Jeugdvandalisme neemt sterk toe

Wanneer we nog eens terugblikken over het bijna voorbij gegane jaar zien we dat ook op dit terrein weer veel heeft plaatsgevonden. Een ieder hoeft maar zijn ogen goed de kost te geven. Overal vinden we sporen van een toenemende agressiviteit, die gepaard gaat met het vernielen van meestal openbare eigendommen. Doelwit zijn vuilcontainers, lantaarnpalen, wachthokjes bij een bushalte, plantsoenen, enzovoort. In de steden moeten club- en buurthuizen het vaak ontgelden.
Het vernielen van bepaalde objecten gebeurt vrijwel altijd in groepsverband. Een uitschieter in 1979 vormden de vernielingen die grote groepen jongeren uit Rotterdam, Dordrecht en omgeving aanrichtten in Puttershoek als ze op zaterdagavond uit een discotheek met de bus naar huis gingen. Op de route naar de bushalte werd een kennelijk aangewakkerde agressiviteit botgevierd. Zelfs werd eenmaal een bus zwaar beschadigd.

Incident

Een toch wel bijzondere vorm van agressiviteit die niet zozeer ontaardde in vernielingen waren de massale vechtpartijen tussen jongeren uit Delft, Rijswijk en Den Haag. Een betrekkelijk klein incident was de aanleiding tot allerlei haatgevoelens. Het groeide tenslotte uit tot complete veldslagen waarbij niemand werd ontzien en men elkaar kilometers lang achtervolgde.
Het zijn zomaar een paar in de publiciteit gekomen voorbeelden van zinloze vernielzucht en agressiviteit in het afgelopen jaar. Wanneer we 1979 nog eens in vogelvlucht onder de loep nemen, springen vooral die gemeenten eruit waar de verveling hoogtij viert. Voer voor psychologen is daarom bijvoorbeeld de nieuwe „city" Lelystad, waaraan we ook in onze krant aandacht hebben besteed. Het blijkt dat met name het vandalisme en de criminaliteit onder de jeugd in Lelystad in sterkere, mate voorkomen dan elders. Ook jongeren uit de Gereformeerde gezindte blijven daarvoor niet gespaard.

Verveling

Verveling, er wordt wel populair gesproken van „het grote balen van de zeventiger jaren", lijkt een belangrijke oorzaak. Het zijn vaak werkloze jongeren uit grote, betonnen stadswijken die direct betrokken worden bij groepen die' zich op straat uitleven.
De „balende" jeugd zonder toekomstperspectief leeft zich niet alleen uit in vernielzucht. Het lijkt erop dat de tijd van actiegroepen die gewapend met spandoeken hun gevoelens kenbaar maakten, voorbij is. De vreedzame betogingen hebben plaats gemaakt voor een soms niets ontziend optreden. Nederland is de laatste jaren geconfronteerd met terroristisch optreden. Terroristen die, hoewel ze door een ideaal gedreven lijken, er toch ook blijk van gaven „het niet meer te zien zitten".
In dit verband moet ook het optreden van kleine fascistische splintergroepen, die zich de laatste maanden hebben geroerd, worden genoemd. Hoewel hun optreden is overdreven dóór de diverse media moet niet worden onderschat datzij wel eens symptomatisch kunnen zijn voor een grotere groep Nederlanders die allerlei gevoelens van onbehagen botviert op de vele buitenlanders. Ook deze groepjes bestaan weer uit (vaak werkloze) jongeren voor wie de huidige maatschappij geen mogelijkheden biedt.

Spijbelen

Van dit uitstapje terug naar het vandalisme. Onlangs verscheen een opmerkelijk rapport over het bewust wegblijven van kinderen op de lagere school. De onderzoekers toonden daarin aan dat de jonge spijbelaartjes voor een groot gedeelte zouden uitgroeien tot de latere vadalen en criminelen. Er werd gewezen op het onrustbarende schoolverzuim.
Opvallend is dat geen van de deskundigen een sluitend antwoord weet te geven op het probleem. In brede lagen van de bevolking is jarenlang gestreden voor een mondig maken van de mens en een vrije opvoeding waarbij de jongeren zelf een keuze moeten maken. Nu de jeugd zelf die keuze maakt weet men geen oplossingen te vinden voor de soms daaruit voortvloeiende problemen.

Ontmoedigd

In een rapport van een commissie die in Amsterdam het probleem van het jeugdvandalisme heeft onderzocht, schrijven de samenstellers dan ook ietwat ontmoedigd: „Het is niet mogelijk om de oplossing te geven voor het jeugdvandalisme omdat een te grote verscheidenheid van factoren een rol speelt". En vervolgens vertelt men weinig nieuws als in het rapport wordt geconstateerd dat de achtergrond van vandalisme vaak verveling, sensatiezucht en de wens te imponeren is. Het kan volgens de commissie ook een signaal zijn van een meer fundamenteel ongenoegen over de situatie waarin men verkeert. „Vaak zijn de jongeren die zich aan vernielingen schuldig maken weinig geschoold, hebben daardoor vervelend werk of zijn werkloos. Ze zitten in een vrij uitzichtloze situatie, die doorgaans alleen ontsnappingsmogelijkheden biedt in dit soort activiteiten", zo staat in het rapport. De commissie vermeldt ook geen cijfers over schade als gevolg van vandalisme.

Ontkerstening

De verveling duikt steeds weer op als belangrijkste oorzaak. Onzes inziens is echter van veel meer belang, het feit dat de jeugd wordt losgeweekt uit wat niet-christenen de „traditionele gezagspatronen" noemen. De ontkerstening die zich alom in ons land openbaart, en die het gevolg is van onze val in Adam, is in feite de diepste oorzaak, ook van het jeugdvandalisme.
Vooral de welvaart na de Tweede Wereldoorlog en de opkomst van de techniek hebben het openlijk vaarwel zeggen van God en Zijn geboden in de hand gewerkt.
In diezelfde periode is ook het gezin, uit Bijbels oogpunt bezien, op de helling gegaan. Traditionele rolpatronen moesten verdwijnen en gezag was overbodig.
Nu — in de jaren zeventig — blijken des te schrijnender de gevolgen. Onder meer door de teruglopende welvaart vallen vele jongeren in een vacuüm. De Bijbel bestaat vaak niet eens meer en ook het gezin is geen toevluchtsoord.
Met een dergelijke beschouwing moeten we oppassen de problemen niet al te gemakkelijk af te doen met schuldigen aan te wijzen en stelling te nemen. In de eerste plaats ligt de schuld bij onszelf. 
Daarbij werken werkloosheid en sensatiezucht uiteraard ook het vandalisme in de hand. De drang om te vernielen wordt nog eens versterkt door allerlei films en tv-uitzendingen waarin geweld de boventoon voert.

Gemakkelijk

De maatschappij is in een draaikolk verzeild geraakt. Deze problemen gaan de deur van de Gereformeerde Gezindte niet voorbij. Daar kampen ook vele jongeren, die door hun werk, school en vrije tijd direct bij alle veranderingen zijn betrokken, met problemen zoals verkeerde vrijetijdsbesteding, alcoholisme en druggebruik. Hoewel het vandalisme, dat vaak een eerste stap op weg naar de criminaliteit is, tot nu toe beperkt lijkt tot bepaalde, wat exclusieve groepen, moet ook daarover niet te lichtvaardig worden gedacht. Vanuit de groep wordt op een individu sterke aandrang uitgeoefend.
Een eerste stap op weg naar de misdaad is zo gezet.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen