''Vrienden van de stinkende roos'' houden van knoflook en stank

Theo Richel (37) is van beroep free-lance-journalist. Ik ontmoet hem aan boord van de hoogaars "Yerseice 36", een oude Zeeuwse vissersschuit. Daarmee doorkruist Richel op dit moment de Zeeuwse wateren in opdracht van de Regionale omroep Zeeland. Radio-reportages over onder meer de vervuiling van het Kanaal door Walcheren en „de klok van Arnemuiden" worden door hem verzorgd.

De bemanning aan boord blijkt niet op de hoogte van de nevenactiviteiten van Richel als voorzitter van "De stinkende roos". Wellicht heeft dat te maken met het feit dat de wind op de oude zeilboot de knoflookgeuren verdrijft. Want wie knoflook eet, stinkt. Dat is een ijzeren wet.

Theo Richel ligt daar echter niet wakker van, daar is hij het type niet voor. Zijn sociale vaardigheden zorgen er verder voor dat hij niet wegzakt in een knoflook-isolement. Bovendien verstaat hij de kunst van het relativeren. Bij voorbeeld over zijn knoflookvrienden: „Het is een bijzonder slag. Ze komen uit alle lagen van de bevolking, maar het zijn stuk voor stuk heel aardige mensen. Een deel is aanhanger van de natuurgeneeswijze. Zij denken dat knoflook de THEO RICHEL sleutel tot de eeuwige jeugd is. Zelf ben ik daar veel cynischer over. Ik moet eerst de bewijzen zien. Mijn motto is: Smul er maar van. Als het medisch iets doet, is dat mooi meegenomen".

Medicinale werking

Toch zijn er wel enkele belangrijke aanwijzingen dat knoflook een gunstige invloed heeft op de gezondheid. Zou zou het bij voorbeeld het cholesterolgehalte kunnen verlagen. Richel: „Dat klopt, maar dan moet je er wel minimaal 7 tot 28 tenen per dag van consumeren. Uit onderzoek aan de universiteiten van Wageningen en Maastricht blijkt namelijk dat voor een cholesterolverlaging een kwart tot een heel gram knoflook per kilogram lichaamsgewicht nodig is".

Over de manier waarop knoflook precies op hart- en bloedvaten inwerkt, tast men nog in het duister. Er zijn wel twintig bestanddelen van knoflook genoemd die een effect hebben op het cholesterolgehalte, de bloedstolling of het oplossen van eenmaal gevormde stolsels. Welke bestanddelen waarvoor verantwoordelijk zijn, is echter nog niet bekend. Op een vorig jaar gehouden knoflookcongres in de VS werd door artsen, toxicologen en biochemici de mogelijk heilzame werking van knoflook genoemd bij trombose, bloeddruk, bacteriële en schimmelinfecties en vergiftiging door zware metalen. Verder zou het het menselijk afweersysteem versterken en een anti-kankerwerking hebben. De werking van knoflook op het gebied van hart- en vaatziekten is echter het best onderbouwd. In "De Walm" wordt gewezen op onderzoek van de Duitse arts dr. Frank Mader onder 261 patiënten in dertig huisartsenpraktijken. Deze patiënten hadden een licht tot matig verhoogde bloeddruk en slikten daarvoor geen medicijnen. Eén groep uit deze patiënten kreeg 0,8 gram knoflookpoeder per dag, de droge rest van een forse knoflookteen. Het poeder was verpakt in een speciale ampul die het maagsap kon verduren. Een deel van de patiënten had echter toch in de gaten dat ze knoflook kregen. De andere groep kreeg een nep-ampul (placebo).

Na zestien weken was het cholesterolgehalte van de knoflookslikkers met een cholesterolgehalte boven de 5,5 met ongeveer 15 procent gezakt.

Een Indiase cardioloog, dr. A. Bordia, leidde een onderzoek onder ruim 400 patiënten die hun eerste hartinfarct overleefden. De helft gebruikte dagelijks 6 tot 10 gram knoflooksap, uitgeperst in koude melk. Zomers mocht de melk verwarmd worden, omdat veel mensen moeite hebben met zo'n grote portie'rauwe knoflook.

De placebogroep slikte capsules waar een zeer geringe hoeveelheid knoflook op gewreven was. Dit om onderzoekers en patiënten niet te laten weten waar ze mee bezig waren.

In de behandelde groep overleden elf mensen, tegen twintig in de placebogroep. In de knoflookgroep overleefden vijftien patiënten een nieuw hartinfarct, in de placebogroep overkwam dat 22 mensen. De gemiddelde bloeddruk in de knoflookgroep lag 10 procent lager dan in de placebogroep.

