jyAfkeer van de politiek hoogst ernstig"

De uitslag van de verkiezingen in Hessen hebben in Duitsland een schok teweeggebracht. Ook al zijn het 'maar' gemeenteraadsverkiezingen, toch hechten de Duitse politici er veel waarde aan. Ze zijn de laatste graadmeter voor het grote verkiezingsjaar 1994. De politieke voorkeur -of afkeer- van de kiezers in Hessen wordt daarom nauwkeurig geanalyseerd, met in het achterhoofd de vraag of de strategie voor de parlementsverkiezingen van volgend jaar moet worden bijgesteld.

Ongetwijfeld zijn de strategen van de Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD) het meest aangeslagen. De partij zakte van 44,8 naar 36,4 procent. De slag is vooral gevoelig omdat Hessen vanouds geldt als een belangrijk bolwerk van de socialisten. De Christlich Demokratische Union (CDU), de partij van bondskanselier Kohl, kan tevreden zijn. Zij moest slecht zo'n 2 procent inleveren. Grote winnaars waren de rechtse Republikaner, die bij de vorige verkiezingen niet eens boven de 1 procent uitkwamen en nu 8,3 procent van de stemmen voor zich wisten te verzamelen. Kleinere winsten werden geboekt door de liberale FDP (0,3 procent) en de Groenen (11,9 procent).

Verontrusting

Vooral het succes van de Republikaner heeft in de Bondsrepubliek verontrusting gebracht. In Frankfort en Kassei protesteerden jongeren tegen de forse winst van deze rechtse partij. „Wat honderdduizenden burgers met hun demonstraties tegen rechts geweld de afgelopen maanden hebben willen goedmaken, is in een klap teniet gedaan", verklaarde Karsten Voigt, veiligheidsexpert van de SPD. De CDUpartijsecretaris Peter Hintze noemde de winst van de Republikaner „zeer verontrustend".

De Beriijnse politicoloog prof. dr. Klaus Motsmann vindt de commotie omtrent de overwinning van de rechtse Republikaner „overtrokken in vergelijking met de geringe aandacht die er is voor de groeiende groep thuisblijvers". De beslissing om niet te gaan stemmen is volgens hem een beWIESBADEN/BONN Hans Eichel (L), de premier van Hessen, en kanselier Kohl reageren op de uitslag van de verkiezingen in de deelstaat. Foto's EPA wuste keuze van de kiezers, die hiermee hun afkeer van de politiek in Bonn duidelijk maken. „Alle politieke leiders geven toe dat de stembusuitslag van zondag meer zegt over Bonn dan over Hessen".

Dat Motsmanns opmerking geen slag in de lucht is, bleek gisteren toen binnen de SPD de discussie oplaaide over de vraag of partijleider Björn Engholm wel de geschikte man is om de sociaal-democraten volgend jaar naar een verkiezingszege te leiden. Ook al noemde het partijbestuur een eventueel aftreden van Engholm „absolute onzin", toch stamelde het ten minste iets van een schuldbekentenis. „De partij had in de achterhggende maanden geleden onder het solistische gedrag van leden van de SPD-top in Bonn. Bovendien was er gebrek aan teamgeest en duidelijkheid van de fractie in de Bondsdag", zo werd het gisteren in een een persverklaring verwoord.

Tweede rang

Ook de CDU verbond aan de Hessense uitslag conclusies die over de grenzen van de deelstaat reikten. Met het verlies van 2 procent toonde de partij zich tamelijk tevreden. Kennelijk had men een sterkere achteruitgang verwacht. De Duitse media waren overigens ook verbaasd over het feit dat Kohl geen grotere klap behoefde te incasseren. Motsmann relativeert: „Vergeet niet: de CDU had maar 34,3 procent van de kiezers achter zich. Dat is voor een volkspartij liiet veel. Veel meer dan die twee procent kon ze niet verliezen. Dan zou ze verschrompelen tot een tweederangspartij".

Motsmann meent dat het gebrek aan besluitvaardigheid in Bonn de oorzaak is van de ontevredenheid bij de kiezers. "Allerlei problemen worden maandenlang bediscussieerd, zonder dat er oplossingen komen". Voorbeelden schudt hij zo uit zijn mouw. „Het Solidarpakt, waarbij het gaat om de offers die West-Duitsland moet bren

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen