De lijdende Christus en zijn drie ambten

Waarom is HIJ „Christus", dat is een Gezalfde, genoemd? Op deze vraag uit de Heidelbergse Catechismus wordt het volgende antwoord gegeven: „Omdat Hij van God de Vader verordineerd is, en met de Heilige Geest gezalfd tot. onze hoogste Profeet en Leraar, Die ons de verborgen raad en wil van God van onze verlossing volkomen geopenbaard heeft; en tot onze enige Llogepriester, Die ons met de enige offerande van Zijn lichaam verlost heeft, en voor ons met Zijn voorbidding steeds tussentreedt bij de Vader; en tot onze eeuwige Koning, Die ons met Zijn Woord en Geest regeert, en ons bij de verworven verlossing beschut en behoudt" (Zondag 12, Vraag en Antwoord 31).

De drie ambten van Christus: rofeet, Priester en Koning. En wanneer we Zijn leven op aarde overzien, dan kunnen we globaal drie perioden onderscheiden waarin elk van deze ambten een bijzonder accent krijgt. De tijd die we meestal aanduiden als „Zijn omwandeling op aarde", Zijn gang door het heilige land, is een tijd waarin vooral het profetisch ambt wordt uitgeoefend. Zoals Hij de discipelen en de scharen onderwees in de verborgenheden van het Koninkrijk Gods, zoals Hij wonderen en tekenen deed, zieken genas en bedroefden troostte, zo was Hij werkzaam als Profeet. Zo heeft het volk Hem trouwens ook gezien: een groot Profeet is onder ons opgestaan" (Luk, 7 : 16).

Tijdens de dagen van Zijn bitter lijden en sterven is Hij vooral de Priester, Die de zonde verzoent en Zichzelf opoffert op het altaar van het Kruis. Priester ook zoals Hij zorgt voor Zijn vrienden en bidt voor Zijn vijanden. De Hebreeënbrief laat het volle licht vallen op het priesterlijk werk van Christus, juist in Zijn lijden en sterven. „Met één offerande heeft Hij in eeuwigheid volmaakt allen die geheiligd worden" (Hebr. 10 : 14).

Het Koninklijk ambt domineert in en na Zijn opstanding. Koninklijk verbreekt Hij de kluisters van dood en graf, Koninklijk staat Hij op uit de doden. „Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde" is het Koninklijke woord dat Hij spreekt tegen de discipelen. En Koninklijk vaart Hij op naar de

hemel. „Heft uw hoofden op, gij poorten en verheft u, gij eeuwige deuren, opdat de Koning der ere inga" (Psalm 24).

Wel onderscheiden, niet scheiden

Toch mogen we de drie ambten van Christus niet zó van elkaar losmaken alsof het ene ambt er zou kunnen zijn zonder het andere. Al valt tijdens Zijn omwandeling op aarde de nadruk op Zijn profetisch ambt, Hij is ook dan Priester. Bijvoorbeeld wanneer Hij het contact met Zijn Vader zoekt in het gebed. En na Zijn opstanding treedt Hij voornamelijk op als Koning, maar ook dan is Hij Profeet Die Zijn discipelen onderwijst en hen voorgaat naar Galilea.

Zoals we Christus' Goddelijke en menselijke natuur wel mogen onderscheiden, maar niet van elkaar scheiden, zo kunnen we ook wel enig onderscheid aanbrengen in de bediening van de drie ambten, maar mogen we die ambten nooit los van elkaar zien.

De lijdende Priester

We wezen er al op, en het hoeft ook nauwelijks bewijs, dat het lijden en sterven van Gods Zoon vooral gezien moet worden onder het priesterlijk aspect. Hij komt. om de zonde te verzoenen, Hij sterft in de plaats van zondaren. Dat is het geheim van het lijden, de plaatsbekleding. Zonder dat heeft het lijden geen zin en geen kracht. , , Dien, Die geen zonde gekend heeft., heeft Hij zonde voor ons gemaakt" (2 Cor. 5 : 21)..

Zonder het te beseffen heeft Kajafas dat geheim onthuld toen hij de uitspraak deed: het is nuttig dat één mens sterft voor het volk" (Joh. 11 : 49). Priesterlijk treedt Christus Zelf ook de bende tegemoet die Hem gevangen komt nemen: indien ge dan Mij zoekt, zo laat dezen heengaan" (Joh. 18 : 8). Telkens wordt in de Evangeliebeschrijvingen benadrukt dat Jezus onschuldig lijdt, zoals ook het offerdier onschuldig was. Judas erkent Zijn onschuld: ik heb gezondigd, verradende onschuldig bloed". De vrouw van Pilatus waarschuwt haar man: heb toch niet. te doen met die Rechtvaardige". Pilatus zelf wast zijn handen in onschuld en spreekt tot vijf keer toe uit: ik vind in Hem geen schuld". Zo is héél het lijdensevangelie de vervulling van Jesaja 53: als een Lam is Hij ter slachting geleid en als een Schaap dat stom is voor het aangezicht van Zijn scheerders, alzo deed Hij Zijn mond niet open".

In het vierde Evangelie, het Ev. naar Johannes, wordt het priesterlijk ambt van Christus nog het meest geaccentueerd. Heel het lijden staat bij Johannes in het teken van de liefde, de liefde die geeft en zichzelf opoffert. „Jezus heeft de Zijnen liefgehad tot het einde" (Joh. 13 : 1). En alleen bij Johannes vinden we het gebed dat Jezus gebeden heeft in de Paaszaal, het zogenaamde Hogepriesterlijk gebed (Joh. 17).

Op schitterende wijze wordt over het priesterlijk karakter van Christus' lijden gesproken in ons Avondmaalsformulier. „Hij gebonden, opdat Hij ons zou ontbinden. Daarna ontelbare smaadheden geleden opdat wij nimmermeer te schande zouden worden. Onschuldig ter dood veroordeeld opdat wij voor het gericht van God vrijgesproken zouden worden. Ja, Zijn gezegend lichaam aan het kruis heeft laten nagelen opdat Hij het handschrift onzer zonde daaraan zou hechten.. En heeft alzo de vervloeking van ons op Zich geladen opdat Hij ons met Zijn zegening vervullen zou, enz."

Dit priesterlijk, plaatsbekledende aspect zal altijd centraal, moeten staan in - onze gedachten over het. lijden, maar ook in de prediking van dat lijden. Anders wordt Jezus een held die sterft voor zijn niet-vervulde idealen. Of een martelaar, die het slachtoffer is geworden van haat. Maar Jezus' lijden en sterven is niet een lot dat over Hem gekomen is, het is de vervulling van Zijn priesterlijke zelfovergave. De Zoon van God neemt zonde en dood op Zich, opdat wij de gerechtigheid en het leven zouden ontvangen.

De lijdende Koning

We mogen dus veilig stellen dat het lijden van Christus allereerst en allermeest priesterlijk van aard is. Maar dat betekent nog niet dat het Koninklijk ambt in dat lijden schuilgaat. Het is wel ondergeschikt aan het priesterlijke, maar het is toch duidelijk te onderkennen.

Koninklijk is de wijze waarop Christus het lijden tegemoet treedt. Niet alleen omdat Hij als een Koning intocht houdt in Jeruzalem. Maar ook omdat Hij het lijden welbewust en vrijwillig op Zich neemt. En juist in dat Koninklijk ambt heeft Hij geleden, is Hij bespot. Het spel dat de Romeinse soldaten met Hem spelen — een purperen mantel en een doornenkroon! — is een bespotting van Zijn Koningschap. Het opschrift boven Zijn kruis getuigt, er eveneens van: „Deze is Jezus, de Koning der joden".

Tegenover Pontius Pilatus heeft Hij uitvoerig over dat Koningschap gesproken (Joh. 18 : 33 t.m. 19 : 16). Hij is Koning van het Rijk der waarheid, maar Zijn Koningschap is niet van deze wereld. En als Pilatus Hem verwonderd vraagt: zijt Gij dan een Koning? " — dan luidt het antwoord bevestigend.

De bekende woorden „Mijn Koninkrijk is niet van deze wereld" kunnen aanleiding geven tot misverstand, en zijn ook dikwijls verkeerd verstaan. Alsof de Heere Jezus bedoeld zou hebben dat Zijn Koningschap louter geestelijk van aard was en niet op de wereld gericht. Maar zó moeten we dat woord van Jezus niet opvatten. Zijn Koningschap is juist zó totaal dat het alles wil omvatten: hemel en aarde, ziel en lichaam. Zijn Rijk is niet van deze wereld, maar wel in deze wereld. Het verschil met alle andere koninkrijken is dat het niet komt met kracht en gew r eld, dat het geen uiterlijke heerlijkheid heeft, maar dat het loopt langs de weg van het kruis. Achter het kruis ligt de kroon. Dat is ZIJN weg, dat is de weg van al Zijn onderdanen.

De lijdende Profeet

Ook als Profeet heeft de Heere Jezus geleden. Allereerst omdat Hij Zelf profetisch gesproken heeft over wat Hem zou overkomen. Maar ook omdat Hij in Zijn lijden een Voorbeeld heeft gegeven. Dat zegt. Hij Zelf in de Paaszaal tegen Zijn discipelen: Ik heb u een voorbeeld gegeven opdat, gelijk Ik u gedaan heb, gij ook doet" (Joh. 13 : 15).

En de apostel Petrus wijst daarop als hij hen die lijden moeten troost met het Voorbeeld dat Christus heeft gegeven (1 Petr. 2 : 21—25). Dat wil niet zeggen dat wij het lijden van Christus moeten „overdoen" of zelfs kunnen imiteren, want Hij lijdt plaatsbekledend. Maar Hem kennen als onze Borg betekent ook Zijn voetstappen navolgen, Zijn Beeld gelijkvormig worden. Met. Hem sterven en Hem kennen in de kracht van Zijn opstanding.

Zo is er telkens in de lijdenstijd genoeg stof tot overdenking. En als we deze Christus, deze Gezalfde van de Vader, mogen volgen op Zijn lijdensweg, dan kan dat alleen met het gebed: Leer mij, o Heere, Uw lijden recht betrachten. In deze zee verzinken mijn gedachten. O liefde, die om zondaars te bevrijden, zó zwaar woudt lijden!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen