Verdeeldheid Norwich is „droevig commentaar" op rijke erfenis

,.De kerkelijke verdeeldheid is hier groter dan in Nederland", zegt ouderling A. Hengstmengel van de (Free) Old Reformed Congregation in Mount Elgin, die overigens zelf ook een eigen verband in stand houdt. „In zo'n groot land zouden we als een klit aan elkaar moeten hangen, maar het tegendeel is waar. Het zijn' allemaal emigranten, allemaal doordouwers".

Het is soms moeilijk om door de bomen het bos te zien. In de regio Norwich zijn veel groepen ontstaan uit conflicten of onvrede met andere groepen. Zo zijn de plaatselijke oudgereformeerde gemeente en de gereformeerde gemeente in Nederland voortgekomen uit de gereformeerde gemeente in Norwich. De bekende punten van verschil in Nederland, al dan niet vermengd met persoonlijke factoren, speelden ook hier een rol.

De gereformeerde gemeente in Nederland dateert van 1977 en bestaat nu vooral uit emigranten uit eigen kring. Om het beeld van kerkelijk Norwich compleet te maken: in hetzelfde plaatsje bevinden zich ook nog de gereformeerde gemeente, met als predikant ds. J. Spaans, en ds. T. Meijer, predikant van Reformed Fellowship, een 'afdeling' van de Gereformeerde Bond, die zich aansloot bij het kerkverband van de Reformed Church of America (RCA). De groep bestaat uit zo'n veertig leden. Het betreft hier een tweede gereformeerdebondspost, naast die van ds. W. Meijer in Fort Macleod (Alberta).

Op de gemeente van ds. Spaans en de beide predikanten Meijer, alsmede die van ds. J. Roos in Chilliwack, kom ik later in een artikel terug.

Old Reformed

De Old Reformed Congregation in Salford, waar ouderling F. van Straalen de leiding heeft, is in 1966 geïnstitueerd en behoort tot het kerkverband van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland. De kerk is zeer Nederlands georiënteerd. Men houdt twee keer per zondag diensten in het Nederlands. Ds. A. D. Muilwijk uit Dordrecht komt hier regelmatig preken en de sacramenten bedienen. De gemeente telt zo'n kleine tweehonderd mensen.

Ouderling Van Straalen is ons dagblad („Ze noemen het hier het communistische dagblad") niet bepaald welgezind. Een eerder gemaakte afspraak kwam hij niet na, door gewoon weg te blijven. Aan een nieuwe afspraak had hij helemaal geen behoefte...

Preeklezen

Toen men in het begin van de jaren tachtig stapsgewijs het Engels wilde invoeren, was dat voor twee derde van de kerkeraad aanleiding om op te stappen. Hengstmengel, in 1981 geëmigreerd vanuit Tholen, was een van de grote tegenstanders daarvan. „Salford is altijd Nederlands geweest en het Engels werd nogal doorgedreven. De kerkeraad werd erdoor gesplitst. Er zat ook een principiële kant aan. Wij wilden contact met Nederland houden. Als we het Engels invoerden, zouden we deze band doorsnijden. Oud gereformeerden zijn eenvoudige mensen. Wij kenden het Engels niet. Bovendien waren wf ook niet gewoon om uit de Engelse Psalter-bundel te zingen".

Enkele gezinnen vroegen Hengstmengel om preek voor hen te lezen en zo onstond de (Free) Old Reformed Congregation, die nu bijeenkomsten houdt in een voormalig baptistisch kerkje in Mount Elgin.

Ds. Veldman

De gemeente werd in 1986 geïnstitueerd door ds. A. P. van der Meer. Het wekte hier en daar verwondering dat een predikant uit de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland een afsplitsing van zijn eigen verband institueerde. Maar „bij de Oud Gereformeerde Gemeenten kan veel", zegt Hengstmengel. De gemeente in Mount Elgin telt nu zo'n zestig leden.

Het werd een moeilijke tijd voor de gemeente van Hengstmengel, want wie moest de sacramenten bedienen? Er groeide contact met de Nederlandse hervormde predikant ds. K. Veldman, die in augustus 1989 het beroep naar deze gemeente aannam. De gemeente groeide in deze tijd door een groep belangstellenden uit de regio, die echter niet officieel lid werden. Dat gold overigens zelfs voor de predikant en zijn gezin.

Al gauw leidde de prediking tot onvrede in de gemeente. „Er waren diensten bij die geen oud gereformeerde dienst waren", zegt Hengstmengel. Het komt er op neer dat de prediking te 'ruim' was en het gevolg was dat ds. Veldman onder deze omstandigheden niet meer kon of wilde preken.

Na slechts enkele maanden Canada scheidde ds. Veldman zich -in november 1989- af van deze gemeente en ging hij bijeenkomsten beleggen in een boerenschuur. Zo'n dertig mensen verzamelen zich nu wekelijks onder de naam "Reformed Congregation", een soort vrije evangelisatie. Het is deze groep die aansluiting heeft gevraagd bij de RCA, een kerkverband waarmee de Gereformeerde Bond contact heeft.

De algemeen secretaris van de RCA, dr. Jonathan Gerstner, wil over het resultaat van dit pogen nog geen mededelingen doen. Hij zegt alleen dat de groep de gangbare procedure volgt voor eventuele aansluiting. Ds. Veldman is afgelopen juni door de Hervormde Kerk in Nederland weer beroepbaar gesteld en is daardoor mede beroepbaar in de RCA. Evenals ouderling Van Straalen wil ook hij onze krant niet te woord staan.

Ds. Joannides

In 1987 heeft zich in het plaatsje Norwich ook ds. T. Joannides gevestigd, een predikant die zich onttrok aan de Free Reformed Church, de zusterkerken van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland. In zijn gemeente in het (naburige) St. Thomas ontstond onvrede over zijn prediking, zodat hij in 1987 losgemaakt werd van de gemeente, op advies van de synode. Ds. Joannides zegt dat dit vanwege zijn leer was, maar de free reformed predikant C. Pronk wijst ook op het element van een zekere onbuigzaamheid. Daarbij speelde wellicht ook een rol dat de predikant, van Griekse afkomst, wat moeite had met de Nederlandse achtergrond van de Free Reformed Church.

Ds. Joannides heeft nu in een gehuurd dorpszaaltje zo'n zeven gezinnen onder zijn gehoor. Zijn samenkomst noemt hij de Orthodox Reformed Church. Verdeeldheid vindt hij op zich niet erg, „als je je maar' niet mengt in andermans kerken. We mogen verschillen, dat is van de Heere. We zijn allen in Christus, maar op verschillende wijzen, zoals in een familie nooit alle kinderen gelijk zijn". Hoe de toekomst van zijn groep zal zijn, weet hij niet. Als zijn groep „van de Heere is", zo zegt hij, zal het werk gezegend worden. Zo niet, dan zal ze tot ontbinding overgaan.

„Droevig commentaar"

Zeven Nederlands georiënteerde kerken en groepen uit de gereformeerde gezindte leiden binnen een straal van twintig kilometer om Norwich hun eigen bestaan. Dat vervult in elk geval een van de voorgangers zodanig met verdriet, dat hij die kerkelijke verdeeldheid betitelt met een' „droevig commentaar" op onze rijke erfenis uit Nederland. „We hebben veel waar we trots op kunnen zijn en zouden veel voor de mensen hier kunnen betekenen. Het blijkt maar al te zeer dat ieder zijn eigen kerkelijke richting heeft meegenomen".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen