Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Dalende melkprijs leidt tot „bloedbad”

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Dalende melkprijs leidt tot „bloedbad”

Campina Melkunie en Friesland Dairy willen meer merkproducten in plaats van bulk

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

ZALTBOMMEL/LEEUWARDEN - De Nederlandse melkveehouders krijgen het door de voortdurend dalende melkprijs steeds moeilijker. Bij het op peil houden van hun inkomen spelen de zuivelconcerns een steeds belangrijker rol. Twee ervan, Campina Melkunie en Friesland Dairy Foods, gaven gisteren bij de presentatie van hun jaarcijfers aan dat de sector zich moet versterken door zich nog meer op merkartikelen en minder op bulkproducten te gaan richten.

De prijs die de veehouders in ons land voor hun melk krijgen, daalt gestaag. Nederlands grootste zuivelcoöperatie Campina Melkunie maakte gisteren bekend dat de melkprijs per 100 kilo vorig jaar met 1,65 gulden is afgenomen tot 75,93 gulden. Voor de bijna 9000 bij de coöperatie aangesloten boeren betekent dat gemiddeld een inkomensdaling van bijna 4500 gulden. Ook voor 1997 zijn de perspectieven niet positief, aldus directievoorzitter ir. B. Bijvoet.

Wereldmarkt

De dalende trend heeft in 1992 ingezet. De afgelopen vijf jaar is de melkprijs bij Campina, waarvan de leien uit het midden en zuiden van Nederland komen, met bijna zeven gulden per honderd kilo, ofwel zeven cent per kilo, afgenomen.

De daling van de melkprijs is het gevolg van het begin jaren negentig gesloten GATT-akkoord over liberalisering van de wereldhandelhandel in landbouwproducten. Toen is onder druk van vooral de Verenigde Staten afgesproken de Europese subsidies aan de zuivelsector te verminderen. Hierdoor moest de melkprijs in de Europa Unie dalen richting de wereldmarktprijs. Deze bedraagt nu ongeveer 44 cent per kilo. De prijs van Campina van bijna 76 cent ligt hier echter nog ruim boven.

Volgens de president-commissaris van Campina, melkveehouder J. Loonen, kan de melkprijs in de Europese Unie niet op het niveau van de wereldmarkt komen te liggen. „Dat is voor onze veehouders onhaalbaar, omdat de kosten voor bijvoorbeeld arbeid en grond zo hoog zijn”.

Ook directievoorzitter Bijvoet benadrukt dat het kostenplaatje een belangrijke rol speelt. „Het is uitgesloten dat de Nederlandse boeren binnen vijf jaar zouden kunnen produceren tegen wereldmarktprijzen”, meent hij. „Dat beleid zou leiden tot een bloedbad. Gelukkig kunnen we landbouwminister Van Aartsen er in toenemende mate van overtuigen dat het de verkeerde kant uitgaat”.

Inkomenstoeslagen

Dat de zuivelsector aan de alarmbel trekt, heeft ook te maken met het feit dat er in 1999 weer nieuwe onderhandelingen over een verdergaande liberalisering van de wereldhandel in landbouwproducten van start gaan. De VS hebben al duidelijk gemaakt dat de Europese exportsubsidies op zuivelproducten helemaal moeten worden afgeschaft. Brussel past namelijk het verschil tussen de hogere prijzen in de EU en de wereldmarlitprijs nog steeds bij om de Europese melkproducten toch af te kunnen zetten op de wereldmarkt.

Vorig jaar was met deze steun een bedrag van ruim 8 miljard gulden gemoeid. Voor vooral Nederland zou het schrappen van de subsidies hard aankomen, omdat 25 procent van onze melk in de vorm van bijvoorbeeld kaas, boter en melkpoeder buiten Europa wordt verkocht. Zo kreeg Friesland Dairy Foods vorig jaar voor ongeveer 200 miljoen gulden aan restituties van de EU.

Dat het Europese zuivelbeleid moet worden aangepast, is volgens directievoorzitter Bijvoet onvermijdelijk. „De melkprijs moet zeker stapsgewijs richting de wereldmarktprijs. Door onze hogere kosten kunnen we echter niet op dat lage niveau komen”. Ook president- commissaris Loonen erkent dat de exportsubsidies omlaag moeten, maar we „moeten de Europese zuivel niet opofferen onder druk van de Amerikanen”, waarschuwt hij.

Melkquota

Loonen hecht aan de handhaving van het in 1984 in de Europese Unie ingevoerde melkquotasysteem. „De afschaffing zou een geweldige kapitaalvernietiging zijn, omdat de boeren veel geld in quota hebben geïnvesteerd”. Ook Friesland-topman A. Olijslager wil het systeem handhaven. „We zitten niet te wachten op grote stromen melk, want dat drukt de melkprijs nog verder”.

Om de VS de wind uit de zeilen te nemen, gaan in de EU wel steeds meer stemmen op om het beleid van exportsubsidies om te buigen richting een systeem van inkomenstoeslagen voor met name kleinere boeren. Een belangrijk doel hiervan is het tegengaan van verpaupering van het platteland.

De moderne en grootschalige Nederlandse melkveehouderij is tegen de voorgestelde aanpassing van het zuivelbeleid. Bijvoet: „Een systeem van inkomenstoeslagen en wereldmarktprijzen is in ieder geval een absolute ramp”. Ons land staat niet alleen in zijn kritiek. De Campina-topman hoopt dat Nederland („wij leggen niet zo veel gewicht in de schaal”) met Frankrijk, Denemarken en Ierland in de EU een vuist kan maken tegen de VS. „Dan is een redelijke uitkomst mogelijk”.

Slankie

Door de dalende melkprijs en de stijgende kosten komen de inkomens van de veehouders steeds meer onder druk te staan. Voor het boereninkomen is het erg belangrijk dat de zuivelcoöperaties zo veel mogelijk geld verdienen met hun melk. Om de verdiensten te vergroten, richten de concerns zich op producten met een hogere toegevoegde waarde.

Friesland Dairy Foods, eigendom van de coöperatie Friesland Frico Domo, is daar een voorbeeld van. „We willen merkartikelen zoals Choq, Slankie, Completa en Kollumer in plaats van buikproducten zoals melk en boter”, zei topman Olijslager gisteren. Met de op merkproducten gerichte strategie wil Friesland de komende jaren de marge-erosie op de stagnerende Europese zuivelmarkt te lijf gaan. Het concern, waaraan 4500 boeren melk leveren, denkt daarbij zowel aan acquisities als aan het zelf op de markt brengen van nieuwe merkartikelen. Een goed voorbeeld van een nieuw product uit eigen stal is volgens Olijslager Domo Langlekker, een reeks zuivelproducten (melk, karnemelk en straks ook yoghurt) met een lange houdbaarheidsduur zonder smaakverlies. Het tweede traject, overname van bestaande merken, verloopt moeilijker, mede door de hoge prijzen. „Voor goedlopende A-merken moeten hoge bedragen worden betaald”, verduidelijkt de directievoorzitter.

De strategie had vorig jaar succes. Friesland Dairy Foods behaalde in 1996 een winst van 50 miljoen gulden op een omzet van 4,4 miljard gulden. De cijfers overtreffen die van 1995 aanzienlijk: toen bedroeg de winst slechts 17 miljoen gulden. Dankzij deze stijging is het totale dividendbedrag aan de veehouders meer dan verdubbeld tot 19,8 miljoen gulden. De directie toonde zich dan ook tevreden. „De pijlers waarop het concern rust, zijn steviger geworden”. Dit jaar verwacht de onderneming opnieuw een verbetering van de resultaten. De melkprijs van Friesland over ’96 is overigens nog niet bekend.

Eenvoudiger toetjes

Voor Campina Melkunie was 1996 een „zeer redelijk jaar”. Volgens topman Bijvoet is deze formulering de resultante van de teleurstellende ontwikkeling van de melkprijs en de zeer redelijke cijfers van het concern zelf. De omzet van Campina daalde door vooral de afname van de melkprijs licht van 6,5 miljard gulden in 1995 tot 6,4 miljard gulden in het afgelopen jaar. Omdat Campina een coöperatie is, heeft het geen winstcijfer.

Om haar positie te versterken, richt Campina Melkunie zich in toenemende mate op Oost-Europa. „Het zou me teleurstellen als we dit jaar geen nieuwe aankoop van een fabriek in Oost- Europa zouden melden”, zei bestuurder B. de Lange.

Campina houdt zich net als Friesland ook steeds meer bezig met producten met een hogere toegevoegde waarde. Een duidelijk voorbeeld daarvan is het onderdeel Mona, al had dat in Nederland vorig jaar te kampen met toenemende concurrentie van goedkopere desserts. „Er is bij de eenvoudiger toetjes sprake van een- redelijk verzadigde markt”, aldus Bijvoet. Tegelijk is er aan de bovenkant van de markt belangstelling voor gezondheidsyoghurts zoals Campina’s Fysiq. „Jammer genoeg blijkt dit echter alleen gegeten te worden door een kleine groep „heavy users”.

Dit artikel werd u aangeboden door: Reformatorisch Dagblad

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 14 maart 1997

Reformatorisch Dagblad | 36 Pagina's

Dalende melkprijs leidt tot „bloedbad”

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 14 maart 1997

Reformatorisch Dagblad | 36 Pagina's