Han Lammers, de musicerende politicus
Men kan in de muziekwereld nu niet direct spreken van veel belangstelling uit de hoek van de politici. Toch zijn er hier en daar wel enkele te noemen die er meer dan gewone belangstelling voor hebben. Het is bekend dat bijv. prof. dr. Jelle Zijlstra een toegewijd amateur-organist is en ook graag concerten bezoekt terwijl een man als drs. Norbert Schmeltzer eveneens klassieke muziek zeer kan waarderen.
Op de voorgrond treden deze personen met hun muzikale gaven overigens niet. Dat doet in meerdere mate, zij het overigens wel op bescheiden wijze, Han Lammers wel. Ooit eens een omstreden wethouder van Amsterdam, daarna landdrost van Zuidelijk Flevoland en naar men mag aannemen de toekomstige burgemeester van Almere. We waren al jaren op de hoogte van de muzikale kwaliteiten van Han Lammers, aangezien hij lang geleden al eens in Elburg het orgel kwam bespelen. Nu hij echter binnenkort een grammofoonplaat gaat maken samen met de, overigens in het lichte genre van de muziek, bekende zangeres Liesbeth List, waarop een groot aantal psalmen in de berijming van 1773 zullen worden vastgelegd, was het reden deze organist-politicus uit te nodigen voor een gesprek.
Levensloop
Met iemand als Lammers is dat overigens niet zo moeilijk. Lammers die werd geboren in Amsterdam als zoon van een journalist, kwam in de oorlogsjaren in Aalten terecht en nam daar dé gelegenheid waar om bij de toenmalige organist van de Ned. Herv. Kerk, Sjoerd Mook, les te nemen. Een gelukkige bijkomstigheid was dat Feike Asma op gezette tijden in Aalten kwam concerteren. De toen nog jonge Han Lammers werd zeer geboeid door het spel van Asma. „Asma heeft mij als het ware bij het orgel gebracht", zegt Lammers. Het sprak dus vanzelf dat hij zijn orgellessen voort zou zetten zodra hij daartoe in de gelegenheid zou zijn. Toen Lammers na zijn gymnasiumopleiding in Den Haag als journalist werkzaam was bij het ANP nam hij tevens orgellessen bij Adriaan Engels en mocht hij studeren bij Jan Schmitz van wie hij veel improvisatiekunsten heeft afgekeken. Ook de bekende musicus Henk Borken heeft een steentje bijgedragen tot de muzikale vorming van Lammers.
Na Den Haag werd Amsterdam zijn woonplaats. Aangezien Han Lammers naast de muziek zich ook zeer aangetrokken voelde tot de politiek, werd hij spoedig kandidaat voor de gemeenteraad namens de PvdA. Hij werd niet alleen tot gemeenteraadslid gekozen doch werd meteen wethouder.
In Amsterdam kreeg hij spoedig contact met organist-dirigent Simon C. Jansen, destijds organist van de Westerkerk. Nog steeds spreekt Lammers met groot respect over wijlen de rasmusicus Simon C. Jansen. Toen hij als wethouder geconfronteerd werd met diverse rellen in de hoofdstad, vanwege het feit dat hij plannen om de metro te bouwen doorzette, ondervond Lammers veel steun, doordat hij op het Westerkerkorgel kon studeren en af en toe voor Simon C. Jansen in mocht vallen. Vaak was hij 's middaas te vinden achter het orgel van de Grote- of St. Laurenskerk in Alkmaar. „Een heerlijk orgel", aldus Lammers. „Hier kon ik mij helemaal uitleven in het improviseren op de vele schone psalmmelodieën, onovertroffen schoonheden. Al is het improviseren hem als het ware met de paplepel ingegoten („bij voorkeur symfonische muziek"), toch speelt Lammers ook graag echte orgelliteratuur, bij voorkeur werken van Buxtehude en tijdgenoten. Ook in het buitenland gaf Lammers concerten, o.a. in de Parochiekerk van Mallorca. „Het is ongelooflijk hoeveel mensen er daar naar een orgelconcert komen. Je kunt daar de mensen boeien met werken van Jan Pieterszoon Sweelinck en Joh. Seb. Bach. Het liefste speel ik echter kerkdiensten, waarbij ik voorop wil stellen dat de organist zich terdege bewust moet zijn van wat hij speelt. Volgens mij leven predikanten en organisten te ver van elkaar. Beiden hebben ze een taak in de eredienst en derhalve dient er goed overleg te zijn. Ik lees daarom ook altijd de teksten van de te zingen liederen goed door. Men moet weten wat er staat."
Gereformeerd
Ondanks dat Han Lammers van huis uit Gereformeerd is en daarna bij de Partij van de Arbeid is terecht gekomen, heeft hij nooit met kerk en Godsdienst gebroken. Als belangrijkste functie van de kerk vindt hij dat de Lof van de Schepper moet worden gezongen. Lammers is van oordeel dat een organist allereerst goed moet kunnen improviseren. „Het is mij eens overkomen dat ik in Zwolle een dienst zou spelen in de Grote kerk. 's Zaterdags daarvoor kreeg ik het bekende „briefje" en toen bleek dat de betreffende predikant alleen diverse verzen uit Psalm 89 zou laten zingen. Ik dacht, ze zullen mij niet krijgen en heb de gehele dag verder niets anders gedaan dan schetsen van voorspelen maken voor deze Psalm. Op deze wijze wist ik bij elk vers weer een ander voorspel te geven."
Met Han Lammers praten is een zeer genoeglijke bezigheid, naar hem luisteren als hij speelt en improviseert is een zeer boeiende aangelegenheid.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 december 1983
Reformatorisch Dagblad | 30 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 december 1983
Reformatorisch Dagblad | 30 Pagina's