Josefus kon bewondering voor Herodes niet verbergen

Herodes, de kindermoordenaar van Bethlehem. Herodus (letterlijk "heldenkind") is de titel van een vorstengeslacht uit Edom of Idumea. Heel de geschiedenis van het vroege christendom wordt overschaduwd door de Herodesfamilie. Als regenten van de Romeinen regeerden ze over het Palestina van de nieuwtestamentische tijd. Herodes I, bijgenaamd "de Grote", is wel de meest bekende uit deze serie.

De geschiedenis van de kindermoord te Bethlehem is een symbool van de wreedheid van Herodes I. Dit bericht wordt in buiten-bijbelse bronnen nergens bevestigd. 'Maar het past wel in de levensbeschrijving die ons door Flavius Josefus is overgeleverd. Deze joodse schrijver, die in de eerste eeuw na Christus leefde, was goed geïnformeerd door Nicolaas van Damascus, de secretaris van Herodes. Dit verklaart ook waarom Josefus' beschrijving soms wordt ingekleurd door een bewondering die het joodse volk vreemd was.

Bestuur Galilea

Toen hij 25 jaar was, werd Herodes door zijn vader Antipater met het bestuur van Galilea belast. Meteen trad hij fel op tegen roversbenden die het land onveilig maakten. Als man van uiterlijke beschaving kon Herodes I "de Grote" genoemd worden. Zijn bouwwerken in Caesarea, Samaria en niet het minst de tempel te Jeruzalem dwingen bewondering af. Maar om zijn doel te bereiken ging deze wrede despoot over lijken. Op zedelijk gebied leidde hij een losbandig leven en verspeelde zo de sympathie van zijn volk.

Wellicht had hij een ziekelijke geest, die hem aanzette tot een groot wantrouwen. Dit ging zo ver, dat hij zijn vrouwen en kinderen liet ombrengen. Toen Herodes hoogbejaard was, had hij geen rust meer. Maar ook toen nog trapte hij het joodse volk op het hart door het graf van David te schenden.

Tot driemaal toe veranderde hij zijn testament en speelde de ene zoon tegen de andere uit. Door hevige pijnen gekweld bedacht hij toch steeds nieuwe misdaden. De koning was een achterdochtige, wrede oude man geworden, die overal gevaren ontdekte voor zijn troon en leven. In deze toestand kwamen de Wijzen uit het Oosten tot hem met de vraag: „Waar is de geboren Koning der Joden?"

Standaardwerk

Josefus heeft de gegevens over het leven van Herodes opgetekend in zijn standaardwerk "De Joodse Oudheden". Prof. dr. M. A. Beek heeft daarvan in 1959 een inleiding en vertaling gegeven. Uitgeverij J. J. Groen verzorgde een keurige heruitgave. En het is een vlot leesbare tekst geworden. Misschien zou wel een aantal kanttekeningen het boek een bredere lezerskring opleveren. Wel een bruikbaar boek voor lezers die meer willen weten over historische achtergronden van het Nieuwe Testament. 

N.a.v. "Het leven van Herodes", door Flavius Josefus, ingeleid en vertaald door prof. dr. M. A. van Beek; uitg. J. J. Groen en Zoon, Leiden, 1991; 153 blz.; prijs 24,95 gulden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen