Lianen tot sierlijke meubels gebogen

Rotan is een taaie, buigzame liaan van een tropische palmsoort, die voornamelijk in Indonesië groeit. Deze lianen kunnen bijzonder lang worden, wel tot tweehonderd meter. Voor gebruik worden ze gekapt, in stukken van ongeveer drie meter gesneden en op dikte en gaafheid gesorteerd. Alleen de gaafste exemplaren worden geselecteerd voor de meubelindustrie.
De kern van rotanlianen wordt ook benut voor de meubelindustrie. Door die kernen met messen te splijten, ontstaat het pitriet. Dit wordt gebruikt in combinatie met rotan, maar ook voorwerpen van alleen pitriet of meubelen van hout in combinatie met pitriet horen tot de mogelijkheden.
Bij rotan zijn ringvormige verdikkingen te zien. Deze "knopen", zoals ze worden genoemd, zijn de plaatsen waar zijscheuten zijn uitgegroeid. Worden de rotanstokken geschuurd om ze te ontdoen van die knopen, dan heet het materiaal manou. Meubels van manou zijn bijna altijd gekleurd, terwijl rotan meestal in z'n oorspronkelijke kleur wordt gelaten.

Kwaliteit
Bij 't Zoldertje in Putten, een winkel en groothandel in manou, pitrieten en rotan meubelen, is te zien wat de mogelijkheden zijn met die materialen. Volgens de heer J. Hoogebeen, directeur van 't Zoldertje, denken veel mensen dat het materiaal niet sterk is. „Ze menen dat het riet snel breekt. Maar het kan echt een flinke stoot hebben. Rotan van goede kwaliteit gaan minstens even lang mee als degelijk eikehout". Een rotan-interieur heeft meer te bieden dan een stoel en een lamp.
Volgens Hoogebeen denken veel mensen dat manou en rotan een beetje minderwaardig is. „Een rotan eethoek van vijf en een half duizend gulden vinden ze dan te duur. Maar voor dat geld hebben ze bij voorbeeld wèl een uittrekbare tafel en vijf jaar garantie op die eethoek. En voor een goede eiken eethoek betaal je net zo veel".
Rotan meubelen worden met de hand gemaakt. Dat kan zelfs niet machinaal, omdat de rotanstokken die als basismateriaal dienen, onderling te veel verschillen. De produktie is vrijwel geheel in buitenlandse handen. Veel meubels worden gemaakt in Indonesië en de Filippijnen. Zou dat in het Westen gebeuren, dan zouden de meubels onbetaalbaar zijn vanwege de hoge arbeidskosten.
Omdat de meubels met de hand worden gemaakt, kunnen ze worden aangepast naar de smaak van de koper. Hoogebeen: „Wij hebben nogal wat bejaardentehuizen als klant. Als daar nieuwe stoelen gekocht moeten worden, is het belangrijk dat de vorm goed is. Zien ze een mooi model, dan kunnen ze zeggen: de poten moeten vier centimeter langer, of de rug moet iets rechter. Dat is iets wat meestal bij massagoederen niet kan".

Romantisch
In de jaren zeventig waren donkerbruin gebeitste manou meubelen een rage. Begin jaren tachtig verdrong de witte trend de bruine meubels uit het interieur. Ook de manou meubelen veranderden en werden veel in witgelakte uitvoering aangeboden. Gecombineerd met witgelakte, rieten stoelen pasten ze helemaal in een romantische, beetje vrouwelijk aandoende woontrend.
Romantiek is nog steeds bij velen in zwang. „Lichte kleuren en glanzende stoffen hebben de grootste belangstelling", vertelt Hoogebeen. Een andere trend is de "koloniale stijl", met ongeverfde, pitrieten meubelen, bekleed met bloemetjesstof. Daarbij passen ook de landelijk aandoende meubels van geloogd grenen, blank of honingkleurig eiken.
Bij deze woonstijl raken meubels van manou enigszins op de achtergrond. De ouderwetse, dus ongeverfde, 'kraakstoel' daarentegen wordt helemaal in z'n oude glorie hersteld. Die past —evenals ongeverfde rieten mandjes en dergelijke accessoires— helemaal in het 'buitensfeertje' in huis.

Verfijnd
Op het gebied van rotan, manou en pitriet heeft zich de laatste jaren een verfijnde stijl ontwikkeld, die niets met nostalgie te maken, heeft. Toch is deze trend op een eigentijdse manier romantisch. In de vormgeving wordt veel aandacht besteed aan mooie ronde en sierlijke vormen.
De meubels, van stoelen, tafels en kasten tot complete slaapkamerinrichtingen, worden gelakt in allerlei kleuren. Zelfs de parelmoereffecten ontbreken niet. Veelgebruikte kleuren zijn lichtgroen, olijfgroen, zachtgrijs, lavendelgrijs en ivoorkleur en roze. De kleuren lijken vaak doorschijnend en bij sommige mpubels is dat, door een speciaal verfprocédé, ook inderdaad het geval.
Bij veel ontwerpen zien we gevlochten pitriet op zeer decoratieve manieren toegepast. Door bij voorbeeld het toepassen van brede en smalle 'repen' riet, die tijdens het vlechten in een bepaalde volgorde zijn gelegd, ontstaat er een soort golvend effect. Onder andere voor kastdeurfronten is daarvan gebruik gemaakt. Ook voor zittingen en leuningen van stoelen en voor tafelpoten zijn vaak fraai vlechtwerk en decoratieve windingen gebruikt.
„Het lijkt alsof de meubels door die windingen bij elkaar worden gehouden", vertelt Hoogebeen, „maar als je ze allemaal verwijdert, blijft de stoel of wat het dan ook is, gewoon staan. Alles is met schroeven en spijkertjes verbonden. Die zijn echter zo weggewerkt dat je heel goed moet kijken om ze te zien".
Een speciale plaats in het hierboven omschreven genre nemen meubels in waarbij het rotan- of manou-frame is beplakt met pitriet. Daardoor ontstaat een verfijnd ribbel-effect in de lengte, dat "laminé" genoemd wordt. Ook met behulp van gespleten rotan worden trouwens geribbelde, meestal naturelkleurige meubels gemaakt en ook die hebben een heel eigen gezicht.
Sommige van die meubels geven vaag de indruk van een oosterse sfeer, vooral als ze zwart gelakt zijn. Oosterse invloeden -zij het in afgezwakte vorm- winnen op het moment duidelijk aan populariteit. Bij deze woontrend is er voor manoumeubels met oosterse ontwerp-details een grote plaats ingeruimd. Ze worden dan onder andere gecombineerd met een oosters gedessineerd karpet en bij voorbeeld een Chinese lakkast of kamerscherm uit China.

Strak
Veel ontwerpers van moderne meubelen hebben zich laten inspireren door de bijzondere eigenschappen van pitriet en manou. Het meest opvallend bij de moderne designmeubelen, gemaakt van deze materialen, is dat ze er ondanks de gebogen en dus vaak ronde vormen, toch strak uitzien. Dat komt niet alleen door het gebruik van sprekende kleuren als zwart, donkerblauw, ijsblauw, okergeel, lila, en combinaties daarvan. Ook het feit dat naast pitriet en manou andere materialen worden gebruikt geeft een strak effect. Een manou bank met leren kussens of een bureaustoel met metalen frame en pitrieten zitting passen prima in een modern interieur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen