Protestantse inbreng in Europa

Zelfrelativering
Tegenover de politiek-economische eenheid van Europa en de godsdienstige eenheid van Rome Hjkt het Europese Protestantisme hopeloos verdeeld en krachteloos. Een belangrijke oorzaak is dat veel kerken hun identiteit ten opzichte van Rome grotendeels hebben verloren. Het Protestantse zelfbewustzijn, gefundeerd in Schrift en Belijdenis, is afgevlakt of zelfs prijsgegeven. De belijdenis, dat niet Rome maar de Reformatie de traditie van de Christelijke Kerk vertegenwoordigt durven weinigen meer op de lippen te nemen. De grote invloed van Rome in het nieuwe Europa heeft overigens wel verontrusting gewekt in Protestantse kring. Om het bestaansrecht van het Protestantisme in Europees verband te onderstrepen kwam eind maart in Boedapest een 'Europese Protestantse Assemblee' bijeen. De uitkomst was allerminst een herontwaken van het reformatorische bewustzijn. Kerkleiders wilden hun contacten met Rome niet in gevaar brengen. Dr. L. J. Koffeman, secretaris oecumene van de Gereformeerde Kerken in Nederland, geeft in het R.K. blad 'De Bazuin' (17-4-'92) blijk van deze halfslachtige houding. Hij juicht het toe, dat op de conferentie een sterke huiver voelbaar was 'voor Protestantse blokvorming met anti-oecumenische effecten'. Volgens hem gaf 'Boedapest' blijk van 'een grote bereidheid tot zelfrelativering'. En daarin ligt voor hem 'misschien juist voor een deel de eigen bijdrage van het Protestantisme in Europa'. Interpreteren wij juist als wij begrijpen dat de Gereformeerde oecumenesecretaris de Europese zaak gediend acht indien het Protestantisme zich uiteindelijk zelf maar opheft?

Verminkingen opheffen
De Assemblee in Boedapest heeft nog eens duidelijk gemaakt, dat van kerken die oecumene met Rome nastreven, geen inbreng voor het Europese Protestantisme is te verwachten. In dat oecumenische klimaat vervaagt de Protestantse identiteit en krijgt Rome steeds meer de overhand. Een illustratie daarvan is de jongste ontwikkeling in de Nederlandse Raad van Kerken, die dit voorjaar voor het eerst een R.K. voorzitter aanstelde, de kerkjurist dr. R. Hijsmans. Volgens zijn voorganger, de gereformeerde dr. D. Mulder is de R.K. Kerk veel sterker bij de Raad betrokken geraakt, hetgeen betekent dat ze 'lastiger' is geworden. Huijsmans wil niet slechts samenwerking. Volkomen in de lijn van de R.K. oecumene opvatting stuurt hij aan op het 'komen tot één kerk'.

De schisma's tussen de Oosterse en de Westerse kerk (1054) en de 16e eeuwse Reformatie hebben de R.K. Kerk 'verminkt'. Hij ziet het als zijn taak om 'samen met anderen die verminkingen op te gaan heffen'. (Een-twee-een, 1992, -25, -269). De eigenlijke verminkingen van het christelijke geloof worden bij Rome ongemoeid gelaten. Sterker nog, van die verminkingen leeft Rome! Het systeem sluit niet aan bij Gods openbaring in de Schrift, maar de natuurlijke godsdienstigheid, die de mens eigen is. Kenmerkend is de opleving van godsdienstige vormen, die veelal wortelen in het heidendom. Op een wereldcongres voor bedevaarten en heiligdommen begroette de Amerikaanse bisschop James Keieher met blijdschap de terreinwinst voor de volksreligiositeit, omdat de vernieuwingen van Vaticanum II 'het hart te weinig geraakt hebben' (Een-twee-een, 1992-143). Veel R.K. volksheiligdommen zijn gewijd aan een Mariale figuur, die meer gelijkenis vertoont met de oeroude heidense vruchtbaarheidsgodinnen, dan met de Maria van de Bijbel. De paus heeft zijn campagne van 'herevangelisering' gesteld in het teken van dit syncretistische symbool. Niet alleen de oude wereld van Europa staat onder de vlag van Maria, Maar vijf eeuwen na de ontdekking van Amerika is zij ook de patrones van de nieuwe wereld. Ter gelegenheid van het vijfde eeuwfeest heeft de paus haar publiekelijk gebeden, 'opdat de evangeliserende tegenwoordigheid van de Kerk (van Rome) altijd weer greep krijge op de bevolking van heel het Amerikaanse continent'. De indrukwekkende Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis in Washington, een 'nationaal heiligdom' genoemd, symboliseert de niet aflatende ijver van Rome om de machtigste natie ter wereld binnen haar invloedssfeer te krijgen (vgl. Confrontatie april 1992).

Vrede
Uiteindelijk streeft Rome ernaar om alle religies in zich te verenigen en leiding te geven aan een politiekreligieus wereldeenheidsstelsel. Haar uitspraken zijn gericht op de bevordering van dit eenheidsproces. Karakteristiek is de pauselijke boodschap voor de viering van de 25e wereldvredesdag. Wij citeren: 'Streven naar vrede is eigen aan de menselijke natuur en ook bij de verschillende religies ziet men dit streven, dat tot uiting komt in een verlangen naar orde en rust... Deze waarden worden door de natuurwet ingegeven en de religies weten zich verantwoordelijk...' (Kerkelijke documentatie 1992-2). Uiteraard komen in deze visie de verschillende werreldreligies pas tot hun recht als zij beseffen, dat hun concentratiepunt in Rome ligt. Het ideaal is, dat vanuit dit syncretistische bolwerk, waarin alle godsdienstige opvattingen onder een noemer zijn gebracht, de wereld haar redding tegemoet zal zien.. Laten Protestanten zich verenigen in het vaste geloof, dat redding alleen gelegen is in de Christus der Schriften, wiens Rijk komende is. De eenheid in dit geloof is beste inbreng, die Protestanten aan het nieuwe Europa kunnen bieden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen