Levenseinde

Rouwdoek bij het overlijden van koningin Sophie op 3 juni 1877. De begrafenis op 20 juni vond plaats vanuit Huis ten Bosch. diens tweede echtgenote prinses Emma van Waldeck-Pyrmont.

Aan prins Alexander nu heeft de journalist Fred. J. Lammers een boek gewijd, waarin hij probeert recht te doen aan deze snel vergeten kroonprins. aandelen mee, die later meer waard blijken te zijn dan de koning gedacht had. Elizabeth reist af en is voorgoed uit de geldzorgen. Alexander groeit op als een stille, sombere in zichzelf gekeerde jongen. Hij heeft een (te) sterke moederbinding, en is het tegendeel van de levensgenieter Willem. Op alle in dit boek afgebeelde foto's is zijn gezichtsuitdrukking droefgeestig. De dood van zijn moeder heeft deze gevoelige, bijna neurotische jongeman nooit kunnen verwerken. Tijdens de begrafenis in de Nieuwe Kerk in Delft zorgt hij voor een incident. Snikkend werpt hij zich op de kist; omstanders moeten hem voorzichtig terugtrekken^ De koninklijke familie in 1873. Rechts de prinsen Willem en Alexander. Koning Willem lil in 1875. (blz. 179). Prins Alexander werd gekozen, maar de controverse rond zijn persoon had zulke scherpe vormen aangenomen dat „de broeders" uit elkaar gingen en een scheuring binnen de orde ontstond. van Lammers? Ongetwijfeld heeft hij een boek geschreven, dat zich vlot laat lezen.

Uit alles blijkt dat de prins niet is opgewassen tegen het leven. „Indien het geluk hier op aarde bestaat, zoo is het niet voor mij weggelegd", zegt hij zelf. Tragisch is ook zijn levenseinde. Op 33-jarige leeftijd sterft hij eenzaam in zijn woning aan de gevolgen van de slopende tyfus. Verbazing wekt de houding van zijn naaste familie, die er niet over dacht van vakantie terug te keren. De begrafenis moest enige weken worden uitgesteld omdat de koning zijn melkkuur in Duitsland niet wenste af te breken. In Delft is er een overstelpende drukte voor de rouwplechtigheid. Uit het hele land zijn belangstellenden gearriveerd op het station en in lange rijen trekken zij de stad in. De „Delftsche Courant" is echter zeer te spreken over de afwikkeling van de drukte: „De beambten kweten zich uitmuntend van haar taak. Moesten wij vroeger wel eens klagen Over inindere geschiktheid van jongedames voor den post als beambte, wij erkennen heden gulweg, dat de jongedames aan 't Centraal Station in vlugheid het maximum bereikt hebben en in de moeilijkste oogenblikken zelfs geen seconde haar rustige kalmte en tegenwoordigheid van geest verloren" (blz. 291). Jammer is, dat hij wat aan de oppervlakte blijft. We hadden graag wat meer willen vernemen over b.v. de politieke opvattingen van koningin Sophia, waarop gezinspeeld wordt, in welke opzichten Alexander zijn tijd vooruit was, hoe leidinggevende personen zich opstelden tegenover de monarchie, en hoe prinses Emma de situatie beoordeelde. Teveel worden mondelinge en schriftelijke uitlatingen aan elkaar geregen, zonder dat het becommentarieerd wordt door de schrijver. Te veel ook worden er complete artikelen uit kranten en zelfs twee brochures van de hand van Alexander in hun geheel overgenomen. Dit vergt meer dan 100 blz. van het boek! De schrijver had hier kunnen volstaan met een korte samenvatting. Het boek had daardoor niet minder boeiend hoeven te zijn, maar integendeel aan zeggingskracht kunnen winnen. Ik vermoed echter dat de heer Lammers de vele liefhebbers van lectuur over 't Oranje-huis een dienst heeft bewezen, en daar is ook niets op tegen.

Wel stemt het triest te lezen op welke wijze het Oranje-huis in mannelijke linie is uitgestorven. Terecht schreef een Duits blad naar aanleiding van de dood van Alexander: „Hoe glorierijk is dit geslacht begonnen en hoe tragisch eindigt het thans".

N.a.v.: Fred. J. Lammers: Alexander, de vergeten kroonprins. Omvang: 312 blz. + 48 fotopagina's (vele foto's werOppervlakkig den nog nooit eerder gepubliceerd). Prijs gebonden ƒ39,50. Uitgever: Hollandia, Wat te denken van het nieuwe boek Baarn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen