BEZINNING EN APPÈL

Het opschrift boven dit artikel is de titel van een brochure die onlangs het licht zag onder verantwoordehjkheid van het Hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond, en die samengesteld werd vooral met het oog op „Samen-op-Weg". Hoe het erbij staat met de hereniging van de twee grote kerken in ons land die zijn voortgekomen uit de Reformatie wordt aan het slot van deze brochure als volgt onder woorden gebracht:

„Wat dit betreft, met zorg zien we dat S.O.W. van boven af gedreven wordt. Het organisatorische element is sterk, het organische uiterst zwak. De classicale vergaderingen krijgen niet de tijd om de grote hoeveelheid stukken te verwerken, gesteld al dat ze deze zouden kunnen verwerken, gezien de grote mate van 'voorkennis' die verondersteld wordt. En de gemeenten krijgen S.O.W. thans óver zich. De vele 'witte plekken' in het S.O.W.-proces moeten ons erop attent maken dat het zó niet verder moet; terwijl daar, waar S.O.W. zich in een min of meer gevorderd stadium bevindt, de vraag mag worden gesteld of het uit échte oecumenische motieven (dus bijbelse, gereformeerde motieven) geschiedt, of om alleen economische redenen. Wanneer eenwording niet lééft in de gemeenten, zal eenwording die opgelegd wordt slechts spanningen opwerpen en geen geestelijke ontspanning bewerken".

Ik denk dat de situatie met deze enkele volzinnen trefzeker geschilderd is. Een aantal Hervormde Gemeenten en Gereformeerde Kerken zijn Samen-op-Weg, en de één is wat verder dan de ander. En in vele gevallen is dat samengaan dan ook nog een bitter noodzaak omdat men alléén de eindjes niet aan elkaar weet te knopen. Maar in brede kringen van de kerken leeft Samen-op-Weg nauwelijks. Desondanks gaat men aan de top onvermoeibaar verder en moeten zij die aarzelend of zelfs afwijzend staan tegenover S.O.W. het gevoel krijgen dat ze wel zullen moéten, of ze willen of niet.

Het is verontrustend dat juist dat gedeelte van de Hervormde Kerk waarin de grootste bezwaren leven tegen S.O.W. zo apathisch doet. Dat het de stroom van synodale publicaties en voorgestelde kerkordewijzigingen bij de ingekomen stukken legt en verder een houding aanneemt van „het zal onze tijd wel duren". Het volharden in deze houding zou op den duur weleens onherstelbare gevolgen kunnen hebben.

Het is daarom een goede zaak dat deze brochure verschenen is. Een beknopt, maar duidelijk geschrift, dat wil oproepen tot „bezinning en appèl". Verheugend is ook dat acht ambtsdragers (zes van hen zijn predikant), daartoe door het hoofdbestuur uitgenodigd, tot dit eenstemmige geluid konden komen. Hoewel ieder van hen weer in een andere sektor van de kerk werkzaam is, en ze met elkaar de verschillende nuanceringen vertonen die de Gereformeerde Bond eigen zijn. In de polariserende tijden die we beleven mogen we van deze eendracht dankbaar nota nemen.

Tijdsbeeld

In de Inleiding wordt herinnerd aan de cultuurcrisis waarin wij ons bevinden en waaraan ook wij schuld hebben. De ganse schepping zucht en ook wij, die de eerstehngen van de Geest hebben, zuchten! Maar tegelijk heeft de Gemeente van Christus ook in deze uitzichtloze tijd een boodschap van uitzicht en hoop. „God heeft, als de levende God, Zijn Kerk beloofd met haar te zijn tot aan het einde der dagen. Hij roept echter kerk en wereld op tot bekering tot Hem, opdat zij waarlijk ervaren zal wat heil is." Vanuit dit perspectief worden dan enkele themata aan de orde gesteld waarin één en ander nader wordt uitgewerkt. Ik duid de onderwerpen slechts kort aan.

Kerk en Heilige Schrift. Zonder de Schrift heeft de kerk geen fundament, zonder haar zou er zelfs geen kerk zijn. Daarom mag de Schrift niet 'horig' gemaakt worden aan de publieke opinie. Ook in de huidige problematiek moet de bijbel uiteindelijk het laatste woord hebben.

Kerk en Verbond. De kerk is er krachtens het Verbond Gods, maar ook binnen het Verbond gaat het om bekering en het voortbrengen van vruchten die aan de bekering beantwoorden.

Kerk en prediking. In de prediking klopt het hart van de kerk. Waar de prediking verschraalt schrompelt de gemeente ineen. Prediking dient ook vandaag profetisch te zijn, het bestaan van mens en wereld moet worden doorgelicht vanuit het Woord.

Kerk en belijdenis. De kerk is door de eeuwen heen belijdende kerk. Het Woord is de norm, de belijdenis de spreekregel van de kerk. Loslaten van de behjdenis betekent verloochening van het werk van de Heilige Geest Die de kerk leidde in haar spreken.

Kerk en apostolaat. Samen met verkondiging, diakonaat, catechese en pastoraat is ook apostolaat een wezenlijke taak van de kerk. Christus is Heere van de wereld en Koning over het leven. Is dit apostolaat echter niet zo veranderd dat het getuigenis niet meer uniek-apostohsch is.?

Kerk en pluraliteit, kerk en tucht. In de gemeente is 'n wettige verscheidenheid, maar deze pluraliteit hangt aan de eenheid in Christus. Pluriformiteit kan niet worden erkend vanuit de moderne mondigheidsidee, waarin ieder recht op een eigen plaats, een eigen mening, een eigen inbreng heeft. Geprotesteerd wordt tegen de tendens dat wat vandaag toelaatbaar, morgen norm is, en opgekomen wordt voor tucht, zowel over de leer als over het leven.

Kerk en kerken. Gescheidenheid en verdeeldheid moeten zwaar wegen. Maar de oecumene kan niet gebaseerd zijn op compromissen, n.aar op het geestelijk onderscheiden van wat geestelijk verbindt en van wat geestelijk scheidt.

Gespreksstof

Bij elk onderdeel worden concrete punten aangegeven die relevant zijn in het kader van S.O.W. Deze punten zijn bedoeld als onderwerpen voor gesprekken. Ik noem slechts: het Schriftgezag, de geboorteleden, een eventuele gemeenschappelijke schuldbelijdenis, de inhoud van de prediking, de 'dynamische' binding aan de belijdenis, de dreigende afschaffing van de centrale kerkeraad in Hervormde Gemeenten, enz. Zonder enige twijfel zaken waarmee we in de toekomst te maken zullen krijgen.

Bij het weergeven van de inhoud van deze brochure voel ik aan dat ik de samenstellers eigenlijk tekort doe, want zij zeggen nog zoveel méér dat de moeite waard is. Maar het moge duidelijk zijn dat ik dankbaar ben voor dit beknopte en toch diepborende boekje, waarvan, naar ik hoor, soms honderden exemplaren per dag de deur uitgaan. Ik zou alle kerkeraden en classicale vergaderingen willen aansporen het boekje te gebruiken als gespreksstof opdat er een brede bezinning op gang komt in de gemeenten en in de hele kerk.

Er is nog één zaak die me van het hart moet. Ik ben niet de eerste die erop wijst en ik vlei me ook niet met de gedachte dat ik de laatste zal zijn. Ik zou willen dat de ambtsdragers, en met name de predikanten onder hen, hun verantwoordelijkheid zouden verstaan wat betreft het bezoeken van de classicale vergaderingen. In vele gevallen mag je al dankbaar zijn wanneer tenminste de éne afgevaardigde ouderling of diaken aanwezig is. Dat de classis ook toegankelijk is voor de andere ambtsdragers, die er nog iets kunnen leren, dat ontgaat blijkbaar velen. Maar dat predikanten zo'n avond vrijaf nemen, of de vrijkomende tijd gebruiken om nog weer een paar bezoekjes af te leggen in de gemeente, daarvoor kom ik woorden tekort. Laat niemand zeggen dat ik overdrijf, want ik spreek uit ervaring. Wie op de classis z'n plaats leeg laat of wèl komt, maar nimmer z'n mond opendoet, en dan vanaf de veihge kansel laat horen dat onze kerk toch zo vèr weg en zo diep gezonken is, heeft géén recht van spreken. Ook dat laatste behoort — mijns inziens - tot de bezinning waartoe deze brochure ons

wil oproepen.

N.a.v. „Bezinning en appèl". (Analyse van een tijdsbeeld met het oog op Samen op Weg). Uitgave onder verantwoordelijkheid van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk. Te bestellen bij Maassluisse Drukkerij, Postbus 18, 3140 AA Maassluis, door storting van ƒ 4, 75 op gironr. 22244. Bij bestelling van 10 tot 25 ex. ƒ4, — per stuk, 25 of meer ƒ 3, 50 per stuk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen