Vijfheerenlanden in beslissend stadium ruilverkaveling

Eigenlijk is het steeds weer een unieke zaak: het al dan niet doorgaan van een ruilverkaveling hangt af van de bevolking zelf, terwijl bij vele andere belangrijke zaken zoals de aanleg van een rijksweg of het uitbouwen van een dorp tot een stad de mening van de burgerij niet of nauwelijks wordt gehoord. „Daarom is bet belangrijk dat iedereen, of hij nu voor of tegen is, toch gaat stemmen. Dat is men moreel verplicht", aldus de secretaris van de ruilverkavelingscommissie, ir. H. R. M. Mentink, die er nog eens op wijst dat bij velen het misverstand leeft dat thuisblijven voorstemmen betekent. „Dat is al jaren geleden afgeschaft bij ruilverkavelingen".

De ruilverkaveling — bij de voorbereidingscommissie spreekt men liever van een landinrichtingsplan — zal ingrijpende gevolgen hebben voor het uiterlijk van de Vijfheerenlanden. Gevolgen die, zo moet worden toegegeven, toch wel vroeg of laat hun beslag zouden hebben gekregen. Verbeteringen van wegen- en waterlopen zijn nu eenmaal niet alleen afhankelijk van een ruilverkaveling. Het bijzondere is dat nu zoveel zaken tegelijk zullen worden aangepakt.

Verval

Over een periode van tien jaar zal 116 miljoen gulden worden geïnvesteerd in een grondige opknapbeurt van het ruim 12.000 hectare tellende landschap van de Vijfheerenlanden. Ben landschap dat op de buitenstaander bijzonder pittoresk en waardevol overkomt, maar dat bij nader inzien op vele plaatsen in verval is geraakt. Duurt de uitvoering naar verwachting zo'n jaar of tien, ook de voorbereiding van de plannen heeft een decennium in beslag genomen. Over de inhoud van de rullverkavellngsplannen hebben wij in het voorjaar van 1979 al uitvoerig bericht. De voornaamste elementen van dit plan omvatten de grondruil, het inrichten van de beheersgebieden en de reservaten, boerderijverhuizing en natuurverbeteringen.

Wijzigingen
Het plan is door GS van Zuid-Holland van 26 april tot 26 mei 1979 ter visie gelegd. Over de 130 ingediende bezwaren zijn inmiddels door het provinciaal bestuur besluiten genomen. In totaal heeft de bezwarenbehandeling geleid tot een twintigtal merendeels kleine wijzigingen. De kaarten met de wijzigingen liggen ter inzage op alle gemeentehuizen in het gebied: Vianen, Hagestein, Everdingen. Lexmond. Hei- en Boeicop, Meerkerk, Schoonrewoerd, Nieuwland, Leerbroek, Leerdam, Arkel, Heukelimi en Kedichem.

Hoewel voor de direct betrokkenen zelfs de kleinste wijziging van belang is, zijn volgens ir. Mentink vooral de veranderingen van enkele wegverbeteringen essentieel. Het betreft hier een wijziging van de blokgrens nabij de gemeente Leerdam ten behoeve van het daar aan te leggen industrieterrein, het openbaarmaken van een gedeelte van de dijk langs het Merwedekanaal en het handhaven van de Kruisweg-Seelenweg als plattelandswegen.

Gevolgen

Wat zijn nu de belangrijkste gevolgen van de ruilverkaveling?

• De Vijfheerenlanden krijgen een groot aantal verspreid liggende reservaatsgebieden met in totaal een oppervlakte van 516 hectare.

• Er worden 520 hectare aangewezen als beheersgebied.

• Het waterpeil in de polder wordt verlaagd.

• Er zullen vele nieuwe beplantingen verrijzen.

• Een aantal boerderijen moet verplaatst worden.

• Vele wegen zullen worden verbeterd of geheel vernieuwd.

Beheersgebied

Een veel besproken onderwerp in de regio zijn de beheersgebieden. Deze gronden blijven eigendom van een aantal boeren die bereid zijn hierop een aangepaste bedrijfsvoering uit te oefenen. Via een beheersovereenkomst krijgen de boeren hiervoor een vergoeding. De overeenkomsten, die steeds in het vage waren gebleven, zijn nu door de ruilverkavelingscommissie uitgewerkt. Aan de bezwaren van velen tegen de wegenverbeteringen die later worden gedetailleerd, is door GS enigszins tegemoet gekomen. Zodra bekend wordt hoe de weg precies zal lopen moeten de bewoners in de gelegenheid worden gesteld via een zogenaamd praatplan inspraak te krijgen. Het definitieve plan moet worden getoetst aan het geldende bestemmingsplan van de gemeenten.

De bestemming van het Huibertgebied voor de „opvang" van verplaatste boerderijen blijft gehandhaafd. Over de onrust die is ontstaan over de mogelijke gevolgen van een peilverlaging voor de fundering van woningen is ir. Mentink duidelijk: „Wij vonden het zo'n normale zaak dat voorzieningen worden getroffen om dat te voorkomen, dat wij daarover nauwelijks voorlichting hebben verstrekt. Er zal voor worden gezorgd dat in de buurt van de bebouwing het waterpeil niet verandert".

Volgens hem zal het aantal boeren door de ruilverkaveling niet afnemen. Er wordt door de Stichting Beheer Landbouwgronden slechts grond opgekocht van boeren die vrijwillig stoppen. Een ieder behoudt het recht om door te gaan.

Kosten

Wel komt een deel van de lasten op de schouders van de grondeigenaren, die tenslotte ook profijt hebben van de uitvoering van de plannen. Gemiddeld — men betaalt naarmate men er nut van heeft — zal over een periode van 26 jaar ƒ 137,- per hectare Oaarlijks) moeten worden opgebracht. Pas na de uitvoering van de ruilverkaveling wordt dit bedrag ingevoerd.

Voor hen die nog vragen hebben over de plannen zullen de komende twee weken nog een aantal zitdagen worden georganiseerd. De tijdstippen zijn vermeld in een laatste ruilverkavelingskrant die onder de 3600 stemgerechtigden wordt verspreid.

Ir. Mentink verwacht niet dat het ruilverkavelingsplan op 24 januari zal worden afgestemd. „Ook zonder ruilverkaveling gaan de ontwikkelingen verder. Neem bijvoorbeeld de sterk verouderde gemalen in de Vijfheerenlanden die vervangen moeten worden. Als dat via het waterschap gebeurt, is de subsidiëring veel minder aantrekkelijk en moet de burger ook via de waterschapslasten meebetalen. Hetzelfde geldt voor de wegen, terwijl de reservaats- en beheersgebieden er zonder ruilverkaveling toch ook moeten komen. Dat is door de overheid vastgesteld. Nee, ik denk wanneer een ieder alles op een rijtje zet dat de baten ruim tegen de kosten zullen opwegen".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen