Schieten met een vliegende wapenstok
Amerikaanse politie leert Europa omgaan met minder kwetsende wapens
Dof klinkt de knal in de schietzaal van politieschool ”De Boskamp” in Leusden. Het stukje hout, alias de verdachte, valt achterover. „Dood is hij niet”, zegt de schutter in knauwend Amerikaans, „maar wel even buiten westen”.
Europa loopt nog ver achter met het gebruik van minder kwetsende wapens, stelt Larry Glick, directeur van de National Tactical Officers Association (NTOA), de grootste Amerikaanse politiebond. Om aan te geven hoe ver zijn land inmiddels is gevorderd op dit terrein, gaf hij voor politiemensen uit vijftien Europese landen vorige week een driedaagse introductietraining op politieschool De Boskamp in Leusden.
De besloten bijeenkomst werd aan het eind van de week even onderbroken voor een demonstratie voor een klein gezelschap genodigden. Glick wil ook de media graag tonen waar de Amerikaanse agent mee werkt. Het is het gebied tussen wapenstok en dienstpistool. Het pronkstuk van de Amerikanen is een 37 millimeter luchtdrukgeweer dat eruitziet als een ruimtewapen. Met het apparaat kunnen zes patronen worden afgevuurd met een lengte van een centimeter of dertien en een doorsnee van bijna vier centimeter.
De projectielen zijn van kunststof, wegen 75 gram en zijn gevuld met een soort gel. „Een vliegende wapenstok”, noemt Glick zo’n patroon. Overigens zijn de patronen een Nederlandse uitvinding. De ongelukkige die door een dergelijk projectiel wordt getroffen, krijgt een klap te verduren die te vergelijken is met die van een baseball die met 150 kilometer per uur een lichaam raakt. Het wapen is bedoeld als alternatief in situaties waarbij een agent zich gedwongen ziet naar zijn dienstpistool te grijpen; bijvoorbeeld als iemand met een hakmes tekeergaat.
Gebroken rib
Glick noemt het voorbeeld van een man die pal voor zijn huis een gevaarlijke situatie deed ontstaan. Nadat hij drie keer was getroffen door een plastic kogel, liep hij zijn huis weer in, pakte de telefoon en belde de politie. „Dank dat u me niet heeft doodgeschoten”, zei de man, „ik wil me nu graag overgeven”. Maar het kan ook misgaan. Glick vertelt van een paar incidenten waarbij de verdachten omkwamen omdat de ribbenkast was geraakt en een gebroken rib het hart had doorboord. Het leren omgaan met het wapen is dan ook van het allergrootste belang.
De motivatie om meer gebruik te maken van minder kwetsende wapens binnen de Amerikaanse politiekorpsen wordt niet in de laatste plaats ingegeven door de uitputtende juridische gevechten om een forse schadevergoeding door de nabestaanden van het slachtoffer. „Die situatie doet zich in Nederland nog niet voor en jullie kunnen je daarmee gelukkig prijzen”, zegt Glick. Maar hij waarschuwt dat het over vijf of tien jaar wel eens anders kan zijn en „daarop moet je je voorbereiden”.
Het fors uitgevallen luchtgeweer is overigens niet bedoeld voor de wijkagent. In de Verenigde Staten wordt het achter de hand gehouden voor speciale gevallen. Volgens de vakbondsman is het wapen bijvoorbeeld uitstekend geschikt om overspannen personen die zelfmoord willen plegen daarvan te weerhouden. „Deze mensen hebben vaak de moed niet om er zelf een eind aan te maken en proberen dan de politie te provoceren hen neer te schieten”. Volgens Glick zou het geweer in Nederland een goed alternatief kunnen zijn voor de wapens die speciale arrestatieteams nu gebruiken.
Korreltjes
Een alternatief dat wel vrijwel Standaard in een Amerikaanse politiewagen wordt meegevoerd, is de zogeheten beanbag-munitie voor hagelgeweren. De loden hagelkorreltjes worden vervangen door een zakje met peperachtige korreltjes. De klap van een beanbag komt aanzienlijk minder hard aan dan dat van de vliegende wapenstok.
Glick verbaast zich over de discussie die in Nederland wordt gevoerd over de toelating van pepperspray. In de VS is vrijwel iedere agent ermee uitgerust. De spuitbus wordt vooral gebruikt om lastige, ongewapende individuen tijdelijk buiten gevecht te stellen.
Behalve dat de vakbond het gebruik van minder kwetsende wapens wil bevorderen, zoekt hij naar mogelijkheden om de training van politiemensen op een hoger peil te brengen. De steeds scherpere milieu-eisen in de VS maken het oefenen met scherpe munitie steeds moeilijker. Om dat euvel te omzeilen wordt nu gebruikgemaakt van patronen met perslucht, te vergelijken met de zogeheten paintbalpistolen. Het verschil is echter dat de patronen in het standaardwapen van de politie kunnen worden gebruikt. Het gebruik van de munitie is vele malen goedkoper dan de standaardpatronen en bovendien milieuvriendelijk. In Nederland zou de munitie gebruikt kunnen worden als aanvulling op de schietsimulatoren om gevaarlijke situatie zoals het bestormen van een huis met gewapende gijzelaars realistischer uit te voeren.
Bevelen
Met twee collega’s demonstreert Glick de persluchtpatronen. De oefensituatie is een routinematige autocontrole. Een politie-auto stopt achter een Ford Escort. De bestuurder komt heel langzaam uit de auto en doet net of hij de bevelen van de agenten niet hoort. „Wapen, wapen”, gilt een van de agenten en meteen knalt zijn pistool. Glick wordt diverse keren geraakt en zakt in elkaar.
Even later showt hij de ‘inslagen’ op zijn bodywarmer. „Met dit systeem kun je gewoon oefenen in de kelder”, aldus de Amerikaan. „Bovendien is het levensecht. En hoe echter hoe beter”. In de Verenigde Staten oefenen jaarlijks zo’n 1800 agenten bij de NTOA. De federaal erkende politieorganisatie werd in 1983 opgericht en telt momenteel 20.000 leden. Niet echt veel als je weet dat er in de VS 18.000 (!) verschillende politiekorpsen zijn.
Glick is ervan overtuigd dat de aanpak zoals hij die in Leusden laat zien, toekomst heeft. „Het succes van de meeste politieoptredens ligt in het vertrouwen dat de politieman of -vrouw heeft in de wapens die hij of zij in handen heeft. Hoe meer een persoon vertrouwd is geraakt met het wapen, hoe minder hij het gebruikt”.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 8 april 1997
Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 8 april 1997
Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's