Kenmerken van het nieuwe leven

Dr. Post sprak gisteravond in de Oostkerk te Middelburg ter gelegenheid van de verschijning van zijn boek "Bernardus Smijtegelt, dienstknecht van God" (uitg. Den Hertog, Houten). Het boek werd gepresenteerd aan ds. W. van Gorsel, voorzitter van het Smijtegeltfonds, en aan ds. J. J. Tanis, predikant van de gereformeerde gemeente te Middelburg-Centrum.

Post legde eerst uit wat kenmerken, kentekenen of merktekenen precies zijn. "Het gaat om eigenschappen van het nieuwe leven. Waaraan kun je het leven der genade herkennen? De Bijbel laat die vraag niet onbeantwoord. Matthéüs 5 zou je kunnen noemen: de perikoop over de zaligsprekingen: Zalig zijn de treurenden, de armen van geest, de reinen van hart."

Ook de belijdenisgeschriften mijden volgens Post het noemen van kenmerken niet. Hij citeerde uit de Dordtse Leerregels: "Van de verkiezing worden de uitverkorenen te zijner tijd verzekerd als zij de onfeilbare vruchten der verkiezing -als daar zijn het waar geloof in Christus, kinderlijke vreze Gods, droefheid naar God over de zonde, honger en dorst naar de gerechtigheid-, in zichzelf met een geestelijke blijdschap en met een heilige vermaking waarnemen." "Het preken van kenmerken", zei Post, "heeft dus goede papieren."

Verzekering

Het gaat de kenmerkenprediking altijd om de verzekering van het geloof. Post: "Dat is altijd een belangrijk item geweest in de pastorale prediking van Reformatie en Nadere Reformatie. De Katholieke Kerk zei: Je kunt de zaligheid slechts vermoeden, de kerk van de reformatie zei: Je kunt zeker zijn. De zekerheid van het geloof ligt in de onwankelbare beloften in het Woord."

Maar al snel kwam in Middelburg de vraag op: Hoe weet ik dat ik persoonlijk deel in de inhoud van die belofte? Hoe weet ik of ik het ware geloof bezit? "Het antwoord van de predikanten van de Nadere Reformatie was: door reflectie: kijk in je leven, kijk in je hart of je de vruchten, de effecten van dat geloof tegenkomt. Als een christen echter de verzekering van het geloof zocht in zijn heiligmaking, in een levenswandel, om ook in de kleinste dingen naar Gods wil te handelen, dan leidde dat vaak tot een twijfelend leven. Je zou kunnen spreken van een pastorale crisis binnen de beweging van de Nadere Reformatie."

Twijfel

Voortdurende twijfel leidde tot een onvruchtbaar leven, zei Post. "Dat was niet wat predikanten beoogden, en je ziet aan het einde van de zeventiende eeuw dat de aandacht verschuift van het leven naar het hart."

Tegen de achtergrond van de heersende twijfel bij Gods kinderen moeten de vele kenmerken gezien worden die Smijtegelt naar voren schuift in de prediking in het algemeen, en bijzonder wel in het "Gekrookte riet". Het ging, zei Post, niet in de eerste plaats om de separatie, "maar Smijtegelt vond kenmerkenprediking een geschikt middel om de kleinen in de genade, de gekrookte rietjes, tot een vaste gang in Jezus Christus te brengen. Hij nam het in zijn preken niet op voor twijfel. Hij rekende snel af met hen die dachten dat "een weinig te twijfelen over uw staat een betere weg is als een verzekerde weg."

Smijtegelt ontleedde het leven der genade in een paar honderd kentekenen, opdat de jonge christenen op Christus zouden gaan steunen. Post citeerde daarbij Smijtegelt: "Wij waren in 't snijden van het Woord bezig om de gekrookte rietjes te ondersteunen, om haar te tonen dat ze op de naam van Christus mochten hopen. Maar kentekenen, tranen, deugden, gaven, of gebeden, moeten uw gronden niet zijn: uw enige grond moet Jezus zijn."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen