Televisie wakkert de strijd aan

„Het ziet ernaar uit”, bekritiseerde Asheri, „dat de twee staatstelevisiekanalen de terughoudende politiek die de regering al lange tijd uitoefent om zeep willen brengen. Ze lijken nauwelijks te kunnen afwachten dat het Israëlische leger Libanon binnenmarcheert. Opnieuw blijkt dat politici veel verantwoorder handelen dan de media”.

Voordat het tot een discussie tussen regeringsgetrouwe en meer kritische journalisten kwam, slqten beide partijen de gelederen om samen tegen de spionagemethoden van het militaire apparaat te protesteren: het leger luisterde telefoongesprekken van vooraanstaande journaJisten af om hoge officieren op het spoor te komen die ongecensureerd berichten lieten lekken.

„Mediamanipulatie “

Het wantrouwen van verslaggevers tegenover de regering (vooral na de moord op Rabin evident) groeide de afgelopen maanden bijna dagelijks. De Israëlische leiding zag blijkbaar in dat hier iets aan moest worden gedaan. Sinds het begin van de vergeldingsstrijd tegen de Hezbollah geven de militairen nu bijna iedere avond een persconferentie. Geheel naar Amerikaans voorbeeld worden in de stijl van de vroegere Golfoorlog-show de „chirurgische ingrepen” van de Israëlische bommenwerpers met videoopnamen wereldkundig gemaakt. De volgende dag vindt men de opnamen op de voorpagina’s van de Israëlische kranten.

Het in Israël nog merkbare trauma van de Golfoorlog wordt nu iedere dag, in ieder geval visueel, verwerkt. Tijdens de Golfoorlog moesten de Israëli’s zich passief opstellen en moesten ze het doen met Amerikaanse opnames. Het verwijt van „mediamanipulatie” door het leger klinkt steeds luider. Die is de Israëli’s niet alleen van de Golfoorlog bekend, maar ook van de propagandaopnamen van de Hezbollah, die haar successen op de Israëli’s breed uitmeet, maar over eigen verliezen zwijgt.

De Israëlische militaire operatie “Druiven der gramschap” -het vorige grote offensief (1993) heette “Operatie Afrekening”- is ook een oorlog van beelden. Zo zijn de tot het rechtse kamp behorende Israëlische journalisten ernstig bezorgd over het mogelijke effect van de door Libanon uitgezonden televisiebeelden. Daarom hoopt Mosje Zak in de Jerusalem Post van afgelopen woensdag op snelle successen van het Israëlische leger. In ieder geval voordat de mediabeelden van vluchtende, verwonde en gedode burgers de “hardliners” in Washington aanleiding zullen geven om matigend op Israël in te praten.

Zak herinnert zich de funeste instrumentalisering van beelden door de Arabische wereld. Premier Begin bijvoorbeeld zou begin jaren tachtig onder druk van president Reagan het bevel tot de aftocht uit Beiroet hebben gegeven. Die was getroffen door de aanblik van een zwaargewond meisje. Volgens Zak ging het om een gemanipuleerde opname.

Een soortgelijke uitwerking kunnen beelden hebben van Libanese ziekenwagens waarmee zwaargewonden en doden als gevolg van een Israëlische bomaanval worden vervoerd. Onder de slachtoffers zijn Libanese burgers, maar ook HezboUah-leden. Dat de Hezbollah vaak in ziekenwagens, aldus het dagblad Ma’ariv maandag, wapens vervoert, is gebruikelijk en veel Israëli’s bekend. Desondanks: over een incident als dit, waaarbij ook burgers het slachtoffer werden, moet de Israëlische chef-staf zijn leedwezen uitspreken. Want het succes van operatie “Druiven der Gramschap” hangt er ook van af of het Israël lukt de internationale publieke opinie achter zich te krijgen.

„Generaal Peres’*

De beelden zoals ze nu uit Libanon zijn te zien, maken in Israël klaarblijkelijk slechts ten dele indruk. Echt indruk maken ze pas als tegelijkertijd de officiële gedenkdag van de holocaust plaatsheeft en de vergeldingsactie tegen Hezbollah als noodzakelijke les uit de shoah wordt beschouwd, met name in rechtse kringen. Waar echter aan Israëlische zijde een zekere onverschilligheid tegenover de Libanese burgerbevolking doorklinkt, groeit bij de Arabieren het gevoel van onderlinge verbondenheid en solidariteit met de Libanezen.

Een karikatuur van de internationale Arabische krant “Al-Hayat” toont een door Israëlische gevechtsvliegmigen gebombardeerd landschap met twee Libanese kinderen met een spandoek, waarmee ze de politici die kortgeleden in Sharm el-Sheikh de anti-terreurtop bijwoondeii, oproepen hen van de „Israëlische terreur” te redden.

„Generaal Peres rukt op in de verkiezingsstrijd”, constateert ironisch commentator Maher Otman. Hij doelt daarmee op het feit dat Peres met deze militaire operatie in de voetsporen van zijn vermoorde voorganger Rabin wil treden. Ook de opname van een beschoten Libanese ambulance mist in dit commentaar zijn uitwerking niet. „Tegenover boosaardige bombardementen van de Israëliërs die het op ziekenwagens met kinderen en vrouwen hebben gemunt en burgers .verwonden en doden, schijnt elk gepraat over een vredesproces tussen Arabieren en Israëli’s -vooral als het uit de mond van een leidende Arabische politicus komt- misplaatst”.

Logica

Terwijl het voor de journalist Arfan Nizam al-Din nu bijzonder duidelijk wordt dat het vredesproces een „Jiinderiaag” van de Israëliërs is, gaat Abdelbari Otwan in de internationale uitgave van de Oost-Jeruzalemse Palestijnse krant Al-Queds van 15 april tekeer tegen alle complotten die door de deelnemers aan de recente anti-terreurtop nu ook tegen de Hezbollah worden gesmeed, waarmee de „liquidatie” van Hezbollah wordt beoogd. De logica, aldus Al-Din, waarmee de PLO in 1982 uit Zuid-Libanon werd verdreven, beheerst nog altijd de Israëlische politiek. Nu zou de Hezbollah in het vizier zijn genomen als deel van een omvattend plan ter consolidering van de Amerikaanse rol in de regio. In een spotprent van de internationale krant “Asharq-Alawsat” van 15 april danst een welgevoede Arabier (die de Arabische wereld symboliseert) naar de pijpen van de saxofoon spelende Amerikaanse president Clinton. Peres treedt in dezelfde spotprent op als de tamboer die zijn slagen laat neerkomen op de hoofden van de Libanese kinderen. Opdat de Arabische lezers worden versterkt in het beeld dat ze van Israël hebben, valt op Peres’ bladmuziek te lezen: „J)at is juist wat de kiezers willen”.

Joseph Croitoru woont in Duitsland en is publicist. Hij schrijft culturele en politieke artikelen over het Midden-Oosten, onder meer voor de Frankfurter Allgemeine Zeitung en voor de Neue Zürcher Zeitung.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen