De NAVO-damp nog niet van de Kremlinketel
De top tussen Clinton en Jeltsin in de Finse hoofdstad Helsinki is weer voorbij. Naar verwachting gaf de Russische president geen krimp in zijn regelrechte afwijzing van de oostelijke uitbreiding van de NAVO. Kon hij anders?! Moskous voortdurende verzet zal het Noord-Atlantische Bondgenootschap, aldus Clinton, overigens niet van dat vaste voornemen afhouden.
Wegen we het tweegesprek in Helsinki louter vanuit deze zeer essentiële politieke gezichtshoek, dan heeft de monter ogende Jeltsin toch aan het kortste eind getrokken. Alle dreigende, intimiderende taal aan de vooravond van de top van hooggeplaatste Russische zijde ten spijt.
Ingewijden verwachten derhalve dat “tsaar Boris” bij terugkeer op striemende kritiek van de Staatsdoema en de meeste inheemse media mag rekenen. Jeltsins feitelijke diplomatieke nederlaag zal de Russische afgevaardigden niet bepaald coöperatiever maken in de ontwapeningsafspraken die beide staatshoofden in Helsinki overeenkwamen. Voorop de ratificering ten langen leste van het Start-II-verdrag.
Waarschijnlijk om het gezichtsverlies van Jeltsin te beperken, deed Clinton een concessie. De elitaire groep van ’s werelds economische grootmachten, de zogenoemde G-7, krijgt er een lid bij: de Russische Federatie. Met ingang van de eerstkomende conferentie, die van juni al. Ook dit welwillende gebaar van de Amerikanen was geen verrassing. De geste vormde al onderwerp van gesprek in de recente onderhandelingen tussen de ministers van buitenlandse zaken Albright en Primakov.
Jeltsins critici aan het thuisfront tonen zich totaal niet geïmponeerd door de presentie van ‘hun’ president bij de aanstaande G-8-top. Het streelt slechts zijn ego, menen zij. In realiteit draagt zijn aanwezigheid puur een symbolisch karakter. Welk mondiaal economisch gewicht heeft het Rusland van Jeltsin eigenlijk? „Al in 1993 was het bruto nationale product van ons land niet groter dan dat van een kleine staat als België! En sindsdien is de economische toestand er zeker niet op vooruitgegaan ten onzent”, hekelen deze critici.
Tussen haakjes: het opstellen van een charta voor de toekomstige samenwerking tussen Rusland en de NAVO zal nogal wat voeten in aarde hebben. Op de persconferentie na de top gaf de gehaaide Jeltsin daarvan al een voorproefje. Alle openstaande kwesties zouden volgens het consensusprincipe worden opgelost, stelde hij fluks. Op die wijze kan Moskou het gezamenlijk overleg naar believen blokkeren.
Interessant, wezenlijk detail in de betrekkingen tussen het Atlantische Bondgenootschap en Moskou is de uitwisseling van militaire informatie. Wanneer Russen op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel poolshoogte komen nemen, dient de generale staf van de Russische Federatie een identieke openheid aan de dag te leggen. Het afbouwen van wederzijds wantrouwen kan tenslotte niet van één kant komen.
Een ander persoonlijk succesje van Jeltsin was Clintons toezegging dat Washington garant zou staan voor particuliere Amerikaanse investeringen in de Russische economie. Inde aanloop naar de top had de Kremlinleider de States juist op dit punt nadrukkelijk aangesproken. Daarvoor moet Moskou dan wel eerst de voorwaarden scheppen. Onder zelfkritiek gaat Jeltsin evenwel zelden gebukt.
Pijnlijk genoeg voor Clintons gesprekspartner is de Amerikaanse weigering Ruslands naaste buren, Oekraïne en de Baltische staten, per se buiten de NAVO te houden. Zo’n concessie zou inderdaad heel sterk naar “Jalta”, naar een nieuwe uitlevering van Oost-Europese staten aan de “Grote Russische broer”, hebben geroken. En daarmee is de NAVO-damp stellig nog niet van de Kremlinketel.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 22 maart 1997
Reformatorisch Dagblad | 41 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 22 maart 1997
Reformatorisch Dagblad | 41 Pagina's