„START" VAN START

Staande voor Memorial Hall op de nationale Amerikaanse begraafplaats Arlington bij Washington kondigde Ronald Reagan maandag aan dat de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie op 29 juni „open officiële gesprekken zullen beginnen omtrent de beperking en vermindering van strategische nucleaire wapens". Tegelijkertijd verscheen ook een drieregelige zin bij TASS op het telexnet, waarin dezelfde aankondiging gedaan werd.

Reeds acht maanden werd door de ambassadeurs van beide landen veel „voorafwerk" gedaan. Betekent de aankondiging door beide zijden in dezelfde bewoordingen, dat we in de toekomst met een overeenstemming rekenen kunnen? Zover zijn we nog lang niet. Het is, nog een open vraag of beide zijden wel zo overtuigd zijn van de noodzaak en de mogelijkheid dat er een Salt-III, dat nu voortaan Start heet, tot stand kan komen. Het vervangen van de L in Salt, „limitation" door de R in Start, „reduction" maakt duidelijk, dat het niet alleen meer om beperking van die afschuwelijke wapens gaat, maar ook om vermindering.

De voorstellen van Reagan behelzen twee hoofdstukken. In de eerste plaats wil hij met de Sovjet-Unie tot overeenstemming komen over een gelijk aantal intercontinentale raketten met nucleaire springlading. Daarna wil hij de omvang en de kracht van de nucleaire ladingen met de Sovjet-Unie in evenwicht brengen. Lukt hem dat, dan wordt dit bereikt doordat de Sovjet-Unie meer zware raketten naar de schroothoop moet brengen dan het geval met de Verenigde Staten is.

Zoals te verwachten was, heeft Brezjnjev zich fel tegen de voorstellen, die Reagan op tafel wil leggen en die hij begin mei annonceerde, gekeerd. Op het Komsomol-congres in Moskou dat in mei gehouden werd wees hij die voorstellen als „eenzijdig, onwerkelijk en misschien ook oneerlijk" fel af. Hij wees echter niet het voorstel van Reagan om met elkaar aan tafel te gaan zitten af. Integendeel, hij kwam met een tegenvoorstel: „Laten we eerst de aantallen raketten bevriezen en hun modernisering tot het uiterste beperken, dan kunnen we overleggen".

Het is duidelijk, dat in dat geval de voorsprong van de Sovjet-Unie behouden blijft en de gesprekken slechts zullen bereiken, dat het verbroken evenwicht op een lager niveau gehandhaafd blijft. Eerlijkheidshalve moet hierbij vermeld worden dat niet alleen de Sovjet-Unie van mening is, dat er geen ovenwicht bestaat. In Amerika zijn ook deskundigen, die met de cijfers in de hand de ontkenning van het ovenwicht trachten te bewijzen.

Het fundamentele verschil van de benadering door Reagan ten aanzien van de pogingen door Carter in het verleden aangewend, het verschil van Start ten aanzien van het nooit door Amerika geratificeerde Salt-II ligt in het feit, dat Reagan zijn benadering baseert op de destructieve kracht van de nucleaire wapens en niet meer op het aantal, hun gewicht en andere bijkomende factoren. Het is duidelijk, dat een dergelijke benadering een omvangrijke zaak is. Dat geeft het geheel een langdurig karakter.

De vraag is of Reagan daar nog de tijd voor heeft. Want ook in de Verenigde Staten wordt de roep van de z.g. vredesbewegingen om bevriezing, precies wat Brezjnjev wil, steeds sterker.

Ondanks het feit, dat beiden elkaars voorstellen afwijzen, zullen nu toch de gesprekken beginnen. Want dat voorstel heeft Brezjnjev niet kunnen afwijzen, ook niet willen afwijzen, want hij heeft nog geen antwoord op de vraag of de nu in Amerika ontstane vredesbewegingen zo sterk zullen worden, dat ze de NAVO zullen kunnen breken. In het geval van de oorlog met Vietnam is dat gelukt. Omvangrijke volksbewegingen dwongen de oorlog met Vietnam te beëindigen.

Zullen dezelfde bewegingen de Amerikanen dwingen de NAVO te verlaten? Dan zou Reagan ondertussen vervangen kunnen zijn door Kennedy en heeft het Westen nog slechts te accepteren wat Moskou door de vredesbewegingen haar voorschrijft.

De vredesbewegingen gaan een drukke tijd tegemoet

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen