Afgeluisterd
Van Dommele
Hij bespeelde 36 jaar de orgels in de Eusebiuskerk te Arnhem. Hij gaf er concerten en begeleidde er kerkdiensten. Toen twee jaar geleden het vermaarde Strümphlerorgel tweehonderd jaar bestond, zette Johan van Dommele een punt achter zijn verbintenis met de Eusebius. Op hetzelfde moment verschenen vier cd’s, geproduceerd door Contrapunctus Musicus (Zutphen). Voor de eerste (Vol. I), getiteld ”Orgelmuziek uit de Eusebius”, tekende Johan van Dommele zelf. Hij presenteert ‘zijn’ orgel met een breed georiënteerd repertoire. Dat mag zijn handelsmerk heten. Nooit heeft hij zich gespecialiseerd in bepaalde stijlperioden.
Het programma opent met een Preambulum van Scheidemann en twee koralen van Bach (O Lamm Gottes en Jesu meine Freude). Dan volgen de romantici Schumann (B.A.C.H.), Liszt (Evocation à la Chapelle Sixtine) en Reger (Preludium opus 59 en Romanze a moll). Via Meditation VI van Messiaen (uit Meditations sur le mystère de la Sainte Trinité), de koraalfiiga uit Psalm 33 van Cornells de Wolf, de illustere voorganger van Van Dommele, Jan Zwart (O, Heilige Geest daal op ons neer). Van Dommeles eigen partita over de Avondzang en Choral III van Andriessen, eindigt hij weer bij Bach (Fantasia in c-moll).
Het spel van Johan van Dommele is een toonbeeld van perfectie. Het is niet getekend door modeverschijnselen in de uitvoeringspraktijk, waarmee we de laatste jaren worden overspoeld. Daarom is de visie van Van Dommele in zekere mate tijdloos. Wie op zoek is naar opzienbarende verrassingen zal die kick hier niet aantreffen. Wel stopt Van Dommele in zijn perfectie zoveel muzikaliteit dat het toch niet vervelend of voorspelbaar wordt. Het profiel bij Scheidemann en Bach kenmerkt zich door een stevige aanpak en ijzeren tempovastheid. Zowel bij de romantici als de 20eeeuwers worden tere snaren geroerd. In zijn eigenpartita, opgenomen in de eerste partitabundel van de VOGG, geeft Johan van Dommele zijn kerkmuzikale hart bloot. Het is een schoolvoorbeeld voor de kerkorganist die voor zijn zondagse taak voortdurend naar hoogwaardige gebruiksmuziek op zoek is. ”Orgelmuziek uit de Eusebius” bevat een muzikaal portret van de scheidende Eusebius-organist.
N.a.v. ”Orgelmuziek uit de Eusebius”, Johan van Dommele, VC 2450. Uitgave Stichting Eusebius Arnhem, Kerkplein 1,6811 EB Arnhem.
A.M. Alblas
Richter
Jarenlang bleef hij rustig wonen in de Sowjet-Unie, ofschoon hij in het Westen razend beroemd was. En toen hij in 1960 eindelijk naar dat Westen kwam, bleek hij liever te spelen in kleine zalen dan op grote podia. Liever in het landelijke Aldeborough bij Benjamin Britten dan in het luidruchtige Londen. En liever op het Franse platteland dan in het frivole Parijs. Hij kocht in de buurt van Tours zelfs een oude stenen graanschuur op, de kippen er nog omheen. Niet om er applaus te oogsten, maar om er zijn publiek te dienen. Sviatosjlav Richter, een bescheiden mens.
In 1994 werd, ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van deze Oekraïense pianist, een cassette met 21 cd’s uitgebracht. Tezamen leggen ze getuigenis van ruim dertig jaar musiceren in het Westen af Tot voor kort werden de cd’s alleen gezamenlijk verkocht. Thans zijn de meest essentiële opnamen hiervan ook los verkrijgbaar.
Op de derde cd (uit een serie van vijf) vertolkt Richter dichterlijke muziek uit de romantiek. Hij doet dit soms zo bescheiden dat de muziek wat afstandelijk gaat klinken en niet meer overkomt. Brahms’ Intetmezzo in E en Liszts Concettetude in Des bijvoorbeeld zouden best wat meer ”grazia” en ”sentimento” kunnen gebruiken. En Schumanns ”Blumenstück” en ”Fantasie” meer fijnzinnigheid en flair.
Wie hem Liszts Consolation, en vooral Chopins Barcarolle, Etudes (E/cis) en Préludes (Nr. 6-11) hoort vertolken, is echter meteen óm: daar wordt muziek gemaakt op het hoogste niveau. Zo, dat er niets te veel en niets te weinig gebeurt. Zo, dat je steeds geboeid blijft luisteren. Soms zelfs met tranen in je ogen. Je raakt in elk geval flink verslingerd aan de poëtische klanken. Van Richter, ”de dichter”. Ook de overige cd’s: van harte aanbevolen!
N.a.v. ”The Essential Richter. The poet”. Philips Classics cd 454169-2.
J. Veerman
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 4 april 1997
Reformatorisch Dagblad | 31 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 4 april 1997
Reformatorisch Dagblad | 31 Pagina's