Ds. Elias Fransen 1827-1898

Ds. ELIAS FRANSEN, die eveneens reeds een en andermaal  in verschillende artikelen genoemd is geworden, werd op 8 jan. 1827 te Twello bij Deventer geboren.. Hij groeide daar op en werkte in zijn jonge jaren in het landbouwbedrijf van zijn vader. Reeds op 15- jarige leeftijd was hij werkzaam met zijn zaligheid; acht jaren lang zocht hij die uit een verbroken werkverbond, totdat hij op zijn 25e werkelijk zondaar, voor God werd. Een jaar daarvoor had hij zich op een eigen boerderijtje gevestigd en was in het huwelijk getreden, maar reeds kort daarop verloor hij zijn vrouw door de dood. Geruime tijd later trad bij ten tweede male in het huwelijk met een ? in wier hart de Sieben" schreef In die tijd ook roeping ontvangen hebbende om het Evangelie der vrije genade te gaan verkondigen, was hij in 1854 gaan oefenen in Twello en omgeving.Zijn schoonouders ondervond hij toen veel tegenkanting en vijandschap, maar vrouw nam het echter tegen hen voor hem op. nis hij uit preken ging, verj de zij de boerderij. Hierover schreef hij o.a. in bovengenoemde "Brieven": "Uit kracht van de innige liefde tot de Heere, Zijn dienst en volle, nam; beheer van de gehele boerderij op zich, waardoor ik van veel zorg was ? ik behoefde mij met niets te bemoeien. Bovendien bediende ik al de tijd een geheel kosteloos Evangelie, ook dat was haar alles goed;  alleen ? moesten met onze kinderen in de boerderij blijven.''

In 1870 overleed de predikant van de Kampense Kruisgemeente, Ds. D. Hok? en Fransen werd daarop aangezocht hem op te volgen. Doch zijn vrouw had daar ernstige bezwaren tegen en zeide, dat er wel een wonder zou moeten gebeuren als zij hiermede accoord zou gaan. Toen zij al gauw daarna aan de pokken overleed en Fransen in 1871 wederom door de Kampense Kruisgemeente werd beroepen, vond hij vrijmoedigheid dit beroep aan te nemen. In november 1871 deed hij zijn intrede, na handoplegging door de ouderlingen Kloosterziel en Hulleman. Zijn prediking had als gevolg dat de toeloop van kerkgangers uit en van ? om Kampen zo toenam, dat het oude kerkje aan de Burgwal vergroot moest worden. Gedurende zijn ambtsperiode nam zijn gemeente de naam aan van Dordts ref. Gemeente. Op 21 maart 1886 nam hij afscheid wegens vertrek naar de Geref. Gemeente Lisse, alwaar hij met veel zegen ruim 9 jaren heeft gearbeid. In dec. 1895 vertrok hij naar de zo juist, geïnstitueerde Geref. Gemeente te Barneveld, waar hij op 4 juni 1898 de eeuwige rust inging.

Ds.Fransen was behalve een gaarne gehoord prediker, ook een vruchtbaar schrijver. Verscheidene predikaties en verhandelingen zijn van hem in druk verschenen, waarvan wij de titels hier laten volgen:

- De geestelijke wandelaar naar het Hemelsche Sion, voorgesteld in 15 leerredenen
- De Gereformeerde belijdenis verdedigd tegen de Chr. Afgescheidenen en zich noemende Hervormde Kerk.
- Messias' heerlijkheid als de Alpha en de Omega in Zijn borgtochtelijk verzoeningswerk voor Zijn uitverkoren volk, voorgesteld in 15 leerredenen.
- De kostelijke bruidsschat betaald door de Zone Gods voor Zijn uitverkorene Bruid in 8 leerredenen.
- De wapenrustinge Gods om vast te staan en te strij'den tegen de listige omleidingen des duivels en de duisternisse dezer eeuw in 6 leerredenen.
- Drievoudige weeklachte over Neerlands hoofdzonden en de zinkende staat van kerk en vaderland, in een leerrede over Jeremia 22 vs 29.
- Sions weeklachte over de verbrekinge Josephs of de treurvolle strijd onzer dagen in een voorwoord en leerrede naai- Hooglied 1 vs 7 en 8.
- De verheerlijkte Immanuel, wandelende in het midden van de 7 gouden kandelaren; 10 leerredenen uit de Openbaringen van Johannes.
- De Heidelbergsche Catechismus in vragen en antwoorden tegenovar den geest onzes tijds.
- Het Koninkrijk der Hemelen of de Kerk des Nieuwen Testaments, naar aanleiding der 21e Zondagsafdeeling.
- Het oprechte geloof eene inplantinge Gods; leerrede naar den 7en Zondag van den Heidelbergschen 'Catechismus.
- De brandende, maar niet verteerde branmbosch van Gods Kerk op aarde. Samenspraak over de verschillen in leer, doop en avondmaal.
- Jehovahs eeuwige en vrijmachtige besluiten verdedigd tegen de algemene genadeleer.
- Eenige brieven van den weleerw. heer Elias Fransen, geschreven aan  Catharina Juliana Maria Sieben te Harvey (Amerika) . Verzameld door en met een voorbericht van Ds. A. Janse.

