Geestelijke regering over Iran straks gelegaliseerd
Nieuwe grondwet ontmoet steeds meer bezwaren
TEHERAN — Enkele dagen voor het referendum over de nieuwe grondwet van Iran neemt de kritiek van de nog bestaande oppositie in het land gestaag toe. Verscheidene partijen en politieke groeperingen, van liberaal tot links, hebben hun aanhangers opgeroepen het referendum, dat op 2 en 3 december wordt gehouden, te boycotten.
In open brieven aan de ayatollah Chomeiny en in vlugschriften wijst de oppositie de grondwet in de vorm zoals deze vorige week door de zogeheten raad van experts is aangenomen van de hand. Zo hekelt het „Nationale Front" (Liberaal-links) het feit dat de toekomstige regeringen van een islamitische republiek Iran volgens deze grondwet gevormd zullen worden door niet-gekozen religieuze rechtsgeleerden, ,,controleraden" en juristen. De partij, die al in juli kritiek op het ontwerp liet horen, ziet in het stuk een basis voor een verdere verdeeldheid in Iran. Zij is het er ook niet mee eens dat de bevolking nauwelijks over de grondwet is geïnformeerd en dat haar geeri kans tot inspraak is gege
Vergeten
Ook de Iraanse vereniging van juristen heeft bezwaren. Vooral het feit dat de rechten van de arbeiders „totaal zijn vergeten" zit deze juristen hoog en zij sporen de bevolking in pamfletten aan het referendum te negeren.
De door de „Raad van Experts" onder leiding van de ultra-conservatieve ayatollah Mohammed Behesjti gebaarde grondwet bestaat uit 175 „beginselen", die verdeeld zijn in twaalf artikelen. De „islamitische republiek" wordt door het stuk gedefinieerd als een stelsel dat gebaseerd is op het geloof „aan een God en op de onderwerping aan zijn wil". Daartoe behoren verder het geloof in „de goddelijke" boodschap en de fundamentele rol daarvan in de wetten van de mensen, het leven na de dood, de Goddelijke gerechtigheid, de erkenning van de waarde van het leven, vrijheid met verantwoording tegenover God en tenslotte het „eeuwig leiderschap" van de geestelijkheid in het land.
Dit laatste, neergelegd in het sterk omstreden artikel vijf van de grondwet, bevestigt het absolute leiderschap van de geestelijkheid. In het artikel wordt bepaald dat het land bestuurd moet worden door een godsgeleerde, die ,,rechtvaardig, vroom, moedig en ontwikkeld is en die door de meerderheid van het volk wordt erkend als onbeperkt leider". Zou een dergelijk persoon niet gevonden kunnen worden dan komt het bestuur van het land in handen van een uit ,,gekwalificeerde geleerden" samengestelde raad.
Imam
Het parlement, de regering en de justitie zijn volgens de grondwet ondergeschikt aan de ,,Imam", de hoogste geestelijke leider. In Iran twijfelt men er niet aan dat dit de ayatollah Chomeiny zal zijn, die sinds de revolutie alle feitelijke macht bezit.
Wetgevende en uitvoerende macht alsmede de justitie zijn ,,onafhankelijk van elkaar en de (eveneens aan de Imam ondergeschikte) president treedt tussen deze drie op als verbindingsschakel", aldus het desbetreffende grondwetsartikel.
16 jaar
Alle Iraniërs boven zestien jaar zijn aanstaande zondag en maandag kiesr gerechtigd. Met een groen of een rood stembiljet kunnen zij hun voorkeur kenbaar maken. Groen staat voor „ja" en rood voor „neen" tegen de grondwet. Zij geven dan antwoord op de vraag:,,Stemt u in met de beginselen van de door de raad van experts goedgekeurde laatste versie van „de grondwet of niet?" Ook de in het buitenland wonende Iraniërs zijn opgeroepen hun stem uit te brengen. Zij kunnen dit bij hun diplomatieke vertegenwoordiging doen.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 30 november 1979
Reformatorisch Dagblad | 32 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 30 november 1979
Reformatorisch Dagblad | 32 Pagina's