Lubberiaans
Citaat 1: „Zijn taalgebruik luidde een nieuw tijdperk van politieke retoriek in en valt het best te omschrijven als verbale spaghetti: uiterst verward, zwaar op de maag en slaapverwekkend". Citaat 2: „De term "wollig" is aan hem blijven kleven als een hardnekkige klit". Citaat 3: „Hij hanteert formuleringen die voor niemand helemaal duidelijk zijn, maar daardoor ook voor niemand helemaal verwerpelijk". Citaat 4: „Hij spreekt haast vloeibaar proza".
Duidelijk is dat „hij" minister-president Lubbers is. Al bijna tien jaar lang onvatbaar voor politieke tegen-, voor-, mede-, bij- en omstanders. Lieden die Lubbers' lenigheid trachten te ontleden, leggen daarbij een link naar diens taalgebruik. Prof. Van Woerkum, hoogleraar voorlichtingskunde, zei het zo: „Lubbers is uitnemend in staat om heel geloofwaardig over te komen terwijl het toch niet allemaal te begrijpen is. Hij kan heel veel details invoegen, allerlei zaken erbij betrekken en dat komt dan allemaal vrij logisch over, maar ik zou wel eens willen kijken wie hem na afloop zou kunnen reprocuderen".
Voor deze wolligheid is de term "lubberiaans" bedacht, een woord dat al zo is ingeburgerd, dat er naar het schijnt al een plaatsje voor is ingeruimd in de volgende druk van de dikke Van Dale. En mochten de Van Dale-redacteuren een omschrijving zoeken van het "lubberiaans", dan kunnen ze al terecht in twee woordenboeken. Dat van Marco Bunge, die een paar jaar geleden het Politiek Woordenboek samenstelde, en in het 'verwarrend woordenboekje' "Parlementaal" dat kamerstenograaf Albert Hofstede eerder deze week presenteerde.
Bunge definieerde "lubberiaans" aldus: „Kwalificatie van taalgebruik dat zweemt naar dat van premier Lubbers, hetwelk wordt gekenmerkt door briljante politieke instincten, grote vindingrijkheid, diplomatie, oorverdovende CDA-onduidelijkheid en een ongeëvenaarde zwalkende kwaliteit. Eigenschappen die bijna elke politicus Lubbers in hoge mate benijdt".
Hofstede laat evenmin iets aan duidelijkheid te wensen over. Lubberiaans: betekenis 1. verrijkend, vernieuwend (innoverend), tenminste voor zover het het gebruik van onze onvolprezen moedertaal betreft; betekenis 2. belubberd. Hofstede, die zich dagehjks ergert aan de non- en ontaal, schrijft de volgende vondsten op het conto van de premier: desolidariseren, genenprint, terugkeerbureau, taakstellend pad, schuldloos werkloze, doorstromingsbepalende werking en hobbelprobleem. Wat een wartaal.
Ter illustratie een voorbeeld. In 1987 bleek dat een ruime meerderheid van de bevolking tegen kernenergie was. Gevraagd naar de mening van de regering, antwoordde Lubbers: „Er zijn ook enquêtes gehouden voor Tsjernobil; we zijn nu een jaar na Tsjernobil en de enquête nu geeft aan dat de bezorgdheid over kernenergie door de ramp fel is toegenomen. Ik herinner me nog dat we een jaar geleden de Tsjernobil-problematiek hadden. Het toenmalige kabinet heeft toen gezegd: Dit is aanleiding om nu geen verdere uitbreiding van kernerngie te overwegen". „Sommigen hebben toen gedacht: Dat is misschien vanwege de verkiezingen. Nee, dat was in volle ernst. Daarom, hoewel het op zichzelf mogelijk is dat er nog ministers komen met voorstellen voor uitbreiding van kernenergie, denk ik dat de eerstverwantwoordelijke ministers een dergelijke enquête zwaar zullen meewegen en de cijfers zijn ook zeer veelbetekenend. Dus, ik zou het in twee woorden willen samenvatten wat kernenergie betreft: Pas op". NCRV-verslaggever Cees Labeur kwam er rond voor uit er geen touw aan te kunnen vastknopen: „Een mooi lubberiaans antwoord, maar het is me helemaal niet duidelijk".
Zo gaat het zo vaak. ledere maandag krijgen kamerleden de letterlijke tekst onder ogen van de vraaggesprekken van premier Lubbers met radio- en tv-verslaggevers na afloop van de ministerraad. Ongecorrigeerd en wel. Het resultaat is er naar: kamerleden die die uitspraken van vrijdag op dinsdag tegen de premier willen gebruiken, gaan gegarandeerd de mist in, zo ondoorzichtig zijn ze. Commentaar van Lubbers: „Dan blijf ik in een moejenara en in consensussfeer".
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 september 1991
Reformatorisch Dagblad | 26 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 september 1991
Reformatorisch Dagblad | 26 Pagina's