Reeds meerdere malen hebben wij vermeld, zoals nu ook weer in ons artikel over "Enkhuizen, dat de Kruisgemeenten te Lisse en Enkhuizen, en later ook Tricht, zich in 1869 niet bij de vereniging met de Chr. Afgescheiden gemeenten tot Chr. Geref. Kerk aansloten. Deze gemeenten werden toen door de predikant van Enkhuizen, Ds. J. W. van den Broek, met V/oord en Sacramenten bediend. Ds. Fransen, die zoals hiervoren vermeld, inmiddels predikant 'te Kampen was geworden, preekte al gauw echter ook zo nu en dan te Tricht en later ook te Lisse In 1880 institueerde Ds. Fransen te Vlaaraingen een Vrije Geref. Gemeente, welke gevormd was door uitgetrodenen van de Chr. Geref. Kerk en anderen (erkend bij K.B. d.d. 17 nov. 1880) . Op 4 dec. 1881 bevestigde hij daar als predikant Ds. FREDERIK MEIJER (geb. 3 april 1833 te Wieren-Gron.); overl. 16 juli 1890) en voordien lerend-ouderling van de Kruisgemeente te Tricht sinds 1867. Verder institueerde hij nog gemeenten te Rijssen-Esch in 1883, te Westzaan in 1880, te Meliskerke'in 1891 en te Barneveld in 1895- Deze gemeenten nu, waarvan Ds. Fransen de spil was, hielden wel contact met elkaar, doch eerst in de tachtiger jaren ging men zich meer als kerkverband Geref. Gemeenten o/h Kruis beschouwen en werd er 1 x per jaar vergaderd; sinds 1890 2 x por jaar. Dit waren in 1890 de gemeenten te Kampen, Lisse, Tricht, Vlaardingen, Rijssen-Esch en Westzaan.

In 1894 trad de Geref. Kerk te Opheusden (ontstaan uit de Doleantie) met haar oefenaar CORNELIS PIENEMAN uit die kerkformatie en sloot zich toen aan bij de Geref. Gemeenten o/h Kruis. In 1893 sloot de Oud-Geref. Gemeente (Zuid-Binnensingel) te Den Haag, waarheen de inmiddels tot predikant bevestigde Ds. C. Pioneman een beroep had aangenomen, zich aan, maar Onttrok zich weer na het vertrek van Ds. Pieneman in 1898 naar de oude Kruisgemeente van Ds. C. van den Oever te Rotterdam (Weenaplein). Deze gemeente, welke na de dood van Ds. Van den Oover in 1877 een zelfstandig bestaan had geleid, sloot zich onder Ds. Pieneman toen ook aan.

Verder sloot in 1899 de Vrije Geref. Kerk o/h Kruis te Charlois met haar predikant Ds. JAN ROKUS VAN OORDT zich aan. In 1897 had de oefenaar van de Geref. Kerk te Boskoop, JACOBUS OVERDUlj een beroep van de gemeente Lisse aangenomen; in 1898 word hij als predikant bevestigd. De gemeente te Opheusden had intussen een oefenaar gekregen in HENDRIKUS ROELOFSEN, voordien Hervormd godsdienstonderwijzer te Ederveen; in 1896 werd hij t o t predikant bevestigd door Ds. A. Janse te Kampen. Ds. ADRIAAN JANSE was aanvankelijk onderwijzer te Amsterdam; i n 1890 werd hij oefenaar van de Dolerende Kerk te Bloten bij Amsterdam. I n dec. 1891 onttrok deze kerk zich aan het verband en word een zelf-standige Oud-Geref. Kerk, waarvan Janse oefenaar werd. In febr. 1892 werd hij door Ds. M. Ozinga, predikant van de vrije Oud-Geref. Kerk te Amsterdam, tot predikant bevestigd. I n 1893 nam hij een beroep aan van- de Dordts-Geref. Gemeente te Kampen, daarmede overgaand naar de Geref. Gemeenten o/h Kruis.

I n 1902 kreeg Meliskerke een oefenaar in GERRIT HENDRIK KERSTEN ( in 1905 tot predikant bevestigd) en in 1904 kreeg Kampen i n plaats van Ds. Janse, die inmiddels naar Barneveld was vertrokken, als oefenaar DANIËL CHRISTIAAN OVERDUIN (eveneens in 1905 tot predikant bevestigd) Ook werd er in 1905 te Beekbergen een gemeente geïnstitueerd. De gemeente Vlaardingen had zich na de dood van Ds. Meijer weer onttrokken aan het verband en was zelfstandig geworden. De predikanten Van Oordt en Roelofsen verlieten het verband door aanneming van een beroep naar een "Ledeboeriaanse" gemeente, resp. in 1904 naar Terneuzen en i n 1905 naar Goes.

Omstreeks 1905 bestond het kerkverband der Geref. Gemeenten o/h Kruis ' derhalve uit de navolgende gemeenten en predikanten:
Barneveld (Ds. A. Janse); Kampen (Ds. D. C. Overduin); Lisse (Ds. Jac. Overduin) ; Meliskerke- (Ds. G. H. Kersten); Rotterdam (Ds. C. Pieneman); Beekbergen; Charlois ; Opheusden; Rijssen-Esch; Tricht ; Twello en Westzaan.

Het is deze kerkformatie , welke zich na een mislukte poging in 1905, uiteindelijk in 1907 verenigde met het overgrote deel der "Ledeboeriaanse" gemeenten ( tak Ds. Van Dijke) tot een nieuw verband: Gereformeerde Gemeenten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen