De vrachtprijzen voor passagiers, goederen en Hnanciên hebben belangrijke verminderingen ondergaan.

NaehtJUigtnctt teg*n Uger ttrUf: Van Gtnd en Loot g**ft xkh met gewomun. begon men kolen te gebruiken bij het smelten van ijzer. Daar moest enorm veel steenkool voor vervoerd worden. Men ging in 1567 de door de Grieken en Romeinen bedachte „wagenwegen" aanleggen. In plaats van een halve ton kolen per paard over een zandweg, kon men hu ongeveer drie ton op een wagen, getrokken door één paard, vervoeren. Weldra ging men over op ijzeren platen met opstaande geleiders. Later bracht men de geleiders niet meer aan op de platen, maar op de wielen zelf. Het spoorwegwiel in zijn huidige vorm was pntstaan.

Stoommachine

Nadat in 1769 door de Engelsman James Watt een goed bruikbare stoommachine was ontwikkefd, had men nog meer kolen nodig. Veel stoommachines waren er ook nodig om de werktuigen van de mijnen zelf aan te drijven. De kolentreinen werden echter nog steeds door paarden getrokken. • George Stephenson (1781-1848) was als hulpstoker bij een kolenmijn begonnen. Hij werkte zich op tot een bekwaam werktuigkundige. In 1814 lukte het hem de eerste bruikbare locomotief te ontwikkelen. In 1825 trok één van zijn verbeterde locomotieven de eerste goederentrein over de eerste openbare spoorweg ter wereld.

Het duurde nog tot 1839 voordat in öns land de eerste trein reed. Dit had die tijd vaak particulieren met ondernëmingslust, die er wat in zagen.

Tegenstand

Twee Amsterdamse kooplieden en een ingenieur vroegen in 1835 een concessie aan voor een spoorweg tussen Amsterdam en Haarlem. Ze ontmoetten-veel tegenstand. Voerlieden waren bang voor het op hol slaan van de paarden als de trein in aantocht was. Misschien waren ze ook wel bang voor hun broodwinning. Beurtschippers richtten een verzoek tot de koning om zijn toestemming niet te geven. Naar hun mening zouden zeventig gezinnen brodeloos worden: schippers, jagers, knechten, timmerlieden. Boeren waren bang, dat de koeien uit protest hun melk op zouden trekken. Dokters waren van mening, dat het menselijk lichaam niet tegen de hoge snelheid van 35 kilometer per uur bestand zou zijn. De koning vond een spoorlijn tussen Amsterdam en Haarlem overbodig. De twee steden waren toch door een goede trekvaart met elkaar verbonden, wat wil men dan nog meer? HYSM

Toch werd bij Koninklijk Besluit van 1 juni 1836 toestemming verleend. In 1837 ging de concessie over naar de toen opgerichte „Hollandsche Yzeren Spoorweg Maatschappij (HYSM)". De stations in Amsterdam en Haarlem werden beide buiten de stad gebouwd. Dit tot grote tevredenheid van het Amsterdamse ge

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen