NS: We staan nog op dun ijs

Wehl, maandagmiddag. In de luwte van twee coöperatiegebouwen ligt het kleine station, een van de drie passageplaatsen in het enkelsporige baanvak. De trein uit de richting Arnhem van 12.34 is exact op tijd. Die uit Doetinchem idem. Een halfuur later herhaalt zich het ritueel. Weer precies op tijd. Waar maken die Achterhoekers zich druk om, behalve om carnaval? De restanten van de optocht van zondag dwalen nog luid toeterend door de versierde straten.

In juni 1996 begon NS met proefritten op de lijn Arnhem-Winterswijk. Eén Buffel (DM-90) reed vooral ’s nachts zijn proefrondjes. Overdag kachelden de stokoude ”Blauwe Engelen” (geel van kleur) in een dienstregeling waarmee weinig fout kon gaan. In september kwam het nieuwe treinstel in dienst, in november zou de hele lijn met Buffels worden bediend.

Zover kwam het echter niet. „In de week van 11 november liep het volledig uit de hand. Zo erg, dat de week erna het oude dieselmaterieel van Roermond-Nijmegen moest worden opgetrommeld”, zegt V. Weijers, gemeenteambtenaar in Arnhem en woonachtig in Wehl. Weijers coördineert het verzet tégen en het overleg mét NS. In zijn vrije tijd leidt hij de PvdA-fractie in zijn gemeente.

Vertraging op vertraging frustreerde de vaste reizigers bijzonder. Dan weer stond de nieuwe trein bij een niet ter zake doend station stil en moesten ze met de bus verder. Dan weer stopte de Buffel tussen de weilanden om daar lang en doelloos te blijven staan. Dagelijks werden aansluitingen gemist, scholieren en werknemers kwamen aanhoudend te laat. „Zowel op de heen- als op de terugweg ging het fout. Je kunt een opvangmoeder wel één keer vragen te wachten, maar dat blijft niet leuk”.

Gal

Even ging de Buffel van de rails, maar in december keerde hij terug. De narigheid leek soms minder, maar uiteindelijk liep de gal van de vaste klanten toch flink over. Op 24 januari belde Weijers voor het eerst NS. Het productie-management in Zwolle reageerde wat laconiek, het NS-klachtenburo in Utrecht meldde dat alles in het werk werd gesteld om de boel te verhelpen. „Ik belde namens heel veel medepassagiers, want die treinen zitten bomvol met forensen. Alleen al vanuit Wehl werken er 600 mensen in Arnhem. Hoe veel er met de trein gaan, weet ik niet exact, maar heel wat. Ik doe het zelf ook al tien jaar, met plezier, want het verkeer rond Arnhem is in de spits ook geen lolletje”.

De roep om actie klonk en Weijers speelde daar met enkele kompanen op in. In een mum van tijd werden 1200 handtekeningen verzameld, die op de laatste dag van januari aan Tjibbe Spoelstra, productie-manager NS-Reizigers in Arnhem, werden aangeboden. Spoelstra kon de problemen alleen maar bevestigen. NS besliste die vrijdagavond dat de Buffel wel zou blijven rijden, maar dat drie reservetreinen en een legertje technici zouden worden ingezet om de sores zo klein mogelijk te houden.

Man en macht

Begin vorige week ging ’s avonds alles goed, maar wilde de ochtendspits niet vlotten. Weijers: „We turfden tien, vertragingen van langer dan een halfuur. Woensdagavond was er weer een remprobleem, waarbij het in de trein vreselijk begon te stinken. Donderdag en vrijdag ging alles redelijk, aan het begin van deze week ook. Ik heb gehoord dat ze er inderdaad met man en macht op zitten. De trein die normaal in Doetinchem om 6 uur door één man wordt gestart, wordt nu om 4.15 uur door vier of vijf mensen gestart. En op elke trein rijden twee of drie techneuten mee”. Behalve de drie extra treinen -twee in Arnhem, een in Zevenaar- staat in Arnhem een nieuw stel klaar dat een trein kan vervangen die helemáál uitvalt.

De extra kosten van al het ongemak zullen op NS worden verhaald, zegt Weijers. „Ik hoorde van ene Lucy uit Didam. Die werkt in een drogisterij in Arnhem, haar baas trekt alle niet-gewerkte minuten van haar loon af. Dat scheelt haar elke week netto 65 gulden. Er worden heel veel alternatieve reiskosten gemaakt door mensen uit de regio die bij Philips in Nijmegen werken. Die moeten op tijd zijn om de productie te starten”.

De contacten met NS noemt Weijers „bemoedigend”, maar tegelijkertijd snapt hij niet dat ze er zo veel tijd overheen hebben laten gaan. „Lang geleden werd bijvoorbeeld al gemeld dat baanwerkers bij Arnhem handenvol remblokken vonden, afkomstig van de Buffel”. Mochten de klachten aanhouden: Weijers en de zijnen bereiden een vervolgactie voor met protestkaarten, gericht aan NS-Klantenservice.

Veelgeplaagd

Spoelstra bevestigt dat de extra treinen de overlast kunnen terugdringen. „Maar dan nog geldt dat de norm van 90 procent op tijd rijden, 95 moet worden. Omdat koppelen of ontkoppelen veel storingen in de software geeft, laten we de treinen maar aan elkaar. Onze allereerste prioriteit is nu de veelgeplaagde klant”.

Dat de Buffels die in het noorden op proef rijden, niet storen, komt doordat daar alleen eenwagenstellen rijden en er geen tweede generatie automatische treinbeïnvloeding (atb) is. Behalve de software-perikelen meldt Spoelstra ook veel deurproblemen. De narigheid met de remmen is voorgoed voorbij, zegt hij.

Van de 29 dubbele Buffels die NS inmiddels in bedrijf heeft (de totale order is 52 stuks), zijn er achttien min of meer actief op de Achterhoekse lijn, een ‘luxe’ die NS zich absoluut niet kan permitteren, „maar de klant gaat nu echt even helemaal voor”. Mocht alle leed straks geleden zijn: Spoelstra c.s. studeren op een mogelijkheid om de vaste klant wat te gaan verwennen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen