Palestynse Arabieren sleutel tot de vrede

Meer dan elders in de wereld groeiden plaatselijke kwesties uit tot regionsile, en regionale weer tot internationale kwesties. Zo is het verband tussen olie en Palestijnen thans een gemeenplaats.

De Palestijnse beweging, die in tegenspoed alleen maar aan kracht leek te winnen, werd het centrale thema van de Arabische politiek in de jaren zeventig en oefende een groeiende druk uit op Israël toen het land in 1978 zijn dertigste verjaardag vierde.

Egypte ondertekende een vredesverdrag met de Joodse staat, waarmee het risico van een nieuwe grote oorlog tijdelijk verminderd werd. Het plaatselijk terrorisme en de regionale geschillen duren echter voort en maken het Midden-Oosten een van de meest kwetsbare gebieden in de wereld.

Sjah vreg

De sjah van Perzië, die dank zij het Westen jarenlang op zijn pauwetroon kon blijven zitten, werd zijn land uitgejaagd door een algemene opstand tegen de onderdrukking door zijn bewind, zijn enorme rijkdommen, de corruptie in de regering en de gehaaste programma's om de Iraanse samenleving ten koste van geheiligde tradities te moderniseren. Onder aanvoering van een compromisloze en actieve moslemgeesteUjkheid keurden de Iranezen met een overweldigende meerderheid de transformatie goed van het monarchale land in een islamitische republiek, maar hebben te kampen gekregen met de bittere desillusie van de minderheden in het land.

De Iraanse overwinning was een sterke aanmoediging voor islamitische fundamentalisten over de gehele wereld terwijl de naburige Arabische regeringen broeden op de lessen die ze uit de gebeurtenissen in Iran hebben kimnen trekken. De gevolgen van de Iraanse revolutie die op de drempel van de jaren tachtig bij haar eerste verjaardag nog steeds niet is uitgewoed, blijven onzeker.

Het staat nog te bezien hoe de linkse en liberale elementen in de Iraanse samenleving uiteindelijk zullen reageren op de islamitische verschansing. Voor het moment gaan zij nog verloren in het algemene tumult.

Oorlog in Libanon

In het midden van de jaren zeventig brak in Libanon, de speelplaats en makelaar van de Arabische wereld, een oorlog uit waarvan de verwoestende sporen nog steeds niet zijn uitgewist. Het conflict was weer een ander sjrmptoom van de algehele malaise in het Midden-Oosten en veel Libanezen zijn er nu nog steeds van overtuigd dat de rol van externe krachten aantoont dat de Libanese kwestie ten onrechte als burgeroorlog werd aangeduid en meer aandacht van de buitenwereld verdient.

Voor de geïndustrialiseerde wereld was de meest onaangenaine ontwikkeling in het Midden-Oosten het Arabische olieembargo tegen het Westen tijdens de oorlog van 1973, en de stijgende prijs van benzine. De olieprijzen stegen in tien jaar met 7Ö0 procent terwijl dorstige consumenten als de Verenigde Staten, Europa en Japan steeds afhankelijker werden van buitenlandse energiebronnen. De pri|]s van olie zal in de Jaren tachtlgr zonder tw^fel blijven stygreo» De Amerikaanse velUgrheldsdlenst, de CIA, heeft grezegrd dat de SoyJet-tJnle zich In het begrin van de Jaren tachtig: wellicht tot het IVIldden-Oosten zal moeten wenden voor olie, waarmee het gebied een grotere rivaliteit tussen de supermachten — of samenwerking: — te wachten staat.

Thuisland

De jaren zeventig lieten zien hoe de geïndustrialiseerde landen sommige landen probeerden te paaien die 30 jaar geleden nog onder Europese koloniale overheersing stonden. Na de controle op hun eigen bronnen in handen te hebben gekregen, richtten de Arabische landen zich op de handhaving van him stabiliteit terwijl hun buitenlandse politiek vrijwel uitsluitend bepaald werd door de kwestie Israël. BEIROET — De Libanese hoofdstad Beiroet, eens zenuwcentrum van handel en verkeer in het Nabije Oosten veranderde in een troosteloos getto waarin uit Jordanië verdreven Palestijnse Arabieren strijd voerden met Libanezen en waarbij de christelijke strijders zich fel verweerden. CAIRO Straatbeeld in de Egyptische hoofdstad Cairo. In de afgelopen tien jaar kwam het tot een breuk tussen Egypte en de Sovjet-Unie en werd het land onder president Sadat steeds meer in het westerse kamp gedreven.

Het geroep om de vemietig:ing van de staat Israël liep in de jaren zeventig uit op de eis tot teruggave van het land dat bij de laatste twee oorlogen veroverd was. De meeste Palestijnen waren bereid om zelfs met minder genoegen te nemen: een thuisland op het gebied dat Israël in 1967 op Jordanië veroverd had. Israël gaf echter niet toe, voornamelijk omdat ze de Arabieren in het algemeen niet vertrouwen en de PLO in het bijzonder. De kwestie Israël en de overleving vaji een Arabisch bewind zijn zaken die nauw verweven zijn. Israël voorzag in een overvloedige rechtvaardiging voor de opgelopen defensiebegrotingen zodat de regimes voornamelijk op wapens steunden. Opgesloten in een traditie van antiIsraëlische retoriek meenden slechts weinig Arabische leiders dat zij het zich konden veroorloven om zich gematigd uit te laten en namen hun politieke vleugels aan het thuisfront in bescherming.

Overleven

Iedere staat houdt zich bezig met overleving en met zijn eigen versterking, aldus Elie Salem, hoogleraar in de politicologie aan de Amerikaanse universiteit van Beiroet. „Ze moeten veel doen om een geciviliseerd leven te handhaven in him landen. Ze hebben minder tijd voor ideologieën en ze weten dat ze goederen en diensten moeten bieden aan hun volk en ook nog de vrede bewaren".

Deze wens van stabiliteit bracht de Egyptische president Anwar Sadat, wiens land het meest te lijden had gehad onder de Arabisch-Israëlische oorlogen, ertoe om vrede te sluiten met een land dat bewapend werd door het Westen en vastbesloten was te overleven.

Israël, dat geplaagd wordt door een jaarlijkse inflatie van 100 tot 200 procent en een voortdurende tweespalt tussen wereldlijke en religieuze eisen, kwam erachter dat de traditionele steun uit het Westen enigszins afnam toen het land totaal weigerachtig bleef om de deur naar de Palestijnen te openen. De coalitierege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen