„Afremmen en kijken, kijken”

Blauwe zwaailichten hebben iets. Beter: ze maken iets los. Verschijnen ze in de achteruitkijkspiegel, dan haast men zich doorgaans naar de kant. Staan ze langs de weg, dan trekken ze de aandacht. Van iedere automobilist. Het adrenalinegehalte gaat omhoog, tegen wil en dank. Alles wat op en langs de weg gebeurt en afwijkt van het normale patroon, trekt aan. Daarom is het zaak dat autowrakken en zogenaamde ‘klappers’ -gestrande auto’s die in de berm worden achtergelaten- zo snel mogelijk worden verwijderd, weten de wegbeheerders.

Dinsdagmiddag, de Al tussen Apeldoorn en Kootwijk. De eerste echte najaarsdag. Vlagerige regen, afgewisseld met kletterbuien en waterhozen. Tijdens de zware regen raakt een auto in een slip. Een andere rijdt erop in. De eerste komt onder een op de vluchtstrook staande vrachtwagen terecht. De bestuurder, een 24-jarige Amsterdammer, is op slag dood. De vrouw in de auto die erop reed is zwaargewond. De brandweer heeft anderhalf uur nodig om haar uit het wrak te bevrijden. De ravage is enorm. Binnen een paar minuten staat de rijbaan vanuit de richting Apeldoorn volgepakt met blik. Het avondeten wordt koud.

Polaroidjes

Op het tegenoverliggende weggedeelte, waar niets aan de hand is, groeit in een mum van tijd ook een file van 11 kilometer. Op een zeker moment zet een trucker zijn combinatie nagenoeg stil, schiet zijn polaroidjes en rijdt weer langzaam verder. Hij is niet de enige die foto’s maakt van de verwrongen voertuigen. De Apeldoornse politiewoordvoerder. Dillen, spreekt na afloop van „vergaand ramptoerisme, een bijna Ziekelijk voyeurisme”. „Levensgevaarlijk, afremmen en kijken, kijken”.

Voor het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) in Driebergen zijn de zogenaamde kijkfiles inmiddels een jaar of drie, vier een bekend fenomeen. Ze bestaan al veel langer, maar worden sinds die tijd zo genoemd. Het korps vermeldt tegenwoordig ook de oorzaken van bijzondere filevorming in de verkeersinformatieblokken.

„We maken onderscheid tussen een file door een ongeval of bijvoorbeeld een kijkfile”, zegt Annemarie Kroonstuiver KLPD-woordvoerster in Driebergen. Ideeën om dit soort onnodige files te voorkomen zijn nog niet echt gerijpt, zegt ze. Verder wil ze er niet te veel over kwijt, behalve dan dat de KLPD niet verantwoordelijk wil zijn voorde term „ziekelijk voyeurisme”.

Ontruimen

„Mensen zijn nieuwsgierig”, zegt Bert Woudenberg van Veilig Verkeer Nederland (VVN). „En daar valt weinig aan te doen. Het enige wat helpt is de plaats van het ongeluk zo snel mogelijk te ontruimen”. Woudenberg pleit daarom voor vrije doorgang van bergingsvoertuigen via de vluchtstrook. De Vereniging van Bergingsbedrijven is al jaren in een juridische strijd gewikkeld om die toestemming te krijgen, maar zonder resultaat.

Wil een berger de plaats van het ongeluk bereiken, dan mag hij achter aansluiten bij de file. In uitzonderingsgevallen mag hij -vrucht van vele gesprekken met KLPD en V en W- onder politiebegeleiding over de vluchtstrook. Alleen bij het experiment met de speciale lepelvoertuigen rond de stad Utrecht, het zogenaamde incidentmanagement, wordt een uitzondering gemaakt en krijgt de berger vrij baan om een snelle doorgang mogelijk te maken.

„Voorlichting en tv-spotjes helpen echt niet”, zegt Woudenberg, de menselijke nieuwsgierigheid moet worden bevredigd. „Mensen opvoeden tot doorrijden werkt niet, iedereen móet kijken. Men is denk ik heus niet altijd sensatiebelust”. Hagen of schuttingen in de middenberm bieden ook geen oplossing, „want die moeten weer onderhouden worden en dat geeft alleen maar meer oponthoud”. De weg moet eenvoudigweg zo snel mogelijk leeg.

Een trend die VVN signaleert is dat hulpverleningsvóertuigen het -steeds moeilijker krijgen in het verkeer. „De vanzelfsprekende vrije doorgang van voorheen is tegenwoordig niet meer zo gewoon. Er treedt een soort ‘devaluatie’ op van het voertuig met sirene en zwaailicht. Per jaar vallen er bij ongelukken met hulpverieningsvoertuigen gemiddeld dan ook twee doden en honderd ziekenhuisgewonden”

Foto’s maken van het ongeval is alleen nuttig en nodig wanneer dat tot doel heeft er later mee te kunnen getuigen bij de afwikkeling van de zaak, zegt Woudenberg. In alle andere gevallen moet men zo kies zijn het vastleggen achterwege te laten, vindt hij.

Reality-tv

Maar gekeken zal er worden. Is het niet langs de weg, dan thuis. Afgelopen week besloot het Nederlandse Ambulance Platform dat er afspraken moeten komen over de werkwijze van tv-ploegen die hulpverleners in de weg lopen om opnamen te kunnen maken voor de zogenoemde reality-tv. Aanleiding was onder andere het bizarre voorval waarbij de schouder van een verpleegkundige die hulp verleende onverwacht en ongevraagd werd gebruikt als statief voor de filmcamera. En volgens een RTL-woordvoerder komen slachtoffers van ongevallen alleen niet op tv als ze daar zelf om vragen…

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen