Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De Bijbel en onze levenspraktijk

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Bijbel en onze levenspraktijk

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

(slot)

Nog een laatste punt wil ik aan de orde stellen in verband met de oriëntatie aan de Schrift in ons dagelijks leven. Waar het omgaat kan ik misschien het beste duidelijk maken met een voorbeeld. We weten allemaal hoe omstreden het onderwerp homofilie is. In het boekje: Een mens hoeft niet alleen te zijn (uitg. ten Have, Baarn) heeft ds. J. van Veen de Bijbelse verantwoording voor zijn rekening genomen onder de titel: Wat zegt de Bijbel? Aan het eind van zijn bijdrage lezen we: Losgekoppeld van een ontzettend brok dogmatische vooringenomenheid wordt de Bijbel weer wat de Heilige Schrift altijd bedoelde te zijn verkondiging van bevrijding aan gebondenen. Vanuit de totale struktuur van het evangelie kunnen we elkaar vast en zeker helpen.

De terneur van zijn betoog: is: Wat bepaalde losse teksten zeggen komt op de tweede plaats. Allereerst dienen we in onze houding rekening te houden met het hart van de Schrift, het centrum daarvan. De vraag die hieruit naar je toekomt is: Kan het inderdaad zo zijn dat bepaalde konkrete geboden minder geldingskracht, of een andere toespitsing krijgen van uit de centrale boodschap van de Bijbel?

boodschap van de Bijbel? Het al meer genoemde rapport het Schriftgezag van de Gereformeerde Kerken God met ons, spreekt met name over deze vraag en beantwoordt haar bevestigend. We lezen daar: De Bijbel kan ons ook op het gebied van de ethiek tot richtsnoer dienen, als wij maar niet denken, dat dit kan door lukraak teksten aan te halen, die we goed kunnen gebruiken. Wij moeten steeds ernstig proberen het getuigenis van de gehele Schrift tot gelding te brengen. Er moet onderscheid gemaakt worden tussen grote, alles omvattende geboden, en kleinere, meer op het bijzondere toegespitste geboden. Die grote geboden zijn: de liefde tot God en de liefde tot de naaste, zodat voor de christenen de onbaatzuchtige liefde de vervulling van de wet is.

En de paragraaf, die over deze zaak handelt besluit op pg. 94 met: Het kan niet de bedoeling zijn dat de vervulling van de kleinere, meer op het bijzondere gerichte geboden ooit in strijd komt met de vervulling van het grote liefdegebod. De vervulling van iedere wet moet uitlopen op leven en vrede, naar de gezindheid van de Heilige Geest die in ons werkt. Voordat ik met mijn vragen en bedenkingen hierbij kom zou ik allereerst willen stellen dat het een goede zaak is dat hier gesproken wordt over de kern van de Schrift, het hart. Dat veronderstelt toch, dat er een centrale boodschap is, die door heel de Bijbel te vinden is. Vanuit die centrale boodschap is dan de Bijbel ook een eenheid. Het is als het ware het ene licht dat uit heel de Bijbel opstraalt. In sommige delen van de Bijbel straalt het zwak, maar bij andere sta je in het volle daglicht. Toch is dat licht er overal.

Men wil de Bijbelse boodschap nog wel eens opdelen in een boodschap zus en een boodschap zo. Een theologie van de ene traditie en van de andere. Een theologie van Jezus, van Paulus, van Petrus en van Jakobus. Daartegenover doet het weldadig aan als men spreekt van de kern, het hart van de Bijbelse boodschap. En ook beducht is voor het loshalen van teksten uit de Bijbelse verbanden. Daar komen we toch ook tegen op bij het gesprek over de kinderdoop! Mét hier en daar een losse tekst kan men die aanvechten, maar zij ligt toch vast in de centrale Bijbelse gedachte van het genadeverbond, dat in het Oude en Nieuwe Testament één is!

En in de verschillende belijdenissen vinden we een pogen om dat éne, dat centrale, dat kernachtige van de Bijbel onder woorden te brengen. Daarbij maakt men niet alleen en zelfs niet in de eerste plaats gebruik van Bijbelwoorden, maar wel van Bijbelse woorden. Woorden dus die zo letterlijk niet terug te vinden zijn in de Schrift, maar die kernachtig en raak de Bijbelwoorden samenvatten. We hoeven daarom ook niet onder de indruk te komen van de redenering dat een woord als drieëenheid niet in de Bijbel voorkomt. Daarin wordt immers op onopgeefbare wijze samengevat, hoe God Zich in Zijn Woord openbaart.

Toch, en nu kom ik tot m'n bedenkingen, moeten we met dat begrip hart, kern voorzichtig zijn. Het kan namelijk een eigen leven gaan lijden. Het kan een vage grootheid worden, die boven de tekst en de teksten van de Bijbel komt te zweven. Het dreigt dan een eenheid te worden, die niet meer uit de teksten opkomt, maar in de teksten ingaat. Met andere woorden: de woorden van de Bijbel worden ingekleurd en verkleurd vanuit wat wij als kern begrepen hebben. Als het om de centrale boodschap van de Bijbel gaat komen we nooit af van de toetsing daarvan aan de woorden van de Schrift. En we hebben onze of eventuele kerkelijke woorden, die willen samenvatten altijd weer te ijken aan Gods Woord.

Het is dan m.i. ook bedenkelijk als je inzake de homofilie woorden als van Paulus in Rom. 1 wilt laten voor wat ze zijn en vanuit de liefde als centraal gegeven in de Schrift aan homosexuele handelingen ruimte wilt geven. De homofiele naaste wil men niet in een voordurende strijd en kramp laten leven, maar onder de voorwaarden van trouw en verantwoordelijkheid mogelijkheden bieden voor de bij zijn aard passende sexuele beleving. Vanuit de liefde en je eigen opvatting daarvan kleur je bepaalde teksten in, je legt ze uit in een bepaalde zin of je negeert ze helemaal.

Maar zegt de Heere Jezus Zelf niet verschillende keren dat barmhartigheid beter is dan offerande? Daarmee een bekend woord van de profeten aanhalend, die hun kritiek uitten op een legalistische en formeel opvoeren van de offerdienst terwijl alle barmhartigheid en liefde ver te zoeken was vgl. Hos. 6 vs 6 en Micha 6 vs 8. En de liefde is toch de vervulling van de wet Rom. 13 vs 10.

Laten we dat echter eens nader onderzoeken. In Matth. 12 vs 8 plukken de discipelen van de Heere Jezus aren op de sabbath. De Farizeeën vallen Hem daarover lastig. Als Hij het voorbeeld van David heeft aangehaald, die de toonbroden at spreekt hij bovenvermeld woord uit. Inderdaad wordt hier een konkreet verbod opgeheven vanuit het centrale van de barmhartigheid en de liefde. Maar dat konkrete verbod behoort dan wel tot de Farizeese interpretatie van de Bijbelse geboden. In het evangelie merken we duidelijk, dat Jezus overigens aan allerlei voorschriften uit de thora wel vasthoudt.

In Matth. 9 komt hetzelfde aan de orde. Daar gaat het echter over de aanvaarding van mensen, niet om een goedkeuring van wat ze doen.

En is het niet veelbetekenend dat in Rom. 13 waar met zoveel woorden wordt gezegd, dat de liefde de vervulling van de wet is heel konkrete verboden volgen: Laat ons als in de dag eerbaar wandelen, niet in brasserijen en dronkenschappen, niet in slaapkamers en ontuchtigheden, niet in twist en nijdigheid. Het ene en het vele in de Schrift blijken nauw op elkaar betrokken. Ze laten zich niet gemakkelijk tegen elkaar uitspelen. Het ene niet tegen het vele en het vele niet tegen het ene. Of met de woorden van prof. Douma: De liefde is de vervulling van de wet, niet de vervanging daarvan.

Nu ik deze. opmerkingen over de Bijbel en onze levenspraktijk wil gaan eindigen, ben ik mij bewust hier en daar meer vragen te hebben opgeworpen dan beantwoord. Misschien is dat het ergste niet. Vragen mogen afbreuk doen aan schijnzekerheden, aan zgn. vanzelfsprekendheden, ze kunnen echter nooit afbreuk doen aan de zekerheid van het geloof dat de HEERE door Zijn Woord wil leiden, die het van Hem verwacht. Die heeft in ieder geval de belofte:

Mijn leer zal U, o mens naar recht doen hand'len En wijzen u de weg, die gij zult wand'Ien; Ik zal u trouw vergezellen met mijn raad, Terwijl mijn oog op u gevestigd staat.

E. Jac. W.

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.hertog.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 24 september 1982

Gereformeerd Weekblad | 12 Pagina's

De Bijbel en onze levenspraktijk

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 24 september 1982

Gereformeerd Weekblad | 12 Pagina's