Voetbalgeweld wordt onbeheersbaar
Burgemeester Rotterdam wil snel wetgeving die het mogelijk maakt groepen op te pakken
APELDOORN - „Ik geef mijn tegenstanders na afloop van de wedstrijd een hand”, zegt de voorzitter van een supportersverening. „Maar zij proberen een dolksteek te geven”. Over voetbalsupporters die de naam niet verdienen maar er het liefst een slagveld van maken.
Als het kalf verdronken is, dempt men de put. Dit spreekwoord lijkt zó van toepassing op het voetbalgeweld van afgelopen zondag en de reacties daarop. Aanhangers van Feyenoord en Ajax gingen op afspraak een partijtje ”matten”. Nu de eerste voetbalsupporter de confrontatie met de aanhangers van de andere club niet kan navertellen, zag iedereen het eigenlijk al lang aankomen.
De grens is duidelijk overschreden. De eerste voetbalmoord is een feit. De man moest zijn interesse in het voetbal met zijn leven bekopen, buiten het stadion. De supporters besloten zondag, voorafgaand aan een wedstrijd, met elkaar op de vuist te gaan. Een grasveld in Beverwijk was de arena. Na afloop telde de politie meer dan tweehonderd ‘wapens’. Deskundigen zijn bang dat het met de reacties op de voetbalmoord twee kanten op kan. Of de zogenaamde voetbalsupporters komen tot bezinning en staken (voorlopig) hun strijd, of ze zweren wraak. Bloedwraak. In dat laatste geval zijn er nog ergere taferelen te verwachten.
Verharding
Voetbalvandalisme is niet nieuw. Het wordt wel steeds erger. De zogenaamde hooligans of, in beter Nederlands: de harde kern onder de supporters van bijvoorbeeld de voetbalclubs Ajax, Feyenoord, PSV en FC Utrecht, kennen een angstaanjagende reputatie. Tot het leggen van bommen toe.
Het voetbalvandalisme in Nederland dreigt onbeheersbaar te worden, vindt het Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme (CIV) in Utrecht. Een kleine kern relschoppers zorgt met name buiten de stadions voor een verharding en radicalisering van het vandalisme. Excessief drugsgebruik speelt daarbij een voorname rol.
Het CIV bracht eind vorig jaar een rapport uit over het voetbalseizoen 1995-1996. „De wanordelijkheden waren een gevaar voor de veiligheid van grote aantallen personen en neigen naar onbeheersbaarheid. De bevoegdheden van politie en Justitie zijn soms niet meer toereikend”, aldus een passage in het rapport.
Van een voorgenomen vermindering van de politie-inzet was absoluut geen sprake. De inzet in het seizoen 95-96 van de Mobiele Eenheid steeg van 78 naar 120 keer. De bereden politie moest anderhalf keer zoveel uitrukken om supporters in bedwang te houden. De totale inzet daalde met maar 3 procent tot 211.500 manuren. De kosten werden becijferd op 12,7 miljoen gulden.
Regie
Burgemeester Peper van Rotterdam wil dat er een projectgroep onder leiding van Justitie en Binnenlandse Zaken komt die de regie voert en sturing kan geven bij het aanpakken van het geweld tussen voetbalsupporters. Bovendien moet er zo snel mogelijk wetgeving komen die het mogelijk maakt grote groepen mensen in één keer op te pakken. „De politie is heel goed in staat deze ‘supporters’ te tackelen. Maar er moet een overkoepelende groep zijn die over de regio’s heen kijkt”, aldus Peper. Te vaak reageren politieregio’s nog apart en treffen zij elk voorbereidingen voor de komst van een groep supporters.
„Op mijn initiatief is er overleg geweest op Binnenlandse Zaken voorafgaand aan Ajax-Feyenoord een paar weken geleden. Dat was de eerste keer op een dergelijke manier. Alle regio’s waar de supporters door moesten, waren daarbij betrokken. Dat werd gezien als een beleidsvemieuwing”.
De Rotterdamse burgemeester ziet een taak voor de Tweede Kamer of voor de minister van justitie om nu zo snel mogelijk met wetgeving te komen die het mogelijk maakt groepen die aantoonbaar georganiseerd uit zijn op geweld, op te pakken. „Dat mag nu niet. De heb het regelmatig gedaan, maar dat was tot óp zo niet óver de grens. Engelsen voor een wedstrijd opsluiten in een kazerne, een hele groep Duitsers die uit het station komt afvoeren, hele bussen met Ajacieden buiten de stad staande houden en terugsturen. Ik heb het allemaal gedaan, maar de vraag is of het mag”, aldus Peper. Ook de Rotterdamse hoofdofficier van justitie. De Wit, heeft in het verleden gepleit voor dergelijke wetgeving.
Bendes
De link met voetbal is er nog, maar vervaagt. De supportersgroepen van Feyenoord en Ajax die zondag met elkaar op de vuist gingen, krijgen steeds meer het gezicht van bendes, waarvan alleen de oorsprong in het voetbal ligt, zegt onderzoeker F. van Gemert, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Hij bestudeerde de literatuur over straatbendes in de Verenigde Staten en Europa. „Het enige wat er zondag nog met voetbal te maken had, was dat Feyenoord-supporters op weg waren naar een wedstrijd”, aldus Van Gemert.
„Streetgangs” in steden als Los Angeles en New York hebben als regel een band met hun omgeving: zij bewaken een territorium. Volgens Van Gemert zijn de Nederlandse voetbalbendes hun territoria door ingrijpen van de autoriteiten kwijtgeraakt en zoeken zij noodgedwongen een andere plek om te vechten.
„Je kunt het stadion zien als een territorium voor de supporters. Door alle beveiligingsmaatregelen, bijvoorbeeld televisiecamera’s, kunnen zij zich daar niet meer bewegen. Vandaar dat confrontaties zich nu elders voordoen”, aldus de onderzoeker. „Ik zeg niet dat dat de oorzaak is van die vechtpartijen. Wel dat deze mensen kennelijk niet meer plaatsgebonden zijn”.
Reputatie
Van Gemert verwacht overigens dat gesprekken met de hooligans dezelfde reacties zullen opleveren als die met bendeleden in Amerikaanse achterbuurten. „Ze zullen woorden als ”respect” en ”reputatie” in de mond nemen en de tegenstanders als minderwaardig afschilderen. Natuurlijk heeft dat ook betrekking op de club. Daar moet je van afblijven. Maar het slaat ook op deze daders zelf: respect afdwingen en een reputatie kweken kan een drijfveer zijn in een omgeving waar zij nauwelijks een stem hebben”.
De onderzoeker verwacht dat een dode bij de gevechten op zich een gunstig effect kan hebben op de houding van de groepen. „De kan me voorstellen dat de verontwaardiging groot is. Er ligt nogal een verschil tussen een doorsnee vechtpartij en een confrontatie met dodelijke afloop. De denk dat die verontwaardiging in juiste banen geleid kan worden en dat het gros zich van deze praktijken zal distantiëren. Die willen er volgens mij niets mee te maken hebben”.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 25 maart 1997
Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 25 maart 1997
Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's