Knoflookpreparaten

In de knoflookpreparaten die grif over de toonbank gaan in reformzaken, supermarkten en wat dies meer zij, ziet Richel weinig perspectief. Ze zijn bovendien duur. In ons land wordt jaarlijks tussen de 25 en 30 miljoen gulden aan knoflookpreparaten omgezet. Marktleider is fabrikant Lichtwer met het merk Kwai. De dragees bevatten 0,1 gram knoflookpoeder.

Dan is er Knoflox. Pilletjes van knoflox bevatten slechts 0,005 gram • knoflookpoeder. Aan het therapeutisch effect van deze pillen met minimale hoeveelheid knoflook moet bij de aanbevolen dosering worden getwijfeld.

Pharmafood ten slotte distribueert knoflookcapsules van het merk Kyolic. Deze knoflook is gefermenteerd. Fabrikant Wakanuga claimt heilzame effecten. Grote onderzoeken met patiënten zijn er echter niet gedaan.

Naast de genoemde merken zijn er overigens nog talloze andere, die in ieder dit met elkaar gemeen hebben dat ze knoflook bevatten en tamelijk prijzig zijn. De prijzen lopen uiteen van ƒ 2,90 (Kruidvat) tot ƒ 34,50 (granulaat Pallas Athene) per maand.;

En dat terwijl het verwerken van twee teentjes knoflook in het eten per maand ongeveer 3 gulden kost.

Knoflookliefde

Dit soort serieuze informatie wordt in "De Walm" afgewisseld met lichtvoetiger nieuws. Zo wordt in het eerste nummer de liefde tot knoflook bezongen, maar komt ook de keerzijde openbaar:

„'t Is waar, die liefde eist haar tol

want Uw geur heeft, zwaar en vol,

mijn vriendenschaar doen slinken".

De echte knoflookminnaars nemen dit evenwel voor lief:

„Het zij zo! Vriend en vrouw ten spijt verkies ik dan, in eenzaamheid fors uit mijn bek te stinken". Omdat de vrouw van Richel en zijn twee dochters ook van knoflook houden, hoeft hij zijn liefde niet in het isolement te beleven. In zijn oude verbouwde boerderijtje in Kapelle op Zuid-Beveland kookt Richel vaak zelf, waarbij hij in een gemiddeld gerecht rustig een stuk of tien tenen knoflook verwerkt. (Meer dan 3,5 teen rauwe knoflook per dag mag je niet gebruiken, maar gekookt, gebakken en gedroogd is knoflook ongevaarlijk). Vrouw en dochters eten lekker mee, hoewel de laatsten ook wel eens patat of pannekoeken op het menu willen hebben. En dat zijn zaken die niet met knoflook vallen te combineren. Vindt ook Richel.

Grap

Hoe is hij ertoe gekomen zijn knoflookclub op te richten? „Ach, het is eigenlijk een uit de hand gelopen grap. In de Verenigde Staten bestaat er al jaren een soortgelijke club: "Lovers of the stinking rose". Ik ontdekte dat toen ik enkele artikelen over knoflook schreef. Toen ik onze knoflookclub had opgericht, kwamen er van alle kanten reacties en nu hebben we 250 leden.

Richel leidt de stichting alleen. „Aan democratie heb ik een hekel...". Ook het tijdschrift "De Walm" blijkt een geheel eigen project. „Ik schrijf de meeste artikelen, verzorg de lay-out, verwerk de teksten op de computer en breng het geheel ten slotte naar de drukker".

Richel noemt zijn knoflookhobby „een beetje geschift, maar toch ook erg leuk. Het aardige is: je kijkt met een heel rare bril naar de werkelijkheid. Alles bezie je vanuit knoflookperspectief en dat kan heel verrassend zijn".

Zo ontdekte een van de leden dat onder de rook van Berlijn het dorpje Knoblauch ligt. Een dergelijke ontdekking is vervolgens weer goed voor een reportage in het komende nummer van "De Walm".

Festival

Half september hoopt Richel zijn eerste Nederlandse knoflookfestival te organiseren in het ZeeuwsVlaamse plaatsje Saeftinge. „Een vriend van mij is daar schaapherder en hoedt de enige Nederlandse présalé-lammeren. Dat zijn lammeren die grazen op de zoute weiden van de schorren. De beweiding heeft geresulteerd in een heel bijzonder natuurgebied, dat zich uitstekend leent als ambiance voor het festival".

Richel wil het knoflookfestijn daarom beginnen met een wandeling over de schorren onder leiding van een ex-stroper. Het wordt zwaar werk, want er zal door de geulen moeten worden geploeterd. Maar na gedane arbeid zal het goed rusten worden, want de deelnemers wacht vervolgens een knoflook-ape

Knoflookaardappelen (6 - 8 personen)
Ingrediënten: 2,5 pond gebakken, aardappelen; 4 eetlepels zachte boter; 4 eetlepels fijngehakte peterselie;- 40 tenen knoflook; 4 eetlepels bloem; 2 dl melk; 3 tot 4 eetlepels slagroom; zout en witte peper naar smaak.

Pel de knoflook, of blancheer ze eerst en pel ze dan. Kook de knoflook zachtjes in boter in een afgedekte sauspan ongeveer 20 minuten of tot ze heel zacht is, maar niet bruin. Voeg de bloem toe en roer boven een lèag vuurtje ongeveer 2 minuten zonder dat het bruin wordt. Zet het vuur af, klop er kokende melk in en de kruiderij. Kook dit, al roerende, één minuut.

Wrijf de saus door een zeef of pureer met een mixer. Laat nog eens twee minuten doorsudderen. Het bovenstaande kan al vooruit gedaan worden.

Schil de aardappelen, snij ze in vieren en doe ze in kokend water met wat zout. Laat ze koken tot ze zacht zijn en stamp ze daarna fijn. Verwarm de puree opnieuw in een sauspan en roer met een spatel of lepel een paar minuten boven een laag vuurtje om het vocht te laten verdampen. Haal dan van het vuur, voeg de zachte boter beetje bij beetje toe. Voeg zout en peper naar smaak toe.

Meng vlak voor het serveren de hete knoflooksaus door de aardappelen. Voeg daarna lepel voor lepel de slagroom toe, maar laat de puree niet dunner worden. Voeg peterselie toe en breng dit alles met kruiden op smaak. Serveer met lamsvlees, varkensvlees, gans of sausijsjes. ritief van hele tenen in het zuur of in gember.

Het festival zal volgens Richel stijf staan van de knoflook en vooral ook tijdens het diner wordt het „walmen tot en met". Zelfs in de voor- en nagerechten wordt knoflook verwerkt. Op de menulijst staan bij voorbeeld: knoflookgeitekaas, knoflook-ijs met vruchtensaus („met een heerlijke, noten-achtige smaak") en geconfijte knoflook, gekookt in een suikerstroopje.

Het is de bedoeling dat tijdens het festival een live-verbinding met

Knoflooksoep
Ingrediënten: dl gepelde knoflookteentjes; 2 eetlepels boter; 4 eetlepels olijfolie; 8 dl kippebouillon, vers of uit een potje; 3 eierdooiers; 1 eetlepel verse, fijngehakte peterselie; 'h theelepel zout; 118 theelepel cayennepeper; wat geraspte nootmuskaat; 6 sneetjes stokbrood.

Pel de knoflookteentjes o blancheer ze eerst een minuut in kokend water. Smelt in een soeppan boven een zacht vuurtje 2 eetlepels boter met 1 lepel olijfolie. Doe hierin de knoflook en kook die ongeveer 15 minuten. Keer de knoflook steeds, zodat ze niet bruin wordt.

Schenk de kippebouillon erbij, zet het vuur hoger en breng aan de kook. Zet het deksel voor de helft op de pan en zet het vuur lager om de soep ongeveer 20 minuten te laten sudderen.

Mix in een smalle kom de eierdooiers, 2 a 3 minuten of totdat binding ontstaat. Voeg al mixend de resterende 3 eetlepels olijfolie, 1/2 eetlepel tegelijk, toe, totdat het een dikke mayonaise wordt. Mix nu voorzichtig 2 of 3 eetlepels van de soep in de mayonaise en doe daarna al roerende deze mixage terug in de rest van de soep. Verwarm het geheel tot bijna aan het kookpunt, doe dan de gehele inhoud van de soeppan, knoflook en al, in een zeef boven een soepterrine. Duw met de achterkant van een houten lepel de knoflook door de zeef in de soep en roer er zout, cayenne en nootmuskaat doorheen. Blijf roeren totdat de knoflookpuree en de soep geheel zijn gemengd. Schenk de soep in de borden over rondjes brood of toast en bestrooi met peterselie. New York tot stand komt, waar op dat moment een Amerikaans knoflook-festival aan de gang is. In een knoflookshop zullen alle wetenswaardigheden over knoflook te aanschouwen zijn. Richel verwacht op zijn feest zo'n 100 a 200 knoflookminnaars en veel journalisten. Als vakgenoot kent hij de weg naar publiciteit als geen ander. Het kan in september wel eens flink gaan stinken op de redacties... Stichting Vrienden van de stinkende roos, p/a Stationsstraat 43,4421 AK Kapelle

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen