tot bekering komt, vindt er een gesprek plaats met de predikant, vervolgens met de deacons. Wanneer predikant en kerkenraad de bekering kunnen 'overnemen', wordt er gedoopt door onderdompeling.

Worden er veel mensen gedoopt? "Ik ken gemeenten waar al tientallen jaren niet meer gedoopt is. Maar in Luton zijn dit jaar twee mensen gedoopt. De een was een vrouw die dertig jaar lang uitgezien had naar vrede met God. De ander was een meisje van een jaar of twintig. Ze kon helder vertellen Wie Christus voor haar geworden was." Er zijn ook wel anderen, peinst de predikant, die wat hem betreft gedoopt zouden mogen worden, maar die er niet de vrijmoedigheid toe hebben.

Marge

Op de kerkelijke kaart van het Verenigd Koninkrijk zou men de Strict Baptists maar zo over het hoofd zien. Het is een marginale groep. De Strict Baptist hebben zich verspreid over geheel Engeland, met concentraties in gebieden waar Philpot, Tiptaft (Wiltshire), Gadsby (Lancashire) en Bunyan (Bedfordshire) hebben gewerkt.

Volgens ds. Ramsbottom zijn er ongeveer 130 gemeenten die zich rond het blad The Gospel Standard hebben geschaard. De predikant kan het totaal aantal gedoopte leden niet bij benadering schatten, maar noemt uiteindelijk het aantal van 3000. De afgelopen tien jaar werden ten gevolge van vergrijzing en kerkverlating twintig gemeenten opgeheven. Wat verwacht ds. Ramsbottom van de toekomst? "Die is in Gods hand. Hij is de Almachtige, Hij is de Koning van Zijn Kerk. Er zijn in de geschiedenis van Engeland meer geesteloze tijden geweest, waarna God weer mensen toeschikte als Whitefield, die voor een grote opleving zorgden."

Maar verwácht ds. Ramsbottom die opleving ook? "De Bijbel reikt daarover twee gedachten aan. De eerste is: Zal de Zoon des mensen, als Hij wederkomt, nog geloof vinden op de aarde? De andere is: De aarde zal dan vervuld zijn met de heerlijkheid des Heeren. Ik durf niet te zeggen wat de Heere gaat doen. Hij is de Soevereine. Hij zal Zich altijd een volk doen overblijven. Dát is naar de Schrift."

Independent

De Strict Baptist-gemeenten behoren tot de independenten. Independente gemeenten zijn onafhankelijk en aan niemand verantwoording schuldig. "Er is hier niet zoiets als een overkoepelend orgaan dat over het gemeenteleven zeggenschap heeft", zegt ds. Ramsbottom. "Wij kennen dus ook geen classes en geen synode. De enige onderlinge band is het geloof in dezelfde waarheid. Die verbondenheid blijkt in de lijst van gemeenten die in iedere aflevering van The Gospel Standard wordt opgenomen."

De Strict Baptist Churches in Engeland verkeren in een geïsoleerde positie. Contacten met andere kerken zijn er nauwelijks. "Er zijn gemeenten die voorheen The Gospel Standard lazen en die dat nu niet meer doen. Sommigen gingen over van de Strict Baptists naar de General Baptists, waar minder gewicht wordt gehecht aan het Schriftgezag. Wij zijn voor veel mensen te strikt, extreem zelfs."

In de gemeente in Luton belegt de predikant eenmaal per maand een "younger people meeting" (jongerenbijeenkomst). Deze wordt bezocht door meer dan honderd jongeren. Sommigen hebben daar twee uur reizen voor over. Ds. Ramsbottom houdt een inleiding over kerkgeschiedenis, een actueel of een theologisch onderwerp. Ook is er in Luton eenmaal per maand zondagsschool. In de meeste andere gemeenten wordt voor de jeugd weinig of niets gedaan. "Dat is heel erg", zegt ds. Ramsbottom. "Dat is heel jammer. Maar, als er geen jonge mensen zijn, dan kun je ook geen "younger people meetings" houden."

Norwich

In 1993 was ds. P. Pont, predikant van de Gospel Standard Strict Baptist Church te Norwich in Nederland. Hij was uitgenodigd door de reformatorische studentenverenigingen Solidamentum en Depositum Custodi. De Nederlandse studenten hadden actie gevoerd om de kleine Engelse gemeente financieel te steunen in verband met een noodzakelijke renovatie van de Zoar-chapel. Ds. Pont kreeg bij zijn bezoek aan Nederland 5500 gulden overhandigd. Met dat geld kon de renovatie van de kapel worden voltooid. "Een hartverwarmende ervaring", zegt ds. Pont (69), nu terugblikkend. "We zijn die mensen daar nog dankbaar voor. En we danken er vooral God voor."

De Strict Baptist-gemeente in Norwich telt zes gedoopte leden. Zondags worden de diensten bezocht door ongeveer twintig personen, soms door minder. Gemiddeld drie of vier mensen wonen wekelijks de bidstonden op woensdagavond bij. Ds. Pont: "De grote gemeente in Luton is de bekende uitzondering op de regel. Strict Baptist-gemeenten zijn allemaal klein. Maar dat betekent niet dat er in financieel opzicht geen bestaansrecht zou zijn. De gemeente in Norwich wordt weliswaar ondersteund door The Gospel Standard, maar de collecteopbrengsten zijn iedere zondag zodanig, dat er over geld geen zorgen zijn. Er is grote offervaardigheid. Er is veel liefde tot de dienst des Heeren. Dat is ook al hartverwarmend. Wij hebben over de Heere geen klagen."

Getuigenis

"We bidden om de werking van Zijn Geest", zegt ds. Pont, "opdat er nog eens een of twee mensen komen die gedoopt kunnen worden. Als iemand gedoopt wordt, wil dat niet zeggen dat iemand verstandelijk het besluit neemt zich bij de gemeente te voegen, maar dat iemand gedrongen wordt door de liefde van Christus. Daar zien we naar uit."

Ds. Pont bezocht bij zijn bezoek aan Nederland een kerkdienst op de Veluwe. Er was juist avondmaal. "De kerk zat vol. Ik schat zo'n 800 mensen. En er gingen er twaalf aan het avondmaal. Hoe komt dat? Er is geen geloof, geen belangstelling, geen liefde tot Jezus Christus. Ik ben jaloers op de volle kerken in Nederland, dat verheugt me zeer, maar ten diepste zien we op zo'n moment hetzelfde probleem als bij de lege kerken bij ons: men ziet geen gedaante noch heerlijkheid in deze Zaligmaker."

Free Presbyterian

Ds. Pont is bepaald geen mismoedig man, maar de kerkelijke situatie in Engeland noemt hij "afschuwelijk." "Er is veel godsdienstigheid zonder dat de Heilige Geest daaraan te pas is gekomen; veel religie zonder God, zonder hart, zonder geloof. We vrezen dat de Geest Zich inhoudt. Hij heeft ons niet geheel en al verlaten, maar Hij houdt Zijn werking in." De Strict Baptist-gemeenten verkeren wel in een eenzame positie, maar de predikant van Norwich ziet nog broeders en zusters over de kerkmuren heen. "Bij de Free Presbyterians, die ook in Engeland enkele gemeenten hebben, voel ik in grote lijnen herkenning. Er zijn wel verschillen aan te geven, zoals de avondmaalspraktijk. Wij bedienen iedere maand het avondmaal voor de gedoopte leden. Free Presbyterians vieren slechts tweemaal per jaar avondmaal. Maar in de grondwaarheden van de leer liggen veel overeenkomsten. Ook bij ons bezoek aan reformatorische kerken in Nederland hebben we broeders en zusters in het ware zaligmakende geloof ontmoet. Wij zijn nog niet alleen overgebleven."

Uitverkiezing

Wat is het merg, de kern van de prediking van ds. Pont? "De uitverkiezing. God heeft Zich van eeuwigheid een volk verkoren dat Hem zal dienen. Daar ligt voor ons het fundament. In de soevereine genade Gods. In veel kerken in Engeland wordt geleerd dat de mens een vrije wil heeft, maar dat is een leugen. Saulus van Tarsen was een vervolger van de Kerk, maar werd op weg naar Damascus neergeveld. Dát is soevereine genade."

En het aanbod van genade? "Geen aanbod. Wij hébben niets aan te bieden." Is dat de lijn van ds. J. C. Philpot? "Absoluut. Zonder enig compromis. Het aanbod van genade was mede de oorzaak van zijn verlaten van de Church of England. Wij bieden geen genade aan, maar prediken het Evangelie. Ware overtuiging van zonde vindt uitsluitend plaats door de innerlijke werking van de Heilige Geest. De mens is niet in staat tot enig goed. Alleen God maakt van naamchristenen werkelijke christenen. Geen aanbod van genade!" In de prediking moeten twee zaken helder worden genoemd, zegt ds. Pont: Zonde en vergeving. "Wie de waarheid preekt, zal prediken dat wij allemaal zondaren zijn, mensen met erf- en dadelijke zonde. Waarom vonden de aanslagen op 11 september plaats? Omdat er alleen maar zondaren op deze wereld zijn. Wie de waarheid preekt, zal ook prediken wat de Heere Jezus voor zwarte zondaren heeft gedaan. Hij heeft voor de Zijnen de schuld betaald."

Lloyd-Jones en Spurgeon

Wat vindt ds. Pont van dr. Martyn Lloyd-Jones, die in Engeland zoveel invloed heeft gehad? "Er zijn verschillen aan te wijzen tussen zijn prediking en die van ons. Dat zie ik goed. Maar de waarheid is ten diepste gelijk. Lloyd-Jones was een opmerkelijk spreker. Ik heb altijd achting voor hem gevoeld. Hij had zichzelf niet leren kennen als een bezittende christen, maar als een zondaar. Daar valt voor mij de herkenning."

En Spurgeon? "Spurgeon? Hij was geen Strict Baptist, maar niemand hoort mij zeggen dat hij geen geroepen dienstknecht van God was." Engeland wil de waarheid niet meer horen. Dat is Ponts grote zorg. "De boodschap van de enge poort is te benauwd. De Heere Jezus heeft toch gezegd dat de weg naar de hemel een smalle weg is. Maar mensen worden liever opgebouwd dan afgebroken. Daarom hebben we in Norwich slechts zes gedoopte leden. En daarom verlaten er velen de kerk. De boodschap van zonde en genade is niet acceptabel meer, niet aantrekkelijk voor het vlees. Maar, we heffen het hoofd omhoog, want de Heere Jezus heeft gezegd dat waar twee of drie in Zijn naam vergaderd zullen zijn, dat Hij Zelf in het midden is. De ware Kerk vind je niet op grote manifestaties. God verricht Zijn werk in de stilte.

Croydon

Aan de Queen Road in Coydon (het zuidelijk deel van Londen) ligt het graf van de stichter van de Gospel Standard Strict Baptist Churches, ds. Joseph Charles Philpot. Hier wacht het stof van der pelgrims metgezel tot de jongste dag. Een grote conifeer breidt beschuttend zijn groene armen uit over de grote, grijze tombe. Een van de grafteksten luidt: "Want uit genade zijt gij zalig geworden, door het geloof; en dat niet uit u, het is Gods gave."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen