DE SCHATKAMER VOLTOOID

De vorm

Het is alweer geruime tijd geleden — om precies te zijn op 6 oktober 1978 — dat ik een artikel wijdde aan dc heruitgave van de complete werken van dc gebroeders Ralph en Ebenezer Erskine. Er waren toen vier van de twaalf delen verschenen en ik beloofde, wanneer de serie compleet zou zijn, er nog eens op terug te komen. Inmiddels heeft de Uitgever, de heer G. Kool te Veenendaal, de volledige reeks op de markt gebracht en dat is allereerst een gelukwens waard aan zijn adres. Het is een vorstelijke uitgave gevvorden in twaalf delen, gebonden in donkerbruin kunstleer met goudopdruk. Werkelijk een sieraad voor de boekenkast!

De inhoud

Intussen hopen wij dat velen zich deze werken zullen aanschaffen, niet alleen en zeker niet in de eerste plaats als „kastvulling". Ik kan me trouwens moeilijk voorsteilen dat men een bedrag van bijna vijfhonderd gulden neertelt alleen om tegenover familie en vrienden te kunnen pronken met deze werken. Ze zijn uitgegeven om gekocht en gelezen en herlezen te worden. Bij het vele wat op de markt komt en wat dc moeite van het kopen en lezen niet waard is, is het een weldaad, deze klassieke vertegenwoordigers van de Schotse „praktikalen" te lezen en steeds weer ter hand te nemen.

Ik wil nu niet ingaan op de inhoud van deze werken en op de prediking van de Erskines, dan heb ik in bovengenoemd artikel vrij uitvoerig gedaan. Hun „theologie" - voor zover we van een eigen theologie van de Erskines mogen spreken — is een welda-

dige reaktie op de twee stromingen waardoor de Kerk van Schotland beroerd werd: enerzijds het opkomende rationalisme dat de mens en zijn deugden in het middelpunt plaatste, anderzijds op het neonomianisme, dat óók voorwaarden in de mens legde en waarbij het Evangelie er uiteindelijk alleen maar was voor de verbrokenen en de verbrijzelden. Daartegenover stellen de gebroeders Erskine , , het vrije en onvoorwaardelijke aanbod van Gods genade aan al ie hoorders van het Evangelie".

Dat is het centrale thema dat in alle preken en verhandelingen altijd weer terugkomt. We zouden bijna zeggen: hun Evangelische eentonigheid.. God wil niets anders en niets liever dan dat mensen zalig worden en tot Christus komen. En daarom wordt in elke preek opnieuw Christus aan de voeten en aan het hart gelegd, met de oproep, de smeekbede zelfs, tot Hem te komen, Hem aan te nemen en in Hem te geloven.

Bovendien zijn de Erskines zó pastoraal dat ze ook diep ingaan op alle bedenkingen en vragen van het mensenhart. Voortdurend blijven ze in gesprek met hen die zich afvragen of ze niet te zondig zijn, of ze wel genoeg verbrijzeld zijn, of ze wel uitverkoren zijn, en al deze vragen meer. En tegelijk hebben ze een brede en diepe aandacht voor het leven van het geloof, de bijbelse bevinding.

En wie de kerkgeschiedenis van Schotland een beetje kent zal merken dat ze, hoewel ze veel tijd besteedden aan het verborgen leven met de Heere, ook mensen waren die midden in hun tijd stonden en wisten wat er op politiek en kerkelijk terrein aan de hand was. Onvermoeid hebben ze gestreden — en verschillende passages in hun preken leggen daarvan getuigenis af — voor de alléénrechten van Koning Jezus in Zijn Kerk.

Aktueel

De inhoud van dc prediking van de Erskines is ook in onze dagen in hoge mate aktueel, met name aan de rechterkant van de Gereformeerde Gezindte. De vragen en de bezwaren die de gebroeders behandelen komen we in het pastoraat telkens opnieuw tegen. Wat zijn er veel gemeenteleden die de oproep om tot Christus te komen afzwakken door zich te verschuilen achter hun onmacht of achter de uitverkiezing! En wat wordt er gepreekt — soms bewust, soms onbewust — alsof het Evangelie toch met een aantal zekeringen en voorwaarden is omgeven! Tegen al deze kwalen zijn de preken van de Erskines medicijn. Het zou toe te juichen zijn wanneer ambtsdragers en gemeenteleden zich in deze werken zouden gaan verdiepen. Onder Gods zegen zou het prediking, pastoraat en geestelijk leven ten goede komen.

Herdruk

Gezien de hoge waarde van deze werken heb ik me verschillende keren afgevraagd of het toch niet beter zou zijn geweest, ze in eigentijds Nederlands te herschrijven. Het zou de leesbaarheid zeker hebben bevorderd. Maar ik heb er uiteraard ook oog voor dat het dc prijs anmerkelijk zou hebben opgedreven. Ook nu ze zijn uitgegeven als een fotomechanische herdruk van de bekende vorige eeuwse Höveker-editie, zijn ze in elk geval voor ieder toegankelijk. Nogmaals van harte aanbevolen!

N.a.v. „Alle de werken" van Ralph en Ebenezer Erskine, Uitg. G. Kool, Veenendaal. 12 delen, gebonden ƒ 475, - .

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen