Kerk en pers bekeken

Kijk op de Kerk

Voor de derde keer verscheen „Kijk op de Kerk", de informatiekrant 1981/1982 van de Nederlandse Hervormde Kerk. „De Gemeente is de Kerk", zo luidt de titel van het omslagartikel, van de hand van dr. C. P. van Andel. De belangrijkste gestalte van de kerk is, zo betoogd hij terecht, de plaatselijke gemeente. Daar is het Woord, daar zijn de sacramenten, daar zijn de ambten, kortom, daar is het lichaam van Christus compleet.

Hoe gevarrieerd de Kerk is, wordt duidelijk gemaakt aan de hand van „portretten" van enkele (willekeurige? ) plaatselijke gemeenten: Almelo, 't Harde, Hoensbroek, Koog-Zaandijk, Soest en Tholen. Gemeenten die over het hele land verspreid liggen, gemeenten die ook kerkelijk en theologisch soms zeer ver uit elkaar liggen. Zo kan men midden in deze krant op een linkerpagina ds. L. Wüllschleger in Tholen vinden, terwijl op de rechterpagina een foto prijkt van ds. A. Polhuis te Koog-Zaandijk, in gezelschap van zijn (vrouwelijke) scriba. Dat de plaats van deze twee predikanten in de kerk omgekeerd is behoeft nauwelijks te worden gezegd. Dat blijkt trouwens ook uit deze krant, want de gemeente Tholen krijgt het predicaat: „Calvinistische ernst en bevindelijkheid", terwijl ds. Polhuis er geen geheim van maakt „dat hij wat betreft zijn politieke opvattingen links van het midden zit"...

Maar de geschakeerdheid van onze kerk (of moeten we maar gewoon zeggen: de verdeeldheid? ) is ook op plaatselijk vlak waarneembaar. De gemeente 't Harde, overwegend van G.B.-struktuur, kent een middenorthodoxe minderheidsgroep. In Soest is het precies andersom: de plaatselijke gemeente heeft drie wijkgemeenten en één buitengewone met een G.B.-karakter. En in Almelo is het al niet anders...

Ds. Van Andel blijkt dat in zijn bovengenoemde artikel helemaal niet zo erg te vinden. „Het is goed dat 't christelijk geloof op verschillende wijzen beleden en beleefd wordt. Zo komen we het ook in de bijbel tegen. Als de communicatie maar openblijft". Maar in praktijk mankeert daar nogal wat aan. En dan bedoelt hij vooral die situaties waar de dienst w r ordt uitgemaakt door 'n meerderheid die van de G.B.-richting is, terwijl een anders-geörienteerde minderheid niet wordt erkend of zelfs genegeerd. Dezelfde onverdraagzaamheid, aldus Van Andel, komt men tegen aan de linkerkant van de kerk in marxistische kringen.

Het is weer deze typisch midden-orthoxe visie die aan heel deze Kijk op de Kerkkrant ten grondslag ligt. „Een vriendelijke krant!' schreef het Reformatorisch Dagblad vorige week. Jawel, maar dan toch een vriendelijkheid met een bijsmaakje. Er wordt een globaal beeld van de kerk getekend, rechts en links komen echt wel aan bod. Maar de ondertoon is toch: de midden-orthodoxen, die wel zo vriendelijk zijn om naar rechts en naar links te luisteren en die rechts en links ook wel een zekere ruimte willen geven, dat zijn de eigenlijke, de echte Hervormden! Voor mij is het ieder jaar weer de vraag of dat nu zo nodig móet, die Kijk op dc Kerk. Voor buitenstaanders en randbewoners vormt deze krant slechts een illustratie van dc innerlijke verdeeldheid, terwijl ze voor trouw-meelevende gemeenteleden eigenlijk overbodig is, want die weten toch wel hoe de kerk eruit ziet.

Kijk op de pers

Tegelijk met „Kijk op de Kerk" ontving ik een boekje van het Persbureau onder de titel: „Kerkelijk nieuws in 19 Nederlandse Dagbladen". De schrijfster, mevr. G. den Heijer-Geluk, heeft gedurende een jaar — augustus 1980 tot augustus 1981 — een onderzoek ingesteld naar de weergave van het kerkelijk nieuws in diverse Nederlandse dabladen en legt de resultaten van dit onderzoek aan ons voor. We komen te weten dat de dagbladen voor bijna één derde deel rooms-katholiek nieuws geven, nogeens voor één derde deel nieuws uit de protestantse kerken, terwijl ruim één derde van de kerkelijke berichtgeving komt uit andere groeperingen (daaronder valt dan alles wat niet rooms of protestant is, maar ook alle oecumenische aktiviteiten, en christelijke verenigingen of organisaties).

Daarbij moeten we uiteraard bedenken dat het ene dagblad veel meer kerknieuws geeft dan het andere. Trouw en het Reformatorisch Dagblad bijvoorbeeld geven relatief zeer veel kerkelijke berichten, terwijl het Algemeen Dagblad en De Telegraaf slechts opzienbarend of anekdotisch kerkelijk nieuws geven, en dat nieuws in bladen als Het Vrije Volk en het Parool bijna systematisch ontbreekt.

Mevr. Den Heijer heeft ook onderzocht welke nietiwsbronnen over het algemeen worden gebruikt. Zij is tot de conclusie gekomen dat de kerkelijk geïnteresseerde dagbladen veelal hun eigen nieuwsgaring hebben, terwijl andere bladen vrijwel letterlijk de berichten van het Persbureau overnemen.

Er staan nog veel meer interessante gegevens in dit boekje, dat trouwens kan worden besteld door overschrijving van ƒ 2, 50 op postgiro 138211, t.n.v. Persbureau Ned. Herv. Kerk, Den Haag, onder vermelding van ... ex. Kerkelijk Nieuws.

De weergave van het nieuws uit de kerken in de verschillende dagbladen is mede een graadmeter voor dc functie van de kerk in onze maatschappij.

W. v. G. *

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen