Karmal, de beschermeling en zetbaas van het Kremlin

Een diplomaat in New Delhi, die goed op de hoogte is van de Afghaanse politieke situatie, verklaarde echter te verwachten dat Karmal een minder starre houding zal aannemen tegenover de wensen van minderheden en religieuze groeperingen dan Amin, wiens hervormingen met harde hand werden doorgevoerd.

Karmal. de zoon van een leger-generaal, is de oprichter van de Ünkse Partsjan (vlagl partij, die zirh Ijiter. vuor de staatsgreep van 1978, aansloot bij Amins Chalq (massa) partij. Hij was gedurende twee maanden vicepresident en vice-premier onder wijlen president Nur Mohammed Taraki. die hem in juli 1978 als ambassadeur naar Tsjechoslowakije stuurde.

Asiel

P^nkele weken later kregen Karmal en imdere ambassadeurs die tot de Partsjan groep behoorden, opdracht naar Afghanistan terug te keren, kennelijk om daar gearresteerd en berecht te w-orden, aldus diplomatieke zegslieden, die er op wezen dat geen van hen naar Kaboel terugkeerde. Karmal kreeg asiel in Tsjechoslowakije.

Uit dit samengaan van partijen ontstond de ondergrondse Democratische Chalci partij, een pro-Moskouse marxistisch-leninistische beweging. Amin, die de militaire commissaris van de partij was, wist de steun van belangrijke figuren in de strijdkrachten te verkrijgen.

Toen Daoud in april 1978 Taraki. Karmal. Amin en andere leiders van de Chalq liet arresteren omdat zij tegen de moord op een partijfunctionari.~ hadden geprotesteerd, pleegden t'halq aanhangers binnen het leger een geslaagde staatsgreep.

Zuiveringen

Het bewind van Taraki werd gekenmerkt door talloze zuiveringen. Onder de eerste slachtoffers van deze maatregelen waren de Partsjan-leiders zoals Karmal die als ambassadeur naar het buitenland werden gestuurd en toen plotseling naar Afghanistan moesten terugkeren om als verraders van de ,,Revolutie van April" terecht staan.

Geen van hen keerde naar Afghanistan terug. Zij gaven er alleen voorkeur aan in Oost-Europa in ballingschap te leven, waar de Russen hen beschouwen als mogelijke vervangers van het bewind in Kaboel, dat door zijn massale arrestaties, zijn slecht uitgevoerde hen'ormingen en zijn hardhandige optreden tegen de Islamitische opstandelingen al spoedig zeer irapopulair werd.

Volgens de diplomatieke zegslieden in New Delhi was Karmal een van degenen die in september aanwezig was bij een bespreking tussen Taraki en de Russische president Leonid I. Brezjnew. Die bespreking vond plaats kort voordat Taraki in Kaboel werd doodgeschoten en verviuigen door .Amin.

De diplomaten achtten het niet uit gesloten dat de Russen in het onderhoud met Taraki hun goedkeuring hadden gegeven voor een plan om Amin - die op dat moment nog premier was, maar in werkelijkheid al meer macht had dan Taraki - van het toneel te laten verdwijnen. Dit plan zou zijn mislukt doordat Amin zijn tegenmaatregelen nam. Een van de eerste dingen die Amin in zijn nieuwe functie van president deed, was om vervanging van de Russische ambas.sadeur Aleksandr Poezanow vragen.

Een diplomaat die Karmal kende, beschreef hem als een ongeveer 50 jaar oude vrijgezel, die al lang voor Amin en Taraki een overtuigd marxist was. Karmal, die als lid van het kortstondige Afghaanse parlement, de Wolesi -Jirgah, geen blad voor zijn mond nam en duidelijk voor zijn linkse opvattingen uitkwam, raakte in 1966 betrokken bij een vechtpartij in de volksvergadering, die hem in het ziekenhuis deed belanden.

Karmals Partsjan partij was de enige mar.\istische groepering in Afghanistan die in 1973 het afzetten van koning Zahir Shah door president Moliammcd Daoud steunde. Toen Daoud in 1977 e(^hter alle politieke partijen verbood, sloot de Partsjan partij zich aan bij de groepering van Taraki.